Hệ sinh thái hấp dẫn, đa dạng

Đảo Cò Chi Lăng Nam (còn gọi là đảo Cò Thanh Miện) thuộc thôn Triều Dương, xã Chi Lăng Nam, huyện Thanh Miện, tỉnh Hải Dương. Đảo Cò là một hòn đảo nhỏ nằm giữa mênh mông sóng nước, với diện tích hơn 31 ha, Đảo Cò là nơi trú ngụ của hơn 16.000 loài cò và hơn 6.000 loài vạc và nhiều loài chim nước quý hiếm ở Việt Nam như chim bói cá, chim trả, cú mèo, cuốc, bồng chanh…

Người dân Chi Lăng Nam vẫn truyền cho nhau nghe về truyền thuyết vùng đất này. Truyện kể rằng vào đầu thế kỷ XV, những trận đại hồng thủy đã làm dải đê lớn ven sông Hồng trải qua 3 lần vỡ đê liên tiếp. Đến lần vỡ đê thứ hai thì tạo thành hòn đảo nổi giữa hồ. Rồi "đất lành chim đậu", từng đàn cò, vạc, chim nước đủ loại từ khắp nơi đổ về đây cư trú. Theo nhịp thời gian, cò, vạc sống trên đảo ngày càng đông về số lượng cá thể và đa dạng về thành phần loài.

Đảo Cò Chi Lăng Nam hiện có 2 đảo gồm đảo chính có tên khoa học là đảo 3A nằm ở phía tây hồ có diện tích trên 4.500 m2 và đảo phía đông hay còn gọi là đảo 3B, có diện tích trên 7.100m2. Hiện nay, Đảo Cò là nơi cư ngụ của trên 18.000 con cò và trên 8.000 con vạc. Trong đó cò có 9 loài gồm cò trắng, cò lửa, cò bợ, cò ruồi, cò hương, cò nghênh, cò ngang, cò nhạn, cò diệc và 3 loài vạc gồm vạc xám, vạc lưng xanh và vạc sao… có nguồn gốc từ Trung Quốc, Ấn Độ, Mianma.

Ngoài ra, Đảo Cò còn là nơi cư ngụ của nhiều loài khác như: mòng két, le le, vịt trời; đặc biệt nơi đây còn có cò nhạn, bồ nông và cốc đen là 3 loài chim quý hiếm nằm trong sách đỏ Việt Nam.

Ngoài các loài chim, cò trong lòng hồ An Dương còn có rất nhiều loại cây thủy sinh, các loại cá, tôm, một số loài sinh vật quý có tên trong sách đỏ Việt Nam như: cá chuối hoa, tổ đỉa, ba ba, rái cá, cá măng kìm... Sự đa dạng về động, thực vật nơi đây đã tạo ra một hệ sinh thái rất hấp dẫn, thu hút ngày càng nhiều du khách tới tham quan. Với những giá trị về văn hóa, lịch sử, tâm linh và nhất là sự đa dạng sinh học, ngày 8/7/2014, khu sinh thái Đảo Cò Chi Lăng Nam chính thức được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch quyết định công nhận là Danh lam thắng cảnh cấp quốc gia.

Kết nối để phát triển bền vững

Ông Nguyễn Văn Nhương – Phó Chủ tịch UBND xã Chi Lăng Nam (huyện Thanh Miện, Hải Dương) cho biết, du khách đến với khu danh lam thắng cảnh rất đông và tăng dần theo từng năm. Trước đây, khách du lịch đến Đảo Cò chỉ đạt từ 3.000 – 4.000 lượt người/tháng và thường tập trung vào mùa hè thu, tuy nhiên những năm gần đây, Ban quản lý đã tổ chức đón từ 50.000 – 60.000 lượt du khách đến học tập, nghiên cứu và tham quan tại khu danh thắng Đảo Cò.

Đây là tín hiệu đáng mừng đối với du lịch của Thanh Miện cũng như của Hải Dương. Qua đó cho thấy việc tôn tạo, phát huy giá trị khu du lịch sinh thái cũng như quảng bá Đảo Cò đã được địa phương cùng các ngành liên quan tiếp tục quan tâm và đã phát huy hiệu quả.

Tuy vậy điều này cũng tạo ra một áp lực không nhỏ về vệ sinh môi trường, tiếng ồn đối với khu du lịch sinh thái này và có thể ảnh hưởng tiêu cực tới quần thể động thực vật tại đây.

Theo ông Nhương, để phát triển du lịch Đảo Cò cần theo hướng sinh thái bền vững, chú trọng bảo vệ giá trị vốn có của khu sinh thái. Trong đó, đội ngũ hướng dẫn viên, người chèo thuyền, thậm chí người bán hàng cũng cần thường xuyên được tập huấn để khuyến cáo du khách không gây tiếng ồn lớn, không xả rác bừa bãi, không dùng đèn flash khi chụp ảnh… để bảo vệ môi trường cũng như hạn chế ảnh hưởng đến các đàn chim hoang dã tại đây.

Ngoài ra, để thu hút du khách đến tham quan, Ban Quản lý di tích quốc gia danh lam thắng cảnh Đảo Cò cung cấp dịch vụ chở thuyền, thuyền thiên nga cho du khách. Công tác an toàn, vệ sinh được chú trọng, bảo đảm du khách có trải nghiệm ấn tượng khi đến với khu di tích này.

Bên cạnh đó, để phát huy tối đa tiềm năng và lợi thế sẵn có, xã Chi Lăng Nam đã xây dựng nhiều mô hình nông nghiệp sạch để tạo ra sản phẩm du lịch mới. Chi Lăng Nam có 1 làng nghề truyền thống và 4 mô hình nông nghiệp sạch. Các mô hình này đã và đang kết hợp với khu du lịch sinh thái Đảo Cò tạo thành chuỗi du lịch trải nghiệm hấp dẫn thu hút du khách./.