Ngày 07 tháng 01 năm 2021, tại trụ sở Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Tiểu ban Văn hóa (Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam) đã tiến hành Phiên họp tổng kết công tác năm 2020 và trao đổi định hướng công tác năm 2021 dưới sự chủ trì của Thứ trưởng Trịnh Thị Thủy - Phó Chủ tịch Ủy ban Quốc gia UNESCO Việt Nam, Trưởng Tiểu ban Văn hóa. Tham dự Phiên họp có bà Nguyễn Phương Hòa-Cục trưởng Cục Hợp tác quốc tế, Thường trực Tiểu ban Văn hóa, bà Phạm Thị Thanh Bình - Phó Vụ trưởng Vụ Ngoại giao văn hóa và UNESCO, Bộ Ngoại giao, đại diện Tổng cục Du lịch, Tổng cục Thể dục thể thao, các thành viên Tiểu ban Văn hóa, lãnh đạo các Cục, Vụ, Viện thuộc Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, một số thiết chế văn hóa cấp Quốc gia như Bảo tàng Lịch sử Quốc gia, Thư viện Quốc gia, Học viện Âm nhạc Quốc gia…

Tại Phiên họp, sau khi nghe bà Nguyễn Phương Hòa-Cục trưởng Cục Hợp tác quốc tế-Thường trực Tiểu ban Văn hóa trình bày Báo cáo tổng kết công tác năm 2020, các thành viên Tiểu ban và đại biểu đã thảo luận, nhất trí cao đối với Báo cáo, ghi nhận kết quả công tác năm vừa qua của Tiểu ban văn hóa tiếp tục đạt nhiều thành tựu nổi bật, bao gồm việc đảm bảo hiệu quả, trách nhiệm các nghĩa vụ quốc gia thành viên tại các Công ước của UNESCO về văn hóa liên quan, duy trì hiệu quả công tác quản lý Nhà nước, tăng cường bảo tồn, phát huy giá trị các di sản, hỗ trợ tích cực các địa phương, tăng cường hợp tác chuyên môn đối với quốc tế… 

Trong đó, kết quả công tác năm 2020 của Tiểu ban Văn hóa đã ghi nhận những điểm nhấn đáng kể, đó là việc hoàn thiện quá trình chuyển giao vai trò Chủ tịch và Ban Thư ký thường trực của Ủy ban Quốc gia Chương trình Ký ức Thế giới Việt Nam về Cục Di sản văn hóa (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch); hướng dẫn các địa phương lập hồ sơ khoa học về di tích, danh lam thắng cảnh tiêu biểu trình UNESCO ghi danh như: Khu di tích và danh thắng Yên Tử (Quảng Ninh, Bắc Giang, Hải Dương), Óc Eo (An Giang), Địa đạo Củ Chi (TP. Hồ Chí Minh), vịnh Hạ Long-Quần đảo Cát Bà (Quảng Ninh-Hải Phòng); hoàn thành Báo cáo quốc gia giai đoạn 2016-2019 của Việt Nam thực hiện Công ước UNESCO 2005 về bảo vệ và phát huy sự đa dạng các biểu đạt văn hóa; phối hợp với Bộ Công an (Interpol Việt Nam) thực hiện Kế hoạch triển khai Chiến dịch Athena II tại Việt Nam - Chiến dịch truy quét tội phạm buôn bán cổ vật; trình Thủ tướng Chính phủ Kế hoạch mở rộng Danh sách di sản văn hóa phi vật thể dự kiến cho phép lập hồ sơ đệ trình UNESCO trong thời gian tới.

Bất chấp những khó khăn, thách thức do đại dịch Covid 19 gây ra, Tiểu ban Văn hóa tích cực, chủ động tham gia đầy đủ, trách nhiệm tại các hội nghị, hội thảo, sự kiện trực tuyến theo các Công ước do UNESCO tổ chức trong năm 2020 để đảm bảo tiếp cận, cập nhật đầy đủ các chủ trương, chính sách, định hướng mới của UNESCO trong bảo vệ, phát huy các giá trị di sản văn hóa. Đồng thời, sau khi tình hình Covid 19 được khống chế thành công tại Việt Nam, vượt qua những khó khăn do biến đổi khí hậu, lũ lụt gây ra, các cơ quan thành viên Tiểu ban Văn hóa đã tham gia tổ chức thành công một số sự kiện văn hóa nổi bật, trong đó có Liên hoan Thiết kế và Sáng tạo Việt Nam 2020 tại Hà Nội, Thừa Thiên Huế và Thành phố Hồ Chí Minh từ ngày 07/11 - 22/11/2020, Tuần Thiết kế Việt Nam 2020 với chủ đề “Designed by Viet Nam”, diễn ra từ 15-22/11/2020 tại Hà Nội, Hội An và Thành phố Hồ Chí Minh, qua đó góp phần quảng bá, phát triển danh hiệu Hà Nội-Thành phố sáng tạo về thiết kế, sau khi Hà Nội được UNESCO ghi danh trong Mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO.

Đối với định hướng công tác năm 2021, các thành viên Tiểu ban Văn hóa thống nhất đề xuất của Cục Hợp tác quốc tế - Thường trực Tiểu ban tập trung triển khai các nhiệm vụ như: Tiếp tục hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật của Việt Nam trong lĩnh vực văn hóa; Thực hiện đầy đủ, trách nhiệm nghĩa vụ thành viên của Việt Nam tại các Công ước UNESCO, các tổ chức, diễn đàn liên quan đến UNESCO tại khu vực và quốc tế; Triển khai các chương trình, kế hoạch đảm bảo công tác quản lý, bảo tồn, phát huy giá trị đối với loại hình di sản tư liệu; Xây dựng, trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án phát triển Mạng lưới thành phố sáng tạo nằm trong hệ thống thành phố sáng tạo UNESCO; Chuẩn bị công tác ứng cử tại các cơ quan chuyên môn UNESCO; Tăng cường tiếp cận và huy động nguồn lực xã hội hóa trong công tác bảo vệ và phát huy các giá trị văn hóa; Nghiên cứu xây dựng Bộ chỉ số về văn hóa và phát triển bền vững; Tiếp tục tăng cường tuyên truyền, quảng bá, giới thiệu các di sản Việt Nam được UNESCO công nhận trong nhiều khuôn khổ và hình thức khác nhau.

Phát biểu kết luận Phiên họp, Thứ trưởng Trịnh Thị Thủy biểu dương Thường trực và các thành viên Tiểu ban Văn hóa đã hoàn thành hơn 90% kế hoạch công tác năm 2020 trong bối cảnh đại dịch Covid 19 gây ảnh hưởng nghiêm trọng đối với các hoạt động đối ngoại và hợp tác quốc tế. Đối với định hướng công tác năm 2021, Thứ trưởng Trịnh Thị Thủy thống nhất với các đề xuất, kiến nghị của Thường trực và các thành viên Tiểu ban Văn hóa, giao Cục Hợp tác quốc tế xây dựng, hoàn thiện Kế hoạch cụ thể, yêu cầu các thành viên Tiểu ban tăng cường phối hợp chặt chẽ triển khai các định hướng, nhiệm vụ công tác trong năm tới của Tiểu ban. Đặc biệt, Thứ trưởng Trịnh Thị Thủy đề nghị Thường trực Tiểu ban Văn hóa xây dựng hướng dẫn cụ thể đối với các địa phương đăng ký tham gia Đề án phát triển Mạng lưới thành phố sáng tạo nằm trong hệ thống thành phố sáng tạo UNESCO; nghiên cứu về việc xây dựng Bộ chỉ số về văn hóa và phát triển bền vững; yêu cầu Tiểu ban Văn hóa tiếp tục hoàn thiện các chương trình, kế hoạch quản lý, phát huy giá trị đối với loại hình di sản tư liệu trong thời gian sắp tới, bao gồm việc bổ sung quy định về di sản này vào Luật Di sản văn hóa; cũng như tiếp tục tăng cường huy động, xã hội hóa các nguồn lực hỗ trợ công tác của Tiểu ban.

Trịnh Quốc Anh, Cục HTQT