Tinh thần này được quán triệt xuyên suốt trong Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và Chỉ thị 05-CT/TW của Ban Bí thư về tăng cường lãnh đạo thực hiện giảm nghèo bền vững đến năm 2030.

Chính phủ xác định rõ: đầu tư giảm nghèo phải có địa chỉ, có trọng tâm, tránh dàn trải; ưu tiên các huyện nghèo, xã đặc biệt khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng bãi ngang ven biển và hải đảo – nơi điều kiện kinh tế, hạ tầng và dịch vụ xã hội còn hạn chế. Trên tinh thần đó, Chương trình MTQG Giảm nghèo bền vững được triển khai đồng bộ từ Trung ương đến địa phương, với nhiều dự án thành phần mang tính đột phá về sinh kế, hạ tầng, truyền thông và phát triển nguồn nhân lực.

Tại khu vực miền núi phía Bắc, việc tập trung đầu tư đã tạo chuyển biến rõ rệt. Các huyện nghèo thuộc chương trình 30a nhận được hỗ trợ mạnh mẽ để phát triển đường giao thông liên thôn, cải thiện cơ sở vật chất trường học, trạm y tế và xây dựng mô hình sinh kế đặc thù như trồng cây dược liệu, nuôi ong, phát triển du lịch cộng đồng. Người dân không chỉ được hỗ trợ kiến thức và kỹ thuật mà còn được hướng dẫn tiếp cận thị trường, từ đó tạo ra giá trị kinh tế cao và ổn định hơn.

Ở miền Trung – khu vực thường xuyên chịu ảnh hưởng của thiên tai, hạn hán và bão lũ đã triển khai nhiều mô hình sinh kế mới như nuôi trồng thủy sản lồng bè, trồng rừng gỗ lớn, nuôi tôm siêu thâm canh, kết hợp với tập huấn kỹ năng phòng tránh rủi ro. Việc đầu tư trọng điểm vào các xã ven biển giúp người dân thích ứng tốt hơn với biến đổi khí hậu, giảm phụ thuộc vào khai thác hải sản ven bờ và tăng khả năng chống chịu khi có thiên tai.

Tại Tây Nguyên, nơi tập trung nhiều đồng bào dân tộc thiểu số, các địa phương như Kon Tum, Gia Lai, Đắk Lắk đã đẩy mạnh hỗ trợ chuyển đổi phương thức sản xuất từ nương rẫy truyền thống sang mô hình canh tác bền vững. Nhiều hộ được hỗ trợ tham gia hợp tác xã cà phê, hồ tiêu, mắc ca; được tập huấn kỹ thuật trồng xen canh, ghép giống, bảo quản sau thu hoạch. Nhờ vậy, thu nhập của người dân tăng đáng kể, tình trạng tái nghèo được giảm đáng kể ở nhiều buôn làng.

Trong khi đó, vùng Tây Nam Bộ tiếp tục tập trung giảm nghèo cho đồng bào Khmer thông qua mô hình hỗ trợ sinh kế quy mô nhỏ, phù hợp từng hộ gia đình. Các tỉnh Sóc Trăng, Trà Vinh và Bạc Liêu đã triển khai chương trình “hỗ trợ sản xuất theo chuỗi giá trị”, giúp người nghèo tiếp cận giống cây trồng – vật nuôi, hướng dẫn kỹ thuật nuôi thủy sản, liên kết tiêu thụ lúa – tôm và xây dựng mô hình trồng màu trên đất giồng cát. Đây là những mô hình mang lại thu nhập ổn định, hạn chế phụ thuộc vào mùa vụ.

Một trong những điểm nhấn của công tác giảm nghèo thời gian qua là đầu tư vào con người – hướng đi nhấn mạnh năng lực tự vươn lên của người dân. Các chương trình đào tạo nghề, bồi dưỡng kỹ năng lao động, hỗ trợ khởi nghiệp cho thanh niên nghèo, phụ nữ nghèo được đẩy mạnh. Nhiều địa phương đã đưa lớp học nghề về tận thôn, bản, giúp người dân dễ dàng tiếp cận mà không phải di chuyển xa. Đặc biệt, các khóa học gắn với nhu cầu doanh nghiệp đã mở ra cơ hội việc làm tại chỗ hoặc xuất khẩu lao động, giúp nhiều hộ có nguồn thu ổn định.

Cùng với đó, công tác truyền thông đã được đổi mới mạnh mẽ. Thay vì chỉ tuyên truyền chính sách, các địa phương đã lồng ghép hướng dẫn kỹ thuật sản xuất, kỹ năng quản lý tài chính, kinh nghiệm bán hàng, cách tiếp cận thị trường nông sản. Nhiều địa phương còn xây dựng chuyên trang “thoát nghèo” trên mạng xã hội, đưa các câu chuyện thành công để khích lệ tinh thần người dân.

Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức đoàn thể tiếp tục phát huy vai trò nòng cốt trong vận động cộng đồng chung tay giảm nghèo. Hàng ngàn mô hình “hũ gạo tình thương”, “nhà đại đoàn kết”, “tổ phụ nữ giúp nhau thoát nghèo” được triển khai hiệu quả tại nhiều tỉnh thành, chứng minh sức mạnh của tinh thần đoàn kết và sự chung sức của cộng đồng.

Có thể thấy, mô hình giảm nghèo trọng tâm – trọng điểm đang phát huy hiệu quả trên phạm vi cả nước. Khi đầu tư được tập trung đúng địa bàn, đúng đối tượng; khi người dân được hướng dẫn phương pháp sản xuất phù hợp và có cơ hội tiếp cận thông tin, tri thức và thị trường, thì việc giảm nghèo không chỉ là hỗ trợ mà là trao cơ hội để vươn lên, đúng tinh thần “không để ai bị bỏ lại phía sau”.