TP. Cần Thơ hiện có khoảng 15,46% dân số là đồng bào DTTS, chủ yếu là người Khmer sinh sống tập trung tại các quận, huyện vùng ven. Nhận thức rõ văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, việc bảo tồn, phục hồi và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống luôn được thành phố quan tâm triển khai đồng bộ, gắn với đời sống thực tiễn của cộng đồng.

Trong khuôn khổ Dự án 6 – Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các DTTS gắn với phát triển du lịch, Cần Thơ đã tổ chức 09 cuộc khảo sát, kiểm kê, sưu tầm và tư liệu hóa di sản văn hóa truyền thống của đồng bào; bảo tồn 05 lễ hội tiêu biểu, hỗ trợ 07 nghệ nhân dân tộc thiểu số trong công tác truyền dạy, phổ biến các hình thức sinh hoạt văn hóa dân gian.

Cùng với đó, thành phố đã tổ chức 30 lớp tập huấn, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ, thực hiện 06 chương trình nghiên cứu, phục hồi văn hóa phi vật thể có nguy cơ mai một; thành lập 08 câu lạc bộ sinh hoạt văn hóa dân gian, hỗ trợ 68 đội văn nghệ truyền thống ở các ấp, xã vùng đồng bào DTTS. Những hoạt động này đã góp phần làm sống dậy không gian văn hóa dân gian, giúp các giá trị văn hóa truyền thống được trao truyền giữa các thế hệ.

Đặc biệt, nghệ thuật trình diễn nhạc ngũ âm và múa Rom vong – những nét đặc trưng trong đời sống tinh thần của người Khmer – được quan tâm phục hồi và lan tỏa mạnh mẽ trong cộng đồng. Đây là loại hình nghệ thuật không thể thiếu trong các lễ hội, cưới hỏi, lễ tết, thể hiện niềm vui, sự gắn kết và bản sắc riêng của dân tộc Khmer.

Từ nguồn lực của Dự án 6, nhiều lễ hội truyền thống như Oóc Om Bók, Đua ghe Ngo được đầu tư bảo tồn, trở thành điểm nhấn văn hóa đặc sắc thu hút đông đảo người dân và du khách. Thành phố cũng xây dựng clip phóng sự giới thiệu 06 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia của đồng bào DTTS; đầu tư 16 thiết chế văn hóa – thể thao, 124 bộ trang thiết bị, 121 tủ sách phục vụ sinh hoạt văn hóa tại các xã, ấp vùng đồng bào dân tộc.

Cùng với đó, Cần Thơ còn đầu tư đóng mới ghe Ngo cho Chùa Settodor (thị trấn Cờ Đỏ) – biểu tượng của tinh thần đoàn kết và lòng dũng cảm trong văn hóa Khmer; trang bị Dàn nhạc Ngũ âm (Plêng Punpet) và Dàn nhạc dây (Plêng Kh'xe) giúp nghệ nhân có điều kiện thực hành, biểu diễn và truyền dạy nghệ thuật dân gian truyền thống. Không chỉ dừng lại ở việc bảo tồn, thành phố còn đẩy mạnh tuyên truyền, quảng bá giá trị văn hóa dân tộc, kết hợp nghiên cứu, khảo sát tiềm năng và xây dựng các sản phẩm đặc trưng phù hợp với điều kiện tự nhiên và con người từng địa phương.

Không chỉ chú trọng gìn giữ và phục hồi di sản, TP. Cần Thơ còn quan tâm bồi dưỡng lực lượng kế cận trong công tác bảo tồn văn hóa dân tộc. Nhiều lớp truyền dạy nhạc cụ, múa dân gian, lễ hội truyền thống được mở cho thanh thiếu niên người Khmer, giúp thế hệ trẻ hiểu hơn về cội nguồn và tự hào với bản sắc dân tộc mình. Các trường học trên địa bàn cũng từng bước lồng ghép nội dung giáo dục văn hóa dân tộc vào hoạt động ngoại khoá, tạo điều kiện để học sinh tiếp cận gần gũi với di sản văn hóa địa phương. Song song đó, đội ngũ nghệ nhân dân gian – những "báu vật sống" – được quan tâm hỗ trợ, tôn vinh, khuyến khích tham gia biểu diễn, giao lưu, góp phần lan tỏa những giá trị văn hóa đặc sắc đến cộng đồng. Nhờ sự đồng lòng của chính quyền và nhân dân, bản sắc văn hóa Khmer không chỉ được bảo tồn trong không gian lễ hội, mà còn trở thành nguồn cảm hứng cho sáng tạo nghệ thuật và phát triển đời sống tinh thần phong phú nơi vùng đất Tây Đô.

Theo đánh giá của Ban Dân tộc TP. Cần Thơ, việc thực hiện Dự án 6 đã mang lại hiệu quả rõ nét trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc thiểu số. Quan trọng hơn, dự án đã khơi dậy niềm tự hào dân tộc, tăng cường đoàn kết cộng đồng, góp phần nâng cao đời sống tinh thần và vật chất của đồng bào, xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, gắn kết và nhân văn./.