Hệ thống thiết chế văn hóa, thể thao từ tỉnh đến cơ sở còn thiếu và chưa đồng bộ

Cùng với việc tập trung nguồn lực đầu tư phát triển kinh tế, thời gian qua, tỉnh Bắc Kạn đã quan tâm đầu tư xây dựng, nâng cấp, cải tạo, từng bước hoàn thiện hệ thống cơ sở vật chất văn hóa, thể thao nhằm đáp ứng, phục vụ ngày càng tốt hơn nhu cầu sáng tạo, vui chơi giải trí, nâng cao sức khỏe cho Nhân dân.

Tuy nhiên, hệ thống cơ sở vật chất văn hóa, thể thao từ tỉnh đến cơ sở nhìn chung còn thiếu; trang thiết bị phục vụ cho các hoạt động văn hóa thể thao chưa đồng bộ, một số đã hư hỏng sau nhiều năm sử dụng, ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động; quỹ đất xây dựng các công trình, sân tập luyện thể dục thể thao (TDTT), trang thiết bị kỹ thuật từ tỉnh tới cơ sở còn thiếu, chưa đảm bảo về quy chuẩn theo quy định; các thiết chế thể thao cộng đồng chủ yếu phục vụ người lớn, còn rất ít khu vui chơi giải trí dành cho trẻ em và người cao tuổi…

Theo thống kê, hệ thống cơ sở vật chất văn hóa, thể thao ở cấp tỉnh hiện có 1 nhà văn hóa tỉnh, 1 nhà thi đấu TDTT tỉnh, 1 bảo tàng tỉnh, 1 trung tâm hoạt động thanh thiếu nhi, 1 nhà tập luyện TDTT, 1 sân bóng đá cỏ nhân tạo, 2 sân quần vợt. So với các tỉnh khác trong khu vực, hiện nay, tỉnh Bắc Kạn còn thiếu một số thiết chế văn hóa cấp tỉnh thiết yếu như: Nhà hát, bảo tàng, rạp chiếu phim, sân vận động, nhà văn hóa thiếu nhi, nhà văn hóa lao động...

Đối với cấp huyện, 8/8 huyện, thành phố thành lập trung tâm văn hóa, thể thao và truyền thông cấp huyện; có 2/8 thư viện cấp huyện; có huyện Ngân Sơn và huyện Pác Nặm có sân vận động đơn giản.

Có 61/108 xã có nhà văn hóa, trong đó có 52 nhà văn hóa xã đạt tiêu chuẩn theo quy định của Bộ Văn hóa, Thể Thao và Du lịch, 9 nhà văn hóa chưa đạt chuẩn; có 78 xã, thị trấn có sân đơn giản.

Có 1.199/1.292 thôn, bản, tổ dân phố có nhà văn hóa, trong đó có 387 nhà văn hóa thôn đạt chuẩn, 629 nhà văn hóa thôn chưa đạt chuẩn, 93 thôn chưa có nhà văn hóa; có trên 500 sân tập luyện thể thao đơn giản ở các thôn, bản trên địa bàn các xã.

Sự thiếu hụt về số lượng và hạn chế về chất lượng các công trình văn hóa, TDTT đã ảnh hưởng rất lớn đến nhu cầu hưởng thụ văn hóa, tập luyện TDTT của quần chúng nhân dân cũng như công tác đào tạo vận động viên, tổ chức thi đấu các giải thể thao, đặc biệt khi tổ chức các kỳ đại hội TDTT của địa phương.

Xây dựng, hoàn thiện đồng bộ hệ thống cơ sở vật chất văn hóa, thể thao; không ngừng nâng cao chất lượng, đáp ứng nhu cầu sáng tạo, hưởng thụ văn hóa của các tầng lớp nhân dân

Ngày 6/4/2022, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 537/QĐ-UBND phê duyệt Đề án đảm bảo cơ sở vật chất văn hóa, thể thao tỉnh Bắc Kạn giai đoạn 2022 - 2025.

Với quan điểm xây dựng và phát triển hệ thống cơ sở vật chất văn hóa, thể thao tỉnh Bắc Kạn bảo đảm tính kế thừa của hệ thống cơ sở vật chất kỹ thuật hiện có, thực hiện đầu tư có trọng tâm, trọng điểm, đồng bộ, tiên tiến, từng bước hiện đại, phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của tỉnh, Đề án đảm bảo cơ sở vật chất văn hóa, thể thao tỉnh Bắc Kạn giai đoạn 2022 - 2025 đã đề ra lộ trình và tiến độ thực hiện cụ thể.

Theo đó, trong giai đoạn 2022 - 2023, đối với cấp tỉnh sẽ quy hoạch quỹ đất xây mới trụ sở Thư viện tỉnh, Bảo tàng tỉnh và Nhà hát Ca múa nhạc dân tộc tỉnh; bố trí quỹ đất, giải phóng mặt bằng, giao đất xây dựng Khu liên hợp TDTT tỉnh; xây dựng sân vận động tỉnh 15.000 chỗ ngồi và các công trình phụ trợ trên diện tích 20 ha trong Khu liên hợp TDTT tỉnh; xây dựng bể bơi trong Khu liên hợp TDTT tỉnh, cải tạo, sửa chữa nhà tập, nhà thi đấu TDTT tỉnh và xây dựng mới khu nhà ở vận động viên tại Trung tâm Huấn luyện và Thi đấu TDTT tỉnh; hoàn thành một số hạng mục của sân vận động tỉnh (mặt sân bóng đá 11 người, 1 sân tập bắn cung, 2 sân bóng chuyền, 4 sân quần vợt); hoàn thành cải tạo, sửa chữa nhà thi đấu TDTT tỉnh, nhà tập luyện TDTT tỉnh tại Trung tâm Huấn luyện và Thi đấu TDTT tỉnh; đầu tư trang thiết bị kỹ thuật tập luyện và thi đấu cho sân tập điền kinh, 2 sân bóng chuyền da, 4 sân quần vợt tại Khu liên hợp TDTT tỉnh.

Đối với cấp huyện, sẽ quy hoạch đất xây dựng trụ sở Trung tâm Văn hóa, Thể thao và Truyền thông các huyện Bạch Thông, Ba Bể, Chợ Mới và quy hoạch đất xây dựng 7 thư viện đạt chuẩn quy định; bố trí quỹ đất, giải phóng mặt bằng xây dựng các công trình TDTT tại trung tâm các huyện Ba Bể, Chợ Mới, Chợ Đồn, Na Rì với diện tích từ 25.000 đến 30.000 m²/đơn vị; tu bổ, xây dựng sân vận động hoặc sân bóng đá 11 người tại các huyện Pác Nặm, Ngân Sơn, Bạch Thông; hoàn thành tu bổ, sửa chữa, nâng cấp sân vận động tại huyện Pác Nặm, huyện Ngân Sơn; hoàn thành việc giải phóng mặt bằng sân vận động huyện Bạch Thông; đầu tư trang thiết bị kỹ thuật tập luyện và thi đấu cho sân bóng đá (tại sân vận động) tại các công trình đã hoàn thành tại huyện Pác Nặm, huyện Ngân Sơn.

Đối với cấp xã, xây mới 6 nhà văn hóa xã; nâng cấp, cải tạo 6 nhà văn hóa xã; mua sắm các trang thiết bị 6 nhà văn hóa xã; xây dựng 5 thư viện tuyến xã/năm; giải phóng mặt bằng dành quỹ đất tối thiểu từ 1.500 m² tại trung tâm 108 xã, phường, thị trấn; xây dựng các sân tập TDTT và đầu tư thiết bị tập luyện và thi đấu một số môn thể thao; cải tạo, nâng cấp 78 sân tập thể dục thể thao tại trung tâm các xã, phường, thị trấn thành sân tập bóng đá mini hoặc bóng chuyền da.

Đối với thôn/bản/tổ phố, xây mới 16 nhà văn hóa thôn; nâng cấp, cải tạo 16 nhà văn hóa thôn; mua sắm các trang thiết bị 16 nhà văn hóa thôn.

Trong giai đoạn từ năm 2024 đến năm 2025, đối với cấp tỉnh sẽ xây mới trụ sở Thư viện tỉnh, Bảo tàng tỉnh; tiếp tục hoàn thiện các hạng mục trong Khu liên hợp TDTT tỉnh; hoàn thành dự án xây dựng sân vận động tỉnh và các hạng mục phụ trợ theo Nghị quyết số 56/NQ-HĐND ngày 14/7/2021 của HĐND tỉnh; hoàn thành bể bơi và nhà ở cho vận động viên trong Khu liên hợp TDTT tỉnh; đầu tư trang thiết bị kỹ thuật tập luyện và thi đấu cho sân vận động tỉnh, bể bơi và các cụm sân thể thao ngoài trời tại Khu liên hợp TDTT tỉnh.

Đối với cấp huyện, sẽ quy hoạch đất xây dựng thư viện các huyện; tiếp tục hoàn thành việc dành quỹ đất, giải phóng mặt bằng cho sân vận động tại trung tâm các huyện Ba Bể, Chợ Mới, Chợ Đồn, Na Rì với diện tích từ 25.000 đến 30.000 m²/đơn vị; hoàn thành xây dựng mới sân vận động tại huyện Bạch Thông; đầu tư trang thiết bị kỹ thuật tập luyện và thi đấu cho sân điền kinh, sân bóng đá tại sân vận động huyện Bạch Thông.

Đối với cấp xã, xây mới 6 nhà văn hóa xã; nâng cấp, cải tạo 6 nhà văn hóa xã; mua sắm các trang thiết bị 6 nhà văn hóa xã; hoàn thành xây dựng mới 30 sân tập bóng đá mini hoặc bóng chuyền da tại trung tâm xã, phường, thị trấn của 30 đơn vị còn lại (ngoài 78 đơn vị đã sửa chữa, nâng cấp ở giai đoạn 2022 - 2023).

Đối với thôn, tổ phố, xây mới 16 nhà văn hóa thôn; nâng cấp, cải tạo 16 nhà văn hóa thôn; mua sắm các trang thiết bị 16 nhà văn hóa thôn.

Huy động nhiều nguồn lực để đầu tư hệ thống cơ sở vật chất văn hóa, thể thao

Để đầu tư hệ thống cơ sở vật chất văn hóa, thể thao theo Đề án đảm bảo cơ sở vật chất văn hóa, thể thao tỉnh Bắc Kạn giai đoạn 2022 - 2025, kinh phí sẽ được bố trí từ nguồn cân đối ngân sách địa phương, ngân sách Trung ương hỗ trợ trong các chương trình, dự án; nguồn xã hội hóa và các nguồn kinh phí hợp pháp khác.

Dự kiến kinh phí thực hiện Đề án là 568,55 tỷ đồng (vốn đầu tư 565,15 tỷ đồng, mua sắm thiết bị 3,4 tỷ đồng) trong đó, đề nghị nguồn vốn ngân sách Trung ương hỗ trợ 373,40 tỷ đồng; nguồn vốn ngân sách địa phương 162,4 tỷ đồng (cấp tỉnh 20 tỷ đồng, cấp huyện 105 tỷ đồng, cấp xã 37,4 tỷ đồng); nguồn vốn khác (xã hội hóa) 32,75 tỷ đồng.

UBND tỉnh đã giao Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch hằng năm lập kế hoạch và dự toán kinh phí gửi Sở Tài chính, Sở Kế hoạch và Đầu tư xem xét, tham mưu cho UBND tỉnh cân đối, bố trí ngân sách để thực hiện đầu tư cơ sở vật chất văn hóa, thể thao cấp tỉnh theo quy định.

Sở Tài chính căn cứ nguồn kinh phí bố trí từ các chương trình, dự án do Trung ương hỗ trợ, kinh phí từ các nguồn hợp pháp khá c và khả năng cân đối của ngân sách địa phương, chủ trì, phối hợp với Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch, các cơ quan liên quan xem xét, tham mưu UBND tỉnh bố trí kinh phí cho các nhiệm vụ của Đề án sử dụng từ nguồn vốn sự nghiệp cấp tỉnh.

Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ trì cân đối vốn đầu tư công trong kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 và hằng năm của tỉnh để thực hiện Đề án theo quy định của Luật Đầu tư công và các quy định pháp luật hiện hành có liên quan.

UBND các huyện, thành phố rà soát, đánh giá đúng hiện trạng và xác định nhu cầu về cơ sở vật chất của các xã, phường, thị trấn, các thôn, bản, khu dân cư để xây dựng kế hoạch, bố trí kinh phí, chỉ đạo triển khai việc dành quỹ đất, xây dựng cơ sở vật chất và trang thiết bị kỹ thuật theo từng giai đoạn đảm bảo tiến độ của Đề án (trọng tâm vào các xã đang phấn đấu hoàn thành các tiêu chí về xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021 - 2025). Khuyến khích các tổ chức, cá nhân dành quỹ đất, xây dựng cơ sở vật chất văn hóa, TDTT ở cơ sở, các điểm vui chơi giải trí tại các địa bàn khu dân cư; khuyến khích các thành phần kinh tế kinh doanh các dịch vụ văn hóa, TDTT hỗ trợ đầu tư nhằm tạo điều kiện cho Nhân dân được hưởng thụ và tham gia các hoạt động văn hóa, TDTT…/.