Theo đó, văn bản số 3996/BVHTTDL-DSVH do Thứ trưởng Đặng Thị Bích Liên ký ngày 31/8/2018 gửi Thủ tướng Chính phủ có kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND tỉnh Hà Giang tiếp tục xử lý việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất di tích Khu nhà Vương theo quy định của pháp luật sau khi tỉnh Hà Giang đã có quyết định thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cấp cho Phòng Văn hóa và Thông tin huyện Đồng Văn.

Ngày 19/6/1993, UBND tỉnh Hà Giang có Công văn số 169/UB-VX đề nghị Bộ Văn hóa- Thông tin (nay là Bộ VHTTDL) xếp hạng di tích lịch sử, văn hóa nhà họ Vương (huyện Đồng Văn). Căn cứ giá trị di tích, tiêu chí xếp hạng di tích tại Pháp lệnh bảo vệ và sử dụng di tích lịch sử, văn hóa và danh lam thắng cảnh (năm 1984), ngày 23/7/1993, Bộ trưởng Bộ Văn hóa- Thông tin đã ban hành Quyết định số 937/QĐ-BT xếp hạng di tích kiến trúc- nghệ thuật Khu nhà Vương. Việc xếp hạng di tích đối với Khu nhà Vương được ông Vương Quỳnh Sơn (thân sinh của ông Vương Duy Bảo) khẳng định là một chủ trương đúng đắn của Đảng, Nhà nước.

Vào thời điểm đó, Bộ Văn hóa- Thông tin cũng khẳng định, việc xếp hạng di tích không quốc hữu hóa quyền sở hữu ngôi nhà của những người trong gia đình được quyền thừa kế hợp pháp.

Báo cáo cũng chỉ rõ, về công tác phát huy giá trị của di tích. Sau khi xếp hạng, ngày 30/10/2002, Bộ Văn hóa- Thông tin đã có Quyết định 3647/QĐ-BVHTTDL phê duyệt dự án đầu tư tổng thể tu bổ, bảo tồn di tích khu nhà dòng họ Vương với tổng mức đầu tư hơn 6,68 tỉ đồng. Tiến độ thực hiện dự án trong 2 năm 2003- 2004, bao gồm các hạng mục: cổng thành đá; cổng nhà, hai dãy nhà ngang và nhà tiền dinh; hai dãy nhà ngang trước nhà chính dinh và nhà chính dinh; nhà bếp bên trái nhà chính dinh; chuồng ngựa, chuồng bò; hệ thống điện, nước, chống mối mọt…

Việc triển khai dự án này cũng được ông Vương Quỳnh Sơn đồng thuận. trong quá trình triển khai, UBND tỉnh Hà Giang đã hỗ trợ kinh phí và đất di dời 6 hộ gia đình trong dòng họ Vương ra khỏi khuôn viên di tích để thực hiện dự án. Năm 2004, dự án hoàn thành, trả lại cho di tích sự khang trang, sạch đẹp.

Sau khi di tích được xếp hạng, UBND tỉnh Hà Giang đã ban hành quyết định số 3316/QĐ-UBND ngày 11/12/2006 về việc quản lý di tích lịch sử-văn hóa đã được Nhà nước xếp hạng trên địa bàn tỉnh. Ngày 5/10/2007, UBND huyện Đồng Văn có quyết định số 1201/QĐ-UBND về việc thành lập Tổ quản lý, bảo vệ, bảo quản khai thác di tích kiến trúc nghệ thuật nhà Vương. Tổ quản lý di tích có 5 thành viên, trong đó 3 thành viên là dòng họ Vương. Về cơ bản, di tích được quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị tốt, ngày càng có nhiều du khách đến tham quan.

Ngày 30/7/2018, Bộ VHTTDL nhận được đơn thư của ông Vương Duy Bảo liên quan đến di tích Khu nhà Vương. Theo báo cáo cho biết, các nội dung liên quan đến việc xếp hạng, quản lý, phát huy giá trị di tích đã được Bộ Văn hóa- Thông tin trước đây và Bộ VHTTDL hiện nay giải quyết.

Tại buổi làm việc ngày 10/8/2018, cá nhân ông Vương Duy Bảo cũng đồng thuận với giải quyết của Bộ VHTTDL. Đối với đề nghị giải quyết, trả lại quyền sử dụng đất gắn với Tòa dinh thự họ Vương, các cơ quan chức năng của Bộ VHTTDL đã làm việc với ông Vương Duy Bảo và thống nhất đây là vấn đề thuộc thẩm quyền của UBND tỉnh Hà Giang. Bộ VHTTDL đã có công văn đề nghị UBND tỉnh Hà Giang xử lý, giải quyết.

Sau đó, UBND tỉnh Hà Giang đã chỉ đạo Sở Tài nguyên và Môi trường thu hồi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất Khu di tích kiến trúc nghệ thuật nhà Vương được cấp cho Phòng Văn hóa và Thông tin huyện Đồng Văn.

Bộ VHTTDL khẳng định, việc xếp hạng di tích và đầu tư, tu bổ, tôn tạo di tích Khu nhà Vương nhằm gìn giữ và phát huy giá trị của di tích trong thời gian qua của Nhà nước là một chủ trương đúng, thể hiện sự quan tâm của Nhà nước ta đối với việc gìn giữ và phát huy giá trị kiến trúc- nghệ thuật Khu nhà Vương. Tuy nhiên, vừa qua đã để xảy ra sơ xuất trong việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho Phòng Văn hóa và Thông tin huyện Đồng Văn.

Để giải quyết dứt điểm vụ việc này, ngày 29/8/2018, Bộ VHTTDL cũng đã có đoàn khảo sát và làm việc tại Hà Giang do Thứ trưởng Đặng Thị Bích Liên dẫn đầu. Thứ trưởng Đặng Thị Bích Liên đề nghị UBND tỉnh quan tâm, chỉ đạo các cơ quan chức năng của tỉnh thực hiện một số công việc: Nhanh chóng giải quyết những kiến nghị của ông Vương Duy Bảo trong việc quản lý, chống xuống cấp di tích. Có kế hoạch bảo quản, bảo dưỡng định kỳ, thường xuyên các hạng mục công trình thuộc khu di tích.

Về lâu dài, chính quyền địa phương cần có kế hoạch quản lý tổng thể khu vực phía trước Khu di tích Nhà nước và một số hộ dân đang sinh sống trong khu vực bảo vệ II của di tích.

Quy chế quản lý di tích nhà Vương đã được ban hành từ năm 2007, đến nay cần được rà soát, nghiên cứu bổ sung theo quy định của pháp luật về di sản văn hóa để nâng cao chất lượng, hiệu quả quản lý di tích trong giai đoạn mới.

Bộ VHTTDL kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND tỉnh Hà Giang tiếp tục xử lý việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất di tích Khu nhà Vương theo quy định của pháp luật sau khi tỉnh Hà Giang đã có quyết định thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cấp cho Phòng Văn hóa và Thông tin huyện Đồng Văn.

Bộ VHTTDL sẽ tiếp tục quan tâm, hỗ trợ và hướng dẫn tỉnh Hà Giang, dòng họ Vương thực hiện công tác quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị của di tích để di tích trở thành điểm tham quan du lịch hấp dẫn, góp phần nâng cao đời sống của nhân dân địa phương và con cháu họ Vương đang sinh sống tại khu vực./.

Toàn văn nội dung văn bản 

Hồng Hà