Dự án bảo tồn, tôn tạo các nhóm tháp K, H, A ở Khu đền tháp Mỹ Sơn, tỉnh Quảng Nam khởi công từ năm 2017 theo Bản ghi nhớ ngày 28/10/2014 giữa Chính phủ Việt Nam và Chính phủ Ấn Độ về việc "Bảo tồn, tôn tạo Di sản văn hóa thế giới Khu đền tháp Mỹ Sơn".

Đây là nhóm kiến trúc bị tàn phá nặng nề do thời gian và chiến tranh. Quá trình thực hiện dự án diễn ra trong thời gian dài, gặp nhiều trở ngại do ảnh hưởng của 2 năm dịch Covid-19. 

Sau 6 năm thực hiện, từ năm 2017 đến năm 2022, dự án "Bảo tồn, tôn tạo Di sản văn hóa thế giới Khu đền tháp Mỹ Sơn" đã hoàn thành và đảm bảo đúng các nguyên tắc về bảo tồn di tích, được Cục Di sản Văn hóa - Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch và các chuyên gia của Hội đồng Di sản văn hóa quốc gia đánh giá cao. Dự án đã khắc phục được tình trạng hư hỏng, xuống cấp của các di tích, góp phần phục hồi, hoàn thiện không gian kiến trúc.

Khu đền tháp Mỹ Sơn, một di sản văn hóa thế giới đặc sắc tại miền Trung Việt Nam. Trong quá trình tu bổ, tôn tạo di tích đã phát hiện 734 hiện vật các loại, trong đó có những hiện vật độc đáo của nền điêu khắc Chăm Pa, phục vụ công tác trưng bày và nghiên cứu lịch sử văn hóa Chăm.

Đặc biệt, trong quá trình bóc tách lớp đất bị vùi lấp trong lòng tháp A10, các chuyên gia Ấn Độ và Việt Nam đã phát hiện một đài thờ sa thạch với bộ Linga - Yoni liền khối lớn nhất còn nguyên vẹn của nền điêu khắc Chăm Pa được tìm thấy đến nay, đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch trình Chính phủ công nhận Bảo vật Quốc gia.

Quá trình thực hiện dự án đã góp phần nâng cao năng lực về quản lý và chuyên môn cho đội ngũ cán bộ, tạo điều kiện xây dựng và hình thành lực lượng công nhân lành nghề về bảo tồn di tích.

Dự án sau khi hoàn thành đã tạo sự mới lạ, hấp dẫn, thu hút khách du lịch đến tham quan Di sản văn hóa thế giới Mỹ Sơn. Năm nay, Mỹ Sơn đón hơn 105 ngàn lượt khách du lịch, tăng hơn 110% so với kế hoạch đề ra.

Phát biểu tại Lễ tổng kết và bàn giao Dự án trùng tu khu Đền tháp Mỹ Sơn, Ngài Subhash Prasad Gupta, Phó Đại sứ Ấn Độ tại Việt Nam cho biết, sự kiện này diễn ra ở thời điểm Việt Nam và Ấn Độ hướng đến kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa 2 nước (1972 - 2022).

Hiện, có khoảng 200 khu đền tháp Chăm nằm rải rác trên đất nước Việt Nam đã nói lên nhiều ý nghĩa về sự kết nối, giao thoa giữa hai nền văn hóa Việt Nam - Ấn Độ, với nhiều điểm tương đồng trong văn hóa vật thể và văn hóa tín ngưỡng. Khu đền tháp Mỹ Sơn là biểu tượng sống động cho mối liên kết giữa 2 đất nước.

Dự án này đã hoàn thành là tiền đề cho việc xúc tiến công tác hợp tác trùng tu nhóm tháp F trong năm tới cũng như xem xét một số công trình kiến trúc thuộc khu E và A' trong tương lai", Phó Đại sứ Ấn Độ tại Việt Nam nói./.