Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng nhấn mạnh yêu cầu giảm nghèo đa chiều, bao trùm, hạn chế tái nghèo, coi con người là trung tâm của mọi chính sách. Cùng với đó, Chỉ thị số 05-CT/TW của Ban Bí thư tiếp tục khẳng định vai trò lãnh đạo của Đảng trong thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững đến năm 2030, yêu cầu đổi mới mạnh mẽ cách tiếp cận, tăng tính chủ động của người dân và cộng đồng.

Từ định hướng của Trung ương, Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách tạo hành lang pháp lý đồng bộ như Nghị định 07/2021/NĐ-CP về chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2021–2025; Quyết định 90/QĐ-TTg phê duyệt Chương trình MTQG Giảm nghèo bền vững; cùng các chương trình hỗ trợ sinh kế, nhà ở, giáo dục, y tế, chuyển đổi việc làm và an sinh xã hội. Điểm nhấn lớn nhất của giai đoạn này là chuyển hướng từ giảm nghèo theo diện rộng sang giảm nghèo theo chiều sâu, tập trung vào chất lượng cuộc sống, mức độ tiếp cận các dịch vụ xã hội thiết yếu và năng lực phát triển của người dân.

Trên phạm vi cả nước, các địa phương đã và đang cụ thể hóa chủ trương của Đảng bằng nhiều cách làm phù hợp điều kiện thực tế. Tại khu vực Tây Bắc, nhiều tỉnh như Lai Châu, Sơn La, Điện Biên đã triển khai mô hình tuyên truyền giảm nghèo qua hệ thống truyền thanh thông minh, đưa kiến thức sản xuất đến từng bản làng. Người dân được hướng dẫn kỹ thuật trồng cây dược liệu, phát triển nông nghiệp hữu cơ, qua đó có thể nâng cao thu nhập một cách bền vững.

Ở khu vực miền Trung và Tây Nguyên, các tỉnh như Quảng Nam, Kon Tum, Đắk Lắk tập trung hỗ trợ đồng bào dân tộc thiểu số chuyển đổi nếp nghĩ, cách làm, mạnh dạn áp dụng mô hình sản xuất mới. Việc triển khai chương trình “ly nương, định cư”, hỗ trợ đất ở, đất sản xuất, cùng với đào tạo nghề gắn với nhu cầu thị trường đã giúp nhiều hộ đồng bào chủ động hơn trong phát triển kinh tế gia đình.

Tại vùng Tây Nam Bộ, nơi còn nhiều hộ nghèo là đồng bào Khmer, các tỉnh Sóc Trăng, Trà Vinh, Kiên Giang đã tăng cường truyền thông song ngữ, kết hợp tuyên truyền chính sách tại chùa, điểm sinh hoạt văn hóa cộng đồng. Cách làm này giúp người dân dễ tiếp cận thông tin, giảm rào cản ngôn ngữ, từ đó nắm bắt tốt hơn cơ hội thoát nghèo.

Ngoài ra, nhiều địa phương ven biển như Quảng Ninh, Thanh Hóa, Bình Thuận, Cà Mau đã triển khai chương trình hỗ trợ ngư dân vươn khơi, chuyển đổi nghề biển theo hướng an toàn, bền vững. Việc gắn giảm nghèo với phát triển kinh tế biển, du lịch cộng đồng giúp tạo sinh kế lâu dài, góp phần ổn định đời sống cho hàng nghìn hộ gia đình.

Điểm chung nổi bật trong thực hiện giảm nghèo toàn quốc là sự đổi mới về truyền thông, từ hình thức truyền thống sang ứng dụng công nghệ số. Nhiều địa phương đã xây dựng cổng thông tin, nhóm Zalo cộng đồng, hệ thống phát thanh thông minh, qua đó thông tin về chính sách, hướng dẫn sản xuất, cảnh báo rủi ro được truyền tải nhanh và chính xác hơn. Việc này không chỉ giúp người dân chủ động hơn mà còn nâng cao trách nhiệm của chính quyền cơ sở trong tuyên truyền chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước.

Bên cạnh đó, phong trào “Vì người nghèo – Không để ai bị bỏ lại phía sau” tiếp tục được phát huy mạnh mẽ. Hàng chục nghìn doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân đã chung tay đóng góp xây nhà đại đoàn kết, trao sinh kế, hỗ trợ học sinh nghèo vượt khó. Nhiều mô hình “cộng đồng tự giúp nhau thoát nghèo” đã được ghi nhận là điểm sáng, thể hiện tinh thần đoàn kết, nhân ái của dân tộc.

Với sự quyết tâm của cả hệ thống chính trị, sự vào cuộc của cộng đồng doanh nghiệp và nỗ lực vươn lên của người dân, công tác giảm nghèo bền vững đang đạt nhiều kết quả quan trọng. Tuy nhiên, để hoàn thành mục tiêu đến năm 2030, cả nước cần tiếp tục đổi mới truyền thông, đẩy mạnh chuyển đổi số trong giám sát – đánh giá, và đặc biệt chú trọng đầu tư cho con người – nhân tố quyết định của sự thay đổi.