Chú trọng nâng cao trách nhiệm hoạt động bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa dân tộc
18/12/2023 | 15:28Năm 2023, được sự quan tâm chỉ đạo sát sao của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, cùng với sự nỗ lực, đoàn kết của tập thể cán bộ, viên chức và người lao động đơn vị, Bảo tàng Văn hóa các dân tộc Việt Nam đã thực hiện tốt vai trò, nhiệm vụ chính trị của mình với sứ mệnh giáo dục truyền thống cách mạng, bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa các dân tộc Việt Nam.
Nâng cao chất lượng công tác trưng bày, giáo dục trải nghiệm
Trong năm, Bảo tàng đã thường xuyên kiểm tra, chỉnh lý ảnh, phụ đề các phòng trưng bày, phục vụ công chúng tham quan. Bên cạnh đó, phối hợp với Công ty cổ phần Vietsoftpro xây dựng nội dung phần mềm thuyết minh tự động cho hệ thống trưng bày trong nhà và ngoài trời của Bảo tàng Văn hóa các dân tộc Việt Nam đã được đưa vào hoạt động.
Tổ chức thực hiện thành công các cuộc trưng bày chuyên đề; trưng bày lưu động đã được lãnh đạo Bộ phê duyệt. Trong đó có 05 cuộc trưng bày chuyên đề lưu động trên cả nước gồm: Trưng bày triển lãm chuyên đề "Đặc trưng văn hóa các dân tộc miền Trung trong cộng đồng văn hóa các dân tộc Việt Nam" lần thứ 4 tại Bình Định; Trưng bảy triển lãm chuyên đề:"Đặc trưng văn hóa các dân tộc có số dân dưới 10.000 người trong cộng đồng văn hóa các dân tộc Việt Nam" trong khuôn khổ ngày hội văn hóa các dân tộc có số dân dưới 10.000 người lần thứ I tại tỉnh Lai Châu; Phối hợp với Trung tâm Văn hóa Việt Nam tại Lào tổ chức thành công trưng bày chuyên đề: "Đất nước, con người và văn hóa Việt Nam" tại thủ đô Viên Chăn; Trưng bày triển lãm chuyên đề: "Cây Nêu trong đời sống các dân tộc ở Việt Nam" Phục vụ Ngày hội trình diễn cây Nêu và giao lưu văn hóa, thể thao và Du lịch các dân tộc Việt Nam lần II-2023, tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam, Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội; Trưng bảy triển lãm chuyên đề: "Đặc trưng văn hóa các dân tộc vùng Tây Nguyên trong cộng đồng văn hóa các dân tộc Việt Nam", Phục vụ các dân tộc vùng Tây Nguyên lần thứ I tại tỉnh Kon Tum, năm 2023.
Tổ chức thành công 05 cuộc trưng bày chuyên đề tại Bảo tàng: Trưng bày ảnh chuyên đề: "Đất nước vào xuân" nhân dịp Kỷ niệm 93 năm ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (03/02/1930 - 03/02/2023) và chào đón xuân mới Quý Mão năm 2023; Trưng bày ảnh chuyên đề:"Điện Biên Phủ - Điểm hẹn lịch sử" chào mừng kỷ niệm 48 năm Ngày giải phóng Miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2023), ngày Quốc tế Lao động 1/5 và kỷ niệm 69 năm ngày Chiến thắng Điện Biên Phủ (07/5/1954 - 07/5/2023); Trưng bày ảnh chuyên đề:"Cây tre trong đời sống văn hoá các dân tộc Việt Nam" phục vụ khách tham quan; Trưng bày gắn với hoạt động trải nghiệm chuyên đề: "Văn hóa ẩm thực trong Tết rằm tháng 7 của dân tộc Tày, Nùng ở Việt Nam" Chào mừng kỷ niệm 78 năm ngày Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9; Trưng bày và trải nghiệm chuyên đề "Thủ công mỹ nghệ ASEAN gắn với bảo vệ môi trường" tại Bảo tàng nhân dịp nhiệm 63 năm Ngày thành lập Bảo tàng.
Phối hợp với các đơn vị tổ chức được 03 cuộc trưng bày, triển lãm trong và ngoài bảo tàng: Phối hợp với Trung tâm Triển lãm Văn hóa nghệ thuật Việt Nam tổ chức trưng bày chuyên đề "Đặc trưng văn hoá các dân tộc Việt Nam" nhân ngày Di sản văn hóa Việt Nam 23/11; Phối hợp cùng phòng nghiên cứu Sưu tầm đi quay phim tư liệu Lễ nhảy lửa của dân tộc Dao đỏ, Tuyên Quang.
Nhân dịp kỷ niệm ngày Quốc tế Bảo tàng 18/05/2023 với chủ đề : "Bảo tàng, tính bền vững và an sinh " Phòng Trưng bày, Tuyên truyền xây dựng kế hoạch và tổ chức thành công hoạt động giáo dục, trải nghiệm phục vụ khách tham quan như: Tìm hiểu và khai thác thông tin văn hóa dân tộc qua ứng dụng công nghệ tại phòng trưng bày số 1 (nhóm ngôn ngữ Việt - Mường) và số 2 (nhóm ngôn ngữ Tày - Thái) khu trưng bày trong nhà của Bảo tàng; Chiếu phim tư liệu về di sản văn hóa các dân tộc; Hoạt động "Tìm hiểu Bảo tàng VHCDT Việt Nam và các chương trình giáo dục di sản văn hóa tại Bảo tàng" dưới hình thức online. Phối hợp với Hội Văn học nghệ thuật thành phố Thái Nguyên tổ chức cuộc thi chụp ảnh và thi vẽ tranh chủ đề "Bảo tàng với di sản văn hóa Việt Nam", kết quả đã lựa chọn được 32 bức ảnh và 26 tranh vẽ để trưng bày.
Đổi mới các hoạt động và tăng cường công tác bảo tồn giá trị văn hóa
Bảo tàng thường xuyên thực hiện kiểm tra, bảo quản tài liệu, hiện vật và tài sản trong khuôn viên các ngôi nhà khu trưng bày ngoài trời. Vệ sinh các vùng văn hóa, mở cửa phục vụ, đón tiếp tham quan thường xuyên và các ngày lễ, tết. Nghiên cứu tư liệu, xây dựng nội dung, kế hoạch trưng bày và tổ chức trò chơi dân gian phục vụ tết Nguyên đán Quý Mão 2023; Tiếp tục nghiên cứu hoàn thành hạng mục "Xây dựng điểm không gian vui chơi truyền thống gắn với trải nghiệm kỹ năng công nghệ"; Thường xuyên phục vụ đón tiếp khách tham quan, các tour Lữ hành du lịch trong và ngoài tỉnh; Thường xuyên tập luyện các tiết mục văn nghệ và tổ chức lớp truyền dạy văn hoá phi vật thể cho viên chức trong đơn vị: múa Lăm Vông của dân tộc Lào, múa Khơ Me, múa Lô Lô,… Trình diễn văn nghệ dân gian tại các tổ hợp trưng bày: hát Then - đàn Tính, sáo Mông, múa đội nước, múa rối nước phục vụ các đoàn khách tham quan. Tổ chức trò chơi dân gian: nhảy sạp, bao bố, bịt mắt đánh trống, chơi đu, trò chơi bập bênh tại sân nhà Mông, đu quay tại không gian nhà Việt, vùng Trường Sơn - Tây Nguyên phục vụ công chúng tham quan nhân ngày Quốc khánh 02/9/2023.
Đồng thời chỉnh lý, sửa chữa nhỏ hệ thống các phòng trưng bày trong nhà, khu trưng bày ngoài trời: bổ sung tài liệu, hiện vật nhà Rông, nhà Tày, nhà Mông, hệ thống cọn nước, lăng Ngư Ông, nhà Việt; dọi lại mái nhà Tày, nhà Mông, nhà Nùng khu trưng bày ngoài trời. Phối hợp với Công ty cổ phần Vietsoftpro xây dựng nội dung phần mềm thuyết minh tự động cho hệ thống trưng bày ngoài trời. Hoàn thành nội dung và tham gia thực hiện chương trình Audioguide giới thiệu các phòng trưng bày và các vùng văn hoá tại Bảo tàng. Tiếp tục triển khai thực hiện kế hoạch xây dựng một số điểm checkin tại các vùng văn hoá ngoài trời; Tổ chức các hoạt động trải nghiệm tại các vùng văn hóa phục vụ công chúng tham quan.
Triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi năm 2023 do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chỉ đạo. Đơn vị đã hoàn thành nội dung hỗ trợ nghiên cứu, phục hồi, bảo tồn, phát huy nghệ thuật Rối cạn của dân tộc Tày xã Bình Yên, huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên; hát Sọong Cô của dân tộc Sán Dìu, xã Nam Hòa và hát Sli dân tộc Nùng, xã Hòa Bình, huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên; múa Tắc Xình dân tộc Sán Chay, xã Tức Tranh, huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên; múa Chầu trong diễn xướng Then dân tộc Tày, xã Trọng Con, huyện Thạch An và nghề dệt thổ cẩm huyện Hà Quảng, tỉnh Cao Bằng.
Trong bối cảnh có nhiều cơ hội và cả những thách thức, hoạt động bảo vệ, phát huy giá trị di sản văn hóa nói chung và hoạt động của Bảo tàng nói riêng giữ vai trò rất quan trọng. Phát huy những kết quả đạt được, Bảo tàng xác định phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm, giải pháp công tác năm 2024 đó là: Thường xuyên nghiên cứu, cập nhật, nâng cao trình độ, chuyên môn, nghiệp vụ; Tăng cường hơn nữa công tác tuyên truyền giáo dục; Chỉnh trang các ngôi nhà trưng bày, vùng văn hoá, bảo đảm an toàn các hiện vật, đón tiếp và hướng dẫn khách tham quan, trải nghiệm tại các vùng văn hóa. Đồng thời thực hiện tốt công tác cải tạo, chống xuống cấp cơ sở vật chất; bổ sung trang thiết bị, tài sản, chỉnh trang lại khuôn viên, sân vườn phục vụ công chúng tham quan; tiếp tục mở rộng quan hệ hợp tác quốc tế, truyền thông, quảng bá văn hóa Việt Nam trên trường quốc tế; nâng cao chất lượng dịch vụ, đảm bảo mỹ quan, uy tín phục vụ khách tham quan trong và ngoài nước. Từ đó tiếp tục xây dựng thương hiệu, sản phẩm dịch vụ văn hóa, lưu niệm đặc trưng của đơn vị./.