Trải qua nhiều thế kỷ, những giá trị ấy luôn vững bền, bám rễ sâu trong đời sống xã hội, trở thành nền tảng tinh thần giúp dân tộc ta vượt qua biết bao thăng trầm. Trong bối cảnh hội nhập quốc tế và chuyển đổi số mạnh mẽ, sức mạnh văn hóa càng trở nên thiết yếu, không chỉ để giữ vững bản sắc mà còn để tiếp thêm động lực phát triển đất nước.

Từ xa xưa, văn hóa luôn được ví như sức sống nội sinh của dân tộc. Đó là lòng yêu nước, tinh thần đoàn kết, sự nhân ái và đức tính cần cù, sáng tạo – những giá trị không chỉ tồn tại trong đời sống tinh thần mà còn thể hiện trong thái độ ứng xử, trong cách mỗi người hướng về cộng đồng. Những giá trị ấy đã tạo nên bản lĩnh Việt Nam qua các thời kỳ và ngày nay vẫn tiếp tục là chỗ dựa tinh thần quan trọng cho công cuộc xây dựng đất nước giàu đẹp.

Hiện nay, yêu cầu đặt ra đối với việc phát huy sức mạnh văn hóa chính là làm sao để những giá trị ấy gắn với sự phát triển của xã hội hiện đại. Văn hóa không thể chỉ dừng lại ở việc được nhắc đến trong các dịp lễ hội hay hoạt động truyền thống; văn hóa cần được lan tỏa trong từng hành động hằng ngày, từng chính sách và hướng phát triển của đất nước. Khi văn hóa trở thành thước đo ứng xử và là tiêu chí xây dựng môi trường sống, xã hội sẽ hình thành nền tảng bền vững để phát triển toàn diện.

Một trong những nhiệm vụ quan trọng nhất là xây dựng con người Việt Nam thời kỳ mới – những con người vừa mang bản sắc truyền thống, vừa có bản lĩnh hội nhập. Điều này đòi hỏi việc giáo dục giá trị văn hóa ngay từ gia đình, từ nhà trường, thông qua các hoạt động thực tiễn, trải nghiệm và sáng tạo. Trẻ em cần được tiếp xúc với di sản, được hiểu về lịch sử, phong tục, được nuôi dưỡng tình yêu quê hương đất nước và tinh thần tôn trọng sự đa dạng văn hoá. Đồng thời, người trẻ cũng phải được khuyến khích rèn luyện năng lực tư duy, kỹ năng làm việc, thái độ cởi mở và sẵn sàng thay đổi để thích nghi với thế giới hiện đại.

Phát huy văn hóa gắn liền với phát triển kinh tế

Phát huy văn hóa còn gắn liền với phát triển kinh tế, đặc biệt trong xu thế công nghiệp văn hóa ngày càng lên ngôi. Những lĩnh vực dựa trên sáng tạo như điện ảnh, thiết kế, nghệ thuật biểu diễn, thủ công mỹ nghệ hay du lịch văn hóa đang trở thành nguồn lực quan trọng, tạo ra giá trị kinh tế lớn và góp phần lan tỏa bản sắc dân tộc. Khi một sản phẩm văn hóa ra đời, đó không chỉ là sự sáng tạo cá nhân mà còn là cách giới thiệu hình ảnh Việt Nam ra thế giới. Bởi vậy, đầu tư cho văn hóa chính là đầu tư cho tương lai, cho năng lực cạnh tranh quốc gia.

Trong thời đại số, thách thức lớn nhất đối với văn hóa là nguy cơ bị pha loãng, bị lấn át bởi những luồng văn hóa ngoại lai du nhập nhanh chóng. Tuy nhiên, đây cũng chính là cơ hội nếu chúng ta biết tận dụng công nghệ để gìn giữ và lan tỏa bản sắc. Việc số hóa di sản, ứng dụng công nghệ trong bảo tồn, xây dựng các nền tảng truyền thông lành mạnh hay khuyến khích sáng tạo dựa trên chất liệu truyền thống đều sẽ góp phần đưa văn hóa dân tộc đến gần hơn với cộng đồng, đặc biệt là giới trẻ. Giữ gìn bản sắc không phải là đóng cửa hay né tránh, mà là biết tiếp nhận tinh hoa thế giới một cách chọn lọc, đồng thời làm mới giá trị truyền thống theo cách hiện đại và phù hợp.

Một phần quan trọng của sức mạnh văn hóa Việt Nam chính là sự đa dạng của 54 dân tộc anh em. Mỗi dân tộc đều có tiếng nói, chữ viết, trang phục, lễ hội và tri thức bản địa phong phú – những "kho báu" góp phần tạo nên sự giàu đẹp của nền văn hóa chung. Phát huy sức mạnh này đòi hỏi sự quan tâm sâu sắc đến đời sống văn hóa vùng dân tộc thiểu số: bảo tồn ngôn ngữ, hỗ trợ nghệ nhân, khuyến khích truyền dạy nghề truyền thống và phát triển kinh tế gắn với bản sắc. Khi mỗi cộng đồng đều có cơ hội giữ gìn và tỏa sáng văn hóa của mình, khối đại đoàn kết dân tộc sẽ càng thêm bền chặt.

Trong dòng chảy phát triển đất nước, văn hóa vừa là điểm tựa, vừa là động lực. Một quốc gia có bản sắc mạnh là quốc gia tự tin trong hội nhập, có khả năng tạo ra sự khác biệt trên trường quốc tế và sở hữu nguồn lực tinh thần vững chắc để đối mặt với mọi biến động. Chính vì vậy, phát huy sức mạnh văn hóa dân tộc là trách nhiệm chung của toàn xã hội – từ cơ quan quản lý đến từng người dân. Mỗi hành động nhỏ như giữ gìn lễ nghĩa, ứng xử văn minh, tôn trọng di sản, hay lan tỏa nét đẹp truyền thống đều góp phần làm giàu cho văn hóa nước nhà.

Văn hóa dân tộc là dòng chảy không ngừng, luôn vận động nhưng không bao giờ mất đi bản chất cốt lõi. Khi toàn xã hội cùng chung tay gìn giữ và phát huy, văn hóa Việt Nam sẽ tiếp tục tỏa sáng, trở thành nguồn sức mạnh đưa đất nước tiến xa hơn trong thời kỳ hội nhập, xây dựng một Việt Nam phồn vinh, bền vững và đậm đà bản sắc dân tộc.