Năm 2015 tình hình hoạt động của tội phạm ma túy (TPMT) tiếp tục diễn biến phức tạp. Nguồn ma túy heroin chủ yếu từ khu vực “Tam giác vàng” qua Lào vào Việt Nam. Ma túy tổng hợp từ Trung Quốc vào Việt Nam qua các cửa khẩu thuộc tỉnh Quảng Ninh, Lạng Sơn, Lào Cai. Cocain từ các nước Nam Mỹ.  TPMT sử dụng nhiều phương thức, thủ đoạn cất giấu mới ngày càng tinh vi gây khó khăn cho quá trình phát hiện, điều tra, bắt giữ như: cất giấu ma tuý trong hàng hoá cồng kềnh, trục lăn của máy xay lúa, kệ kê các kiện hàng, bình ga, trong hành lý ký gửi để lẫn đồ khô hay ép vào ruột bánh xà phòng, cho ma tuý vào các vỏ bao bì, bao chè khô, bao cao su rồi dùng máy ép nhiệt để đóng thành gói, tẩm vào mút, vải…Hầu hết đối tượng trong các đường dây ma túy lớn đều trang bị vũ khí nóng, sẵn sàng chống trả quyết liệt các lực lượng chức năng khi bị phát hiện, bắt giữ. Đặc biệt, trên địa bàn biên giới Việt – Lào vẫn xuất hiện nhiều đường dây vận chuyển ma túy có vũ khí qua biên giới với số lượng lớn, hoạt động công khai trắng trợn, mặc dù đã nhiều lần bị trấn áp nhưng các nhóm đối tượng này vẫn tiếp tục hoạt động ngày càng tinh vi, manh động hơn.Hoạt động của tội phạm ma túy trên các tuyến hàng không, đường biển ngày càng có xu hướng gia tăng và diễn biến phức tạp. Tuyến hàng không Việt Nam đi Đài Loan, Trung Quốc, Úc hoặc các nước Tây Phi, Nam Mỹ về Việt Nam bị lợi dụng nhiều nhất để vận chuyển ma tuý vào Việt Nam sang nước thứ ba. Hoạt động của TPMT trên tuyến đường biển cũng diễn biến khá phức tạp, do xuất nhập khẩu hàng hoá lớn, trong khi chính sách thông thoáng Hải quan tiềm ẩn tội phạm ma tuý lợi dụng hoạt động là rất lớn.

Ảnh minh họa. Nguồn internet.

Tình hình mua bán, vận chuyển, sử dụng ma túy tổng hợp tiếp tục gia tăng. Tình trạng lạm dụng tân dược gây nghiện và sử dụng tân dược có chứa tiền chất để sản xuất ma tuý tổng hợp ở trong nước và tình trạng vận chuyển trái phép tiền chất từ Việt Nam đi nước ngoài diễn biến phức tạp đòi hỏi lực lượng chức năng phải không ngừng tăng cường công tác quản lý, kiểm soát và phòng ngừa đấu tranh.

Số người nghiện ma túy nhất là ma tuý tổng hợp có xu hướng tăng, trong khi đó, hiệu quả công tác cai nghiện rất thấp, đặc biệt công tác lập hồ sơ đưa người nghiện đi cai bắt buộc gặp nhiều khó khăn do quy định của luật xử lý vi phạm hành chính quá chặt chẽ; chưa có thống kê cụ thể về đối tượng nghiện ma túy tổng hợp, chưa có phác đồ điều trị với người nghiện ma túy tổng hợp. Số lượng người nghiện tăng kéo theo sự phát sinh, phát triển của các điểm, tụ điểm ma túy, hiện nay các thành phố, thị xã lớn có hàng vạn nhà hàng, vũ trường (TP Hồ Chí Minh có 18.000 khách sạn, 183 vũ trường, 3.000 quán karaoke) là các địa điểm vui chơi, giải trí nhạy cảm dễ bị lợi dụng tổ chức sử dụng ma túy trái phép.

Được sự chỉ đạo của Chính phủ, năm 2015, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Tài chính đã phối hợp với Cảnh sát Lào – Trung Quốc mở nhiều đợt cao điểm tấn công với tội phạm ma túy đã đạt được nhiều kết quả to lớn, góp phần kiềm chế sự gia tăng của TPMT. Kết quả đã bắt giữ: 17.821 vụ, 27.675 đối tượng; thu giữ: 988,71kg heroin, 54,5kg cocain, 101kg thuốc phiện, 100,29kg cần sa khô, 2.488kg cần sa tươi, 631,7kg và 421.867 viên ma túy tổng hợp, thu 112 khẩu súng, 1.607 viên đạn, trên 37 tỷ đồng và nhiều phương tiện, tài sản vật chứng khác. Mặc dù số vụ và đối tượng phạm tội về ma túy bắt giảm 14,9% (do khó khăn về giám định hàm lượng ma túy theo quy định tại công văn 234 của Tòa án nhân dân tối cao). Nhưng lượng ma túy thu được tăng gấp đôi, trong đó có nhiều vụ các đối tượng vận chuyển hàng trăm bánh heroin. Điển hình như:

- Ngày 05/02/2015, Công an tỉnh Cao Bằng phối hợp với Cục Hải quan tỉnh bắt Triệu Đức Hanh, thu 156 bánh heroin.

- Ngày 17/02/2015, Công an tỉnh Thái Nguyên bắt Phạm Văn Thảo, trú tại Thái Nguyên và Lê Văn Hoát, trú tại Bắc Kạn, thu 200 bánh heroin và 400 viên ma túy tổng hợp.

- Ngày 03/3/2015, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy bắt Trần Hoạt Toàn, quốc tịch Trung Quốc, trú tại Đông Hưng – Quảng Tây – Trung Quốc, thu giữ 15kg ma túy tổng hợp dạng đá.

- Ngày 07/3/2015, tại thung lũng trên địa bàn bản Nà Tén, xã Chiềng Sơn, huyện Mộc Châu, Tổ công tác Công an tỉnh Sơn La phát hiện 10 đối tượng vận chuyển trái phép chất ma túy theo hướng biên giới vào nội địa; khi phát hiện Tổ công tác, các đối tượng dùng súng quân dụng bắn trả lực lượng chức năng. Tổ công tác đã nổ súng tiêu diệt 01 đối tượng, các đối tượng còn lại bỏ chạy về phía biên giới, thu giữ 40 bánh heroin, 02 khẩu súng, 32 viên đạn, nhiều vỏ đạn AK, K59.

- Ngày 17/5/20105, tại Mộc Châu – Sơn La, Công an tỉnh Sơn La bắt Lý A Trịa, thu giữ 78.000 viên ma túy tổng hợp.

- Ngày 20/5/2015, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy phối hợp với các lực lượng chức năng bắt 01 đối tượng quốc tịch ElSalvado, thu 42,6kg cocain được cất giấu trong cất giấu trong các quả lô máy xay lúa và ván sàn gỗ.

- Ngày 23/7/2015, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy phối hợp với các đơn vị chức năng bắt 06 đối tượng, thu 490 bánh heroin giấu trong bình ga, 02 khẩu súng K59.

- Ngày 15/8/2015, Công an tỉnh Lào Cai bắt Hơ Văn Chứ, trú tại Mường Lát – Thanh Hóa, thu 60.000 viên ma túy tổng hợp.

- Ngày 14/10/2015, Bộ đội Biên phòng tỉnh Cao Bằng bắt 02 đối tượng, thu 28,938kg ma túy tổng hợp dạng đá.

- Ngày 04/11/2015, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy phối hợp với các lực lượng chức năng, tổ chức kiểm tra đối tượng MANPAL KAUR GURCHARAN SINGH, quốc tịch Malaysia, thu giữ 5,39kg cocain, được ép mỏng và cất giấu trong va ly, túi xách, bìa quyển sổ.

- Ngày 15/11/2015, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy phối hợp với Chi cục Hải quan sân bay Tân Sân Nhất bắt Aleksandr savin, quốc tịch Nga, thu giữ 13 miếng mút tẩm cocain, tổng trọng lượng 6,5kg, vận chuyển từ Dubai về Việt Nam.

Qua đây cho thấy tội phạm ma túy ngày càng hoạt động tinh vi, xảo quyệt, bất chấp sự trừng phạt nghiêm khắc của pháp luật. Chúng vẫn cố tình vận chuyển số lượng ma túy lớn vào Việt Nam. Dự báo năm 2016 tình hình tội phạm ma túy ở thế giới và Việt Nam tiếp tục có diễn biến phức tạp với lý do nguồn ma túy ở khu vực “Tam giác vàng”, “Trăng lưỡi liềm vàng” liên tục gia tăng (15-20%), số người nghiện ma túy (nhất là ma túy tổng hợp) trên thế giới và ở Việt Nam tiếp tục gia tăng. Một phần do chính sách nhân đạo của pháp luật đối với người nghiện nên công tác cai nghiện gặp nhiều khó khăn, gây lãng phí cơ sở vật chất và nhân lực ở các Trung tâm cai nghiện bắt buộc. Các ngành các cấp chưa thực sự vào cuộc quyết liệt, chưa ngăn chặn có hiệu quả ma túy từ nước ngoài vào Việt Nam...

Để công tác phòng, chống tội phạm ma túy đạt kết quả, góp phần kiềm chế, giảm tình hình tội phạm ma túy, đề nghị Chính phủ quan tâm chỉ đạo các Bộ, Ngành liên quan tập trung nguồn lực (kinh phí, con người) ngăn chặn bằng được ma túy từ nước ngoài, đặc biệt là ma túy từ Lào, Trung Quốc vào Việt Nam qua tuyến đường bộ, đường không, đường biển

- Các Bộ, Ban, Ngành, cấp ủy, chính quyền địa phương phải thực sự vào cuộc quyết liệt, thường xuyên quan tâm chỉ đạo làm tốt công tác tuyên truyền về pháp luật, phương thức thủ đoạn mua chuộc, lôi kéo của tội phạm ma túy; làm tốt chính sách xóa đói giảm nghèo cho đồng bào vùng sâu, vùng xa, nhất là đồng bào dân tộc vùng biên giới; phát động quần chúng tích cực tham gia đấu tranh tố giác tội phạm.

- Đề nghị nhân dân luôn nêu cao tinh thần cảnh giác không vì bất cứ lý do gì (lạc hậu, nghèo khó) đi vào con đường phạm tội ma túy, không để tội phạm ma túy mua chuộc, lôi kéo tham gia vận chuyển ma túy sẽ bị pháp luật trừng trị nghiêm khắc như các trường hợp: em Trần Hạ Duy, sinh viên Đại học tại TP Hồ Chí Minh, bị đối tượng gốc Phi lôi kéo vào con đường vận chuyển ma túy, đã rủ rê lôi kéo em gái là Trần Hạ Tiên cùng vận chuyển ma túy, đã bị Tòa án TP Hồ Chí Minh xét xử tuyên tử hình đối với Trần Hạ Duy và chung thân đối với Trần Hạ Tiên; hoặc gần đây em Nguyễn Văn Thông, ở Nghệ An, sinh viên Đại học ở Nga, đã bị đối tượng phạm tội ma túy lợi dụng gửi hành lý có giấu ma túy, đến sân bay Matcova bị bắt giữ và phải xử lý theo pháp luật của Nga về tội vận chuyển trái phép chất ma túy. Đây là những trường hợp rất đau lòng, mọi người cần có ý thức cảnh giác trước khi vận chuyển, cất giữ hành lý cho ai, phải kiểm tra biết trong hành lý đó có gì, để tránh liên lụy đến bản thân./.