PV: Nước ta có gần 8.000 lễ hội một năm, tức là tính trung bình có đến 21 lễ hội/ngày. Như vậy, mỗi ngày có đến hàng chục ngàn người nghỉ công việc đi chơi lễ hội. Lễ hội được tổ chức quá nhiều vừa lãng phí tiền của, ngày giờ lao động để tham gia lễ hội. Lễ hội được tổ chức tràn lan, thiếu kiểm soát. Xin Bộ trưởng cho biết ý kiến về vấn đề này?

Bộ trưởng Hoàng Tuấn Anh: Công tác tổ chức quản lý lễ hội trong thời gian vừa qua còn xuất hiện bất cập, quy mô và tần suất lễ hội vẫn còn hơi cao, hơi dày và hướng sắp tới cần giảm quy mô, tần suất lễ hội. Một số lễ hội diễn ra tình trạng thương mại hóa, dùng lễ hội để làm thương mại. Cấp ủy, một số chính quyền địa phương còn buông lỏng, ít kiểm tra, giám sát và kịp thời phát hiện những vi phạm trong lễ hội để xử lý.

PV: Vừa qua, Ban Bí thư, Thủ tướng Chính phủ đã có các văn bản chỉ đạo tăng cường quản lý lễ hội. Vậy Bộ VHTTDL triển khai thực hiện các văn bản này như thế nào? Liệu có tình trạng “đánh trống, bỏ dùi” hay không? Và người dân có thể tin tưởng từ nay đến năm sau có giữ được tính văn hóa, bình an, tốt đẹp hơn không?

Bộ trưởng Hoàng Tuấn Anh: Bộ VHTTDL, cấp ủy Đảng và chính quyền các cấp không “đánh trống bỏ dùi” việc tổ chức, quản lý lễ hội, vì đã có văn bản gửi trực tiếp đến Tỉnh ủy, Thành ủy, Chủ tịch UBND các tỉnh để thực hiện nghiêm túc các chỉ thị.

Trong mùa lễ hội năm nay chúng tôi đã đi nhiều nơi, trực tiếp kiểm tra và thấy rằng công tác tổ chức lễ hội đã có nhiều chuyển biến tích cực. Các cấp ủy Đảng, chính quyền đã nghiêm túc quán triệt các chỉ thị, đề ra chương trình, kế hoạch cụ thể tổ chức lễ hội, tăng cường giám sát và khắc phục những nhược điểm tồn tại.

PV: Thời gian gần đây, người dân chúng tôi theo dõi trên báo chí, dư luận thấy nóng lên hiện tượng một số lễ hội còn xuất hiện các hình ảnh bạo lực, phản cảm như: Chém lợn, đâm trâu, treo cổ trâu, cướp lộc, đánh nhau…  Đặc biệt những cảnh đánh nhau làm méo mó đi tính văn hóa tốt đẹp của các lễ hội. Vậy các ban quản lý lễ hội ở đâu, cơ quan chức năng làm gì lại để xảy ra tình trạng như vậy? Bộ trưởng có quan điểm thế nào và giải pháp gì để giải quyết vấn đề này?

Bộ trưởng Hoàng Tuấn Anh: Lễ hội là một phần trong đời sống của người dân và các lễ hội đều chịu sự chi phối của các quy định của pháp luật. Nhà nước không bao giờ buông lỏng quản lý lễ hội đảm bảo lễ hội thực sự văn minh, tiết kiệm, an toàn.

Trong thực tế, Nhà nước đã cấm việc sản xuất, vận chuyển, kinh doanh pháo nổ, vốn ảnh hưởng đến đời sống chúng của mọi người. Những gì phản cảm, không có tác dụng giáo dục, không đề cao giá trị nhân văn, thì chúng ta nên loại bỏ. Những hiện tượng xảy vừa rồi người dân có nêu thì không nên tái diễn. Chúng ta có thể xem xét trong các lễ hội ấy, phần nào không còn phù hợp thì loại bỏ hoặc có giải pháp xử lý.

PV: Hiện nay, hiện tượng trục lợi từ các lễ hội diễn ra khá phổ biến, ví dụ như bắt chẹt du khách, bao thầu lễ hội. Nhiều lễ hội thu được hàng chục tỷ đồng từ tiền công đức, nhưng hầu như nguồn thu chi này không kiểm soát được, mỗi nơi áp dụng một cách quản lý khác nhau. Nơi thì do ban quản lý di tích, nơi do Sở VHTTDL, nơi do thủ nhang, thủ đền quản lý. Đây chính là nguyên nhân đẻ ra những biến tướng nhằm thu tiền của khách hành hương. Thực trạng này diễn ra đã nhiều năm, gây không ít bức xúc trong dư luận. Vậy Bộ VHTTDL sẽ có những giải pháp như thế nào để hạn chế tình trạng này?

Bộ trưởng Hoàng Tuấn Anh: Thực tế, ở nhiều nơi, tiền đóng góp công đức của người dân được quản lý chặt chẽ, công khai. Số tiền này được phục vụ trở lại cho việc trùng tu tôn tạo di tích. Tất nhiên, ở đâu đó vẫn còn vấn đề này, vấn đề kia thì cần phải chấn chỉnh kịp thời. Chúng tôi đề nghị các địa phương nhập cuộc mạnh mẽ để yêu cầu các ban quản lý, các thủ đền, thủ nhang cần phải kiểm tra, công bố công khai cho người tham gia lễ hội biết.

PV: Những bất cập yếu kém trong việc tổ chức lễ hội không phải bây giờ mới có. Bộ trưởng cũng đã có lần báo cáo trước Quốc hội về việc này. Vậy sao mùa lễ hội năm nay vẫn xảy ra tình trạng bạo lực, phản cảm như vậy? Liệu năm nay Bộ trưởng có giải pháp gì mạnh mẽ hơn, thiết thực hơn để khắc phục tình trạng này không?

Bộ trưởng Hoàng Tuấn Anh: Thủ tướng Chính phủ đã có 02 Công điện 229/CĐ-TTg và  269/CĐ-TTg nói rất rõ về việc phải giảm tần suất tổ chức lễ hội, hạn chế sử dụng ngân sách Nhà nước, đẩy mạnh xã hội hóa trong tổ chức lễ hội. Chúng tôi đã ban hành tiêu chí quy định các hoạt động lễ hội phải diễn ra có trật tự, có quy hoạch công bố niêm yết giá. Bên cạnh đó, chúng tôi sẽ thường xuyên kiểm tra xử lý các vi phạm.

CTTĐT