Trong bối cảnh thế giới nhiều biến động, thiên tai, dịch bệnh và đặc biệt là tác động nặng nề của đại dịch Covid-19, phong trào xây dựng nông thôn mới vẫn được triển khai quyết liệt và đạt được nhiều kết quả ấn tượng. Hệ thống hạ tầng kinh tế - xã hội ở nông thôn được quan tâm đầu tư, từ giao thông, thủy lợi, trường học, y tế đến điện, nước sạch. Những tuyến đường bê tông kiên cố, những cây cầu nông thôn vững chắc, những ngôi nhà văn hóa khang trang đã trở thành minh chứng rõ nét cho sự đổi thay mạnh mẽ ở vùng quê Việt Nam.

Điểm nổi bật là sự gắn kết giữa nông thôn với đô thị ngày càng chặt chẽ. Các vùng quê không chỉ dừng lại ở việc cải thiện hạ tầng cơ bản, mà còn từng bước nâng tầm, hướng đến xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu, đáp ứng những tiêu chí hiện đại hơn, xanh – sạch – đẹp hơn. Nhờ đó, diện mạo nông thôn đã thay đổi toàn diện, trở thành nền tảng vững chắc cho phát triển kinh tế - xã hội.

Một trong những dấu ấn lớn nhất của phong trào giai đoạn 2021 – 2025 là sự phát triển mạnh mẽ của kinh tế nông nghiệp. Từ mô hình sản xuất nhỏ lẻ, manh mún, nông nghiệp đã chuyển dịch theo hướng sản xuất hàng hóa quy mô lớn, ứng dụng khoa học công nghệ, phát triển nông nghiệp sinh thái, nông nghiệp tuần hoàn.

Chương trình "Mỗi xã một sản phẩm" (OCOP) tiếp tục khẳng định vai trò quan trọng trong việc nâng cao giá trị nông sản. Tính đến năm 2024, cả nước đã có hơn 16.500 sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên, trong đó hàng chục sản phẩm đạt chuẩn 5 sao, được xuất khẩu và tạo thương hiệu trên thị trường quốc tế. Hàng nghìn hợp tác xã, doanh nghiệp nhỏ và cơ sở sản xuất nông thôn đã tham gia, góp phần khẳng định thương hiệu hàng Việt, đồng thời nâng cao thu nhập cho người dân.

Nhiều địa phương đã triển khai thành công các mô hình sáng tạo như: Đồng Tháp với "Nông dân chuyên nghiệp", Hà Nội với 285 mô hình sản xuất nông nghiệp công nghệ cao, Lâm Đồng với vùng nguyên liệu rau củ quả phục vụ xuất khẩu, Ninh Bình với mô hình "Xã thông minh" được Tổ chức FAO giới thiệu là "Làng số - Digital Village". Những cách làm mới này cho thấy tư duy sản xuất đã thay đổi, từ chỗ chỉ quan tâm sản lượng sang chú trọng chất lượng, thương hiệu và giá trị gia tăng.

Không chỉ dừng lại ở số lượng đơn vị đạt chuẩn, chất lượng cuộc sống của người dân cũng được nâng cao rõ rệt. Thu nhập bình quân của người dân nông thôn năm 2024 đạt khoảng 54 triệu đồng/người/năm, tăng 1,3 lần so với năm 2020. Tỷ lệ hộ nghèo giảm nhanh, an sinh xã hội được bảo đảm, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ổn định. Môi trường sống ở nông thôn ngày càng sáng – xanh – sạch – đẹp, hướng đến phát triển văn minh, hiện đại.

Thành công của phong trào thi đua "Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới" không chỉ là kết quả của sự chỉ đạo quyết liệt từ Trung ương mà còn nhờ vào tinh thần đồng thuận, chung tay góp sức của nhân dân. Ở nhiều nơi, người dân đã hiến hàng nghìn mét vuông đất, đóng góp ngày công lao động, kinh phí để mở rộng đường làng, xây dựng công trình công cộng.

Các tổ chức chính trị - xã hội từ Trung ương đến cơ sở đều tích cực hưởng ứng, lồng ghép phong trào vào các hoạt động cụ thể. Chẳng hạn, Đoàn thanh niên tỉnh Tây Ninh phát động phong trào 9 ngày cao điểm xây dựng nông thôn mới; tỉnh Sơn La triển khai 100 công trình "Ánh sáng bản làng"; Đồng Nai với mô hình "Ngôi nhà trí tuệ" phục vụ sinh hoạt cộng đồng; Cần Thơ với sáng kiến "Cầu hy vọng" giúp người dân vùng khó khăn có thêm điều kiện đi lại, học tập. Mỗi mô hình, mỗi cách làm sáng tạo đều góp phần khẳng định vai trò chủ thể của nhân dân trong xây dựng nông thôn mới, đúng tinh thần "dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân hưởng thụ".

Để phong trào thi đua lan tỏa rộng khắp, công tác tuyên truyền, biểu dương và khen thưởng đã được chú trọng. Nhiều địa phương có cách làm sáng tạo như Ninh Bình tổ chức cuộc thi "Ảnh đẹp nông thôn mới", Đồng Nai với cuộc thi "Tuyến đường nông thôn kiểu mẫu". Các cơ quan báo chí, phát thanh, truyền hình từ Trung ương đến địa phương thường xuyên mở chuyên mục, phóng sự phản ánh điển hình tiên tiến, gương người tốt, việc tốt.

Việc khen thưởng kịp thời các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc đã trở thành nguồn động viên to lớn. Giai đoạn 2021 - 2025, hàng nghìn tập thể, cá nhân, hộ gia đình được tôn vinh, trong đó có 146 tập thể và 38 cá nhân được khen thưởng cấp Nhà nước. Đây là sự ghi nhận xứng đáng, đồng thời tiếp thêm động lực để phong trào tiếp tục phát triển bền vững.

Có thể nói, phong trào thi đua "Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới" không chỉ góp phần làm thay đổi diện mạo nông thôn, nâng cao đời sống nhân dân, mà còn củng cố niềm tin của người dân vào sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước. Phong trào còn mang ý nghĩa to lớn về chính trị, xã hội và văn hóa, không chỉ giúp giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc mà còn khơi dậy tinh thần thi đua yêu nước, ý chí tự lực, tự cường của nhân dân. Bằng sự đồng thuận của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội, phong trào đã và đang tạo nên sức mạnh tổng hợp để hướng tới mục tiêu xây dựng nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh.

Kết thúc giai đoạn 2021 – 2025, phong trào thi đua "Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới" đã khẳng định vị trí là một trong những phong trào có tác động sâu rộng, bền vững nhất. Nó không chỉ mang đến diện mạo mới cho hàng nghìn làng quê, mà còn tạo nền tảng vững chắc để Việt Nam vững bước trên con đường phát triển xanh, hiện đại và bền vững trong tương lai. Bước sang giai đoạn 2026 – 2035, phong trào thi đua sẽ tiếp tục được đẩy mạnh với mục tiêu gắn kết chặt chẽ giữa xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững. Nhiệm vụ đặt ra là tiếp tục huy động sức mạnh của toàn xã hội, phát huy vai trò chủ thể của người dân, ứng dụng khoa học – công nghệ, chuyển đổi số, thích ứng với biến đổi khí hậu, qua đó xây dựng nông thôn Việt Nam ngày càng giàu đẹp, văn minh./.

Vụ Tổ chức cán bộ, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch thực hiện.