Du lịch Bắc Hà đang có dấu hiệu phục hồi, số lượng cơ sở lưu trú tăng, nhiều điểm trải nghiệm mới cũng được du khách biết tới. Sự phát triển này có đóng góp không nhỏ của đội ngũ hướng dẫn viên du lịch tại điểm. Anh Hoàng Xuân Huy, chủ cơ sở homestay Yến Như ở xã Tà Chải từng là giáo viên tiểu học, khi nhận thấy tiềm năng phát triển du lịch ở Bắc Hà, anh đã sửa, cải tạo nhà làm cơ sở lưu trú cho du khách. Những ngày đầu làm quen với du lịch, anh bỡ ngỡ, lúng túng, chưa có kỹ năng đón và giao tiếp với du khách. Năm 2020, anh tham gia lớp tập huấn trong 1 tuần và học hỏi được nhiều kỹ năng: Quảng bá hình ảnh, đón khách và xử lý một số tình huống phát sinh trong quá trình khách tham quan, lưu trú… Sau khi vượt qua kỳ kiểm tra, anh được cấp thẻ hướng dẫn viên du lịch tại điểm. Anh Huy cho biết: Được đào tạo nghiệp vụ, tôi thấy tự tin hơn khi giao tiếp với khách du lịch, kỹ năng phục vụ khách cũng chuyên nghiệp hơn.

Cùng quan điểm với anh Huy, anh Vàng A Bình, hướng dẫn viên du lịch điểm tại xã Bản Liền (huyện Bắc Hà) cho biết thêm: Những ngày đầu tôi làm du lịch theo bản năng, tự tìm tòi, học hỏi, còn nhiều bỡ ngỡ khi đông khách. Sau khi được đào tạo, tôi mạnh dạn chia sẻ, giới thiệu với du khách về quê hương của mình.

Năm 2020, được sự hỗ trợ kinh phí từ Dự án GREAT, Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch (khi chưa chia tách) đã chủ trì phối hợp với các chuyên gia và các cơ sở đào tạo du lịch biên soạn và xin cấp phép ban hành Bộ tài liệu đào tạo hướng dẫn viên du lịch tại điểm sử dụng trong việc đào tạo hướng dẫn viên du lịch. Sở đã tổ chức tập huấn cho hơn 20 giảng viên, đào tạo viên, hướng dẫn viên du lịch tại điểm và đào tạo nghiệp vụ hướng dẫn viên tại điểm ở Sa Pa, Bắc Hà, Y Tý (Bát Xát) cho 78 học viên là người dân tộc thiểu số. Hiện nay, Lào Cai có 14 hướng dẫn viên du lịch tại điểm trên tổng số 179 hướng dẫn viên đang hoạt động (chiếm 7,8% hướng dẫn viên được cấp thẻ). Đội ngũ học viên, hướng dẫn viên du lịch tại điểm đã góp phần không nhỏ vào sự phát triển của du lịch cộng đồng tại Lào Cai.

Ông Hà Quốc Trung, Trưởng Phòng Quản lý Du lịch, Sở Du lịch cho biết: Luật Du lịch không yêu cầu điều kiện về bằng cấp đối với các hồ sơ đề nghị cấp thẻ hướng dẫn viên du lịch tại điểm, chỉ cần đạt yêu cầu kiểm tra nghiệp vụ hướng dẫn tại điểm do cơ quan chuyên môn về du lịch cấp tỉnh tổ chức là đủ điều kiện cấp thẻ. Những quy định này tạo thuận lợi cho những người dân tộc thiểu số không đủ điều kiện cấp thẻ hướng dẫn viên du lịch quốc tế và nội địa vẫn có thể được cấp thẻ hành nghề hướng dẫn; đảm bảo việc quản lý, sử dụng hướng dẫn viên, chất lượng hướng dẫn viên tại các điểm du lịch cũng như quyền lợi của họ liên quan đến thụ hưởng các chính sách hỗ trợ của Nhà nước.

Việc đào tạo nâng cao chất lượng nhân lực tại địa phương phục vụ trong ngành du lịch là yêu cầu cấp thiết. Trong Đề án số 03 về phát triển văn hóa, du lịch tỉnh Lào Cai giai đoạn 2020 - 2025 và Nghị quyết 11 của Tỉnh ủy về phát triển du lịch Lào Cai đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đưa ra mục tiêu: Giai đoạn 2020 - 2025 sẽ đào tạo mới, đào tạo lại, bồi dưỡng kiến thức cho khoảng 15.500 lượt lao động lĩnh vực du lịch (trong đó ưu tiên đào tạo, bồi dưỡng cho khoảng 11.135 lao động trực tiếp trong lĩnh vực du lịch đạt tiêu chuẩn kỹ năng nghề du lịch Việt Nam và trên 40% đạt tiêu chuẩn nghề ASEAN tại Khu Du lịch quốc gia Sa Pa); đào tạo, phát triển nguồn nhân lực du lịch chất lượng cao, nguồn nhân lực tại địa phương (người dân bản địa) phục vụ du lịch cộng đồng và thu hút nguồn nhân lực du lịch có trình độ cao từ các địa phương khác về làm việc tại tỉnh Lào Cai.

Thời gian tới, Sở Du lịch dự kiến tổ chức 4 lớp bồi dưỡng kỹ năng hướng dẫn viên tại điểm tại Sa Pa, Bát Xát, Văn Bàn, Bảo Yên, đồng thời thường xuyên phối hợp với các địa phương, doanh nghiệp và cơ sở đào tạo trong việc tổ chức, quản lý, đào tạo và kiểm tra nghiệp vụ hướng dẫn viên du lịch tại điểm. Sở Du lịch sẽ sớm chỉ đạo kiện toàn Chi hội Hướng dẫn viên du lịch, qua đó có cơ chế hoạt động hiệu quả, thường xuyên trao đổi, nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, nhất là đội ngũ hướng dẫn viên du lịch tại điểm, tạo điều kiện để hướng dẫn viên du lịch khẳng định vai trò là “đại sứ” của du lịch Lào Cai.