Đây là nguồn tài nguyên vô cùng quý giá, không chỉ trong việc bảo tồn di sản văn hóa mà còn là nền tảng quan trọng để phát triển du lịch, tạo sinh kế cho người dân. Trong những năm gần đây, công tác tuyên truyền và quảng bá các giá trị này được chú trọng hơn, hướng đến việc giới thiệu rộng rãi nét đẹp văn hóa bản địa, đồng thời khai thác tiềm năng du lịch theo hướng bền vững.

Một trong những ưu điểm nổi bật của văn hóa dân tộc thiểu số là tính đa dạng và khác biệt. Mỗi cộng đồng đều có hệ thống phong tục, lễ hội, trang phục, tiếng nói, ẩm thực và kiến trúc truyền thống riêng. Đây chính là "kho nguyên liệu" phong phú để xây dựng các sản phẩm du lịch đặc thù. Tuy nhiên, để những giá trị ấy được lan tỏa sâu rộng, công tác quảng bá phải được thực hiện có chiến lược, có trọng tâm và đặc biệt là gắn với nhu cầu trải nghiệm của du khách trong thời đại mới.

Tuyên truyền văn hóa dân tộc thiểu số không chỉ dừng lại ở việc giới thiệu thông tin mà còn cần kể những câu chuyện mang tính bản địa. Những câu chuyện này giúp du khách hiểu sâu hơn về con người, về lịch sử, về hành trình hình thành các phong tục, món ăn hay làn điệu dân ca. Khi các giá trị văn hóa được kể bằng ngôn ngữ gần gũi, sinh động, chúng trở nên hấp dẫn và truyền cảm hơn rất nhiều. Không chỉ truyền thông truyền thống, các địa phương ngày càng chú trọng hơn đến việc sử dụng nền tảng số, mạng xã hội để lan tỏa hình ảnh bản sắc văn hóa, thu hút nhóm du khách trẻ – những người mong muốn tìm kiếm trải nghiệm mới lạ.

Song song với công tác tuyên truyền, việc nghiên cứu tiềm năng du lịch và lựa chọn sản phẩm đặc trưng phù hợp là nhiệm vụ quan trọng. Mỗi vùng đồng bào dân tộc thiểu số đều có những thế mạnh riêng: có nơi nổi bật bởi cảnh quan thiên nhiên hoang sơ, có nơi giàu tri thức nghề thủ công, có nơi đặc sắc bởi ẩm thực địa phương, lại có nơi sở hữu nhiều lễ hội truyền thống còn được duy trì nguyên vẹn. Từ những thế mạnh đó, các sản phẩm du lịch có thể được xây dựng theo nhiều hướng: du lịch trải nghiệm văn hóa, du lịch sinh thái cộng đồng, du lịch khám phá làng nghề, hay du lịch ẩm thực gắn với món ăn bản địa. Sự đa dạng này tạo điều kiện để mỗi địa phương xây dựng hình ảnh riêng, tránh trùng lặp và tăng khả năng cạnh tranh trong thị trường du lịch.

Một yếu tố quan trọng trong việc quảng bá văn hóa dân tộc thiểu số là sự tham gia của chính người dân. Khi cộng đồng là chủ thể của văn hóa và chủ thể của du lịch, sản phẩm mới mang tính chân thực và bền vững. Người dân chính là người kể chuyện, người tổ chức, người gìn giữ và cũng là người hưởng lợi từ sự phát triển du lịch. Vì vậy, nhiều địa phương đã khuyến khích cộng đồng tham gia các lớp tập huấn về kỹ năng du lịch, nghệ thuật giao tiếp, bảo vệ môi trường, đảm bảo an toàn cho khách. Đồng thời, nghệ nhân – những người am hiểu sâu sắc văn hóa truyền thống – được mời tham gia trực tiếp vào các hoạt động quảng bá như biểu diễn nghệ thuật, trình diễn nghề thủ công, giới thiệu phong tục, kể chuyện bản địa… Những hoạt động này không chỉ giúp du khách tiếp cận văn hóa một cách chân thực mà còn nâng cao vị thế của nghệ nhân trong cộng đồng.

Sản phẩm gắn với bảo tồn văn hoá

Việc xây dựng sản phẩm du lịch đặc trưng phải gắn liền với bảo tồn văn hóa. Nhiều chuyên gia đã cảnh báo về nguy cơ thương mại hóa quá mức, khiến giá trị văn hóa bị biến dạng hoặc mất đi tính bản sắc.

Vì vậy, các địa phương cần có kế hoạch bảo tồn song hành với phát triển du lịch, đảm bảo những yếu tố cốt lõi như nghi lễ truyền thống, phong tục sinh hoạt, nghề thủ công… được giữ nguyên tinh thần, không chạy theo xu hướng thị hiếu ngắn hạn. Một số mô hình du lịch cộng đồng đã áp dụng nguyên tắc này khá hiệu quả: chỉ tổ chức hoạt động văn hóa vào thời điểm phù hợp, giữ đúng nghi thức nguyên bản, tôn trọng không gian thiêng của cộng đồng và hạn chế việc tái hiện lễ hội trong điều kiện không phù hợp.

Trong bối cảnh kinh tế – xã hội ngày càng phát triển, nhu cầu du lịch của du khách cũng thay đổi mạnh mẽ. Họ tìm đến vùng dân tộc thiểu số không chỉ để tham quan mà còn để trải nghiệm, học hỏi và sẻ chia. Đây là cơ hội lớn để các địa phương đẩy mạnh quảng bá văn hóa bản địa, nhưng cũng đặt ra yêu cầu về sự đổi mới trong cách làm. Việc ứng dụng công nghệ số như xây dựng thư viện số về văn hóa, bản đồ số tương tác, video giới thiệu phong tục, các chiến dịch truyền thông qua mạng xã hội… là những hướng đi mà nhiều địa phương đang triển khai. Những phương pháp này không chỉ giúp quảng bá nhanh, rộng mà còn phù hợp với xu thế tiêu dùng thông tin của thế hệ trẻ.

Có thể khẳng định rằng công tác tuyên truyền và quảng bá văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc thiểu số đóng vai trò quan trọng trong phát triển du lịch bền vững. Khi văn hóa được lan tỏa một cách đúng đắn, hấp dẫn và tôn trọng bản sắc, du lịch sẽ trở thành cầu nối đưa du khách và cộng đồng đến gần nhau hơn. Đồng thời, việc xây dựng sản phẩm du lịch đặc trưng từ chính những giá trị văn hóa ấy sẽ tạo ra nguồn lực phát triển mới cho các địa phương miền núi, góp phần nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của người dân.