Bên trong Bảo tàng Các lực lượng vũ trang Liên bang Nga. (Nguồn: tripadvisor.com)

Bảo tàng Trung ương Các lực lượng vũ trang Liên bang Nga ở thủ đô Moskva vừa bổ sung một giá trưng bày mới, trên đó có ghi họ tên và tiểu sử tóm tắt của 5 người Việt Nam nằm trong số những người Việt đã tình nguyện gia nhập Hồng quân Liên Xô khi quân phátxít Đức tấn công Liên Xô.

Khi Hitler tấn công Liên Xô, có những người Việt đã tình nguyện gia nhập Hồng quân. Sau cuộc duyệt binh lịch sử ngày 7/11/1941, họ lập tức đi thẳng từ Quảng trường Đỏ ra tiền tuyến, cách trung tâm thủ đô 25 km. Mùa Đông 1941-1942 ác liệt, họ bảo vệ Matxcơva và tham gia cuộc phản công bất hủ, đánh bật bọn phát-xít khỏi cửa ngõ thủ đô.

Danh tính của những chiến sĩ Hồng quân đặc biệt này được xác minh sau một cuộc tìm kiếm lâu dài do các chuyên gia sử học Nga, các cựu chiến binh, các thành viên tích cực của Hội Hữu nghị Xô-Việt và các nhà báo Ban Việt ngữ Đài phát thanh Matxcơva (sau đó gọi là "Đài Tiếng nói nước Nga" và giờ là "Sputnik") thực hiện. Đó là Vương Thúc Tình, Lý Anh Tạo, Lý Nam Thanh, Lý  Thúc Chất và Lý Phú San.

Từ năm 1985, báo chí Liên Xô và sau này là truyền thông Nga liên tục đăng tải các bài viết về những chiến sĩ Hồng quân người Việt. Công lao đóng góp của nhóm chiến sĩ Hồng quân người Việt trong cuộc bố trí phòng vệ và phản công bảo vệ Matxcơva được phản ánh trong bộ phim truyền hình do các nhà báo Nga thực hiện. 

Trong những năm tháng chiến tranh chống Đức Quốc xã, 350.000 binh sĩ Liên Xô được tặng thưởng huân chương Chiến tranh Vệ quốc hạng Nhất. Năm 1985, nhân kỷ niệm 40 năm Chiến thắng, thêm nhiều huân chương nữa được trao tặng, trong đó có 5 người Việt từng tham gia bảo vệ Matxcơva. Phần thưởng cao quý được trân trọng lưu giữ trong gia đình họ.

Nhưng từ nay trở đi, tên tuổi của những chiến sĩ Hồng quân người Việt sẽ được tôn vinh thêm tại Bảo tàng Trung ương Các lực lượng vũ trang Liên bang Nga, cùng với những hiện vật kể về sự tham gia của các chuyên gia Nga trong cuộc kháng chiến của quân và dân Việt Nam./.