Giai đoạn 2021–2025, dù phải đối diện với thử thách lớn của đại dịch và những biến động toàn cầu, ngành Thể thao đã ghi nhận những đóng góp nổi bật cho phong trào thi đua yêu nước thông qua những thành tích, kết quả thi đấu quốc tế, sự phát triển mạnh mẽ của thể thao quần chúng, và những điển hình tiên tiến được tôn vinh rộng rãi. Báo cáo tổng kết giai đoạn 2021–2025 đã chỉ ra những dấu ấn đó, đồng thời đặt ra các yêu cầu chiến lược cho giai đoạn 2025–2030.

Trong giai đoạn công tác 2021- 2025, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (Bộ VHTTDL) đã tích cực tuyên truyền, phổ biến, quán triệt sâu rộng chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về thi đua, khen thưởng, trọng tâm là Chỉ thị số 34-CT/TW ngày 07/4/2014 của Bộ Chính trị "Về tiếp tục đổi mới công tác thi đua, khen thưởng"; Chỉ thị số 41-CT/TW ngày 26/12/2024 của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thi đua, khen thưởng trong tình hình mới; Chỉ thị số 19/CT-TTg ngày 16/7/2021 của Thủ tướng Chính phủ về việc phát động thi đua thực hiện thắng lợi nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội năm 2021 và kế hoạch 5 năm (2021 - 2025) theo Nghị quyết Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng; Chỉ thị số 39/CT-TTg ngày 15/10/2024 của Thủ tướng Chính phủ về việc đẩy mạnh phong trào thi đua yêu nước chào mừng Đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng, Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ XI; Quyết định số 368/QĐ-TTg ngày 11/4/2023 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án tổ chức các hoạt động kỷ niệm 75 năm Ngày Chủ tịch Hồ Chí Minh ra Lời kêu gọi thi đua ái quốc (11/6/1948 11/6/2023). Hàng năm, Bộ VHTTDL tổ chức phát động các hình thức thi đua có chủ đề, tiêu chí cụ thể, nội dung thiết thực; ban hành kịp thời các văn bản hướng dẫn thực hiện công tác thi đua, khen thưởng của ngành.

Bộ VHTTDL luôn chú trọng nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác khen thưởng, quan tâm khen thưởng và đề nghị khen thưởng các tập thể, cá nhân có thành tích đột xuất, các tập thể nhỏ và người lao động trực tiếp; quan tâm đặc biệt tới việc phát hiện các nhân tố mới, mô hình mới, các điển hình tiên tiến, gương "người tốt, việc tốt" trong các phong trào thi đua yêu nước để kịp thời khen thưởng và bồi dưỡng nhân rộng trong toàn Ngành; ưu tiên khen thưởng các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích trong tổ chức, tham gia các hoạt động ở những vùng dân tộc thiểu số như ngày hội văn hóa, thể thao và du lịch, các sự kiện văn hóa cơ sở...; khen thưởng và đề nghị các cấp có thẩm quyền khen thưởng cho các tập thể, cá nhân người nước ngoài có thành tích trong việc phát triển mối quan hệ hữu nghị, hợp tác giữa Việt Nam với các nước, các tổ chức quốc tế trên các lĩnh vực văn hóa, thể thao và du lịch.

Giai đoạn 2021–2025 là thời kỳ ghi nhận nhiều dấu ấn đáng tự hào của thể thao Việt Nam. Ở cấp phong trào quần chúng, phong trào "Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại" tiếp tục được lan tỏa sâu rộng; hệ thống sân bãi, thiết chế thể thao cơ sở được củng cố, nhiều chương trình thể thao học đường và hoạt động cộng đồng được triển khai, góp phần nâng cao sức khỏe và chất lượng cuộc sống người dân. Ở cấp độ thành tích cao, các đội tuyển và vận động viên đã mang về những thành tích nổi bật tại SEA Games (trong đó SEA Games 31 được tổ chức thành công tại Việt Nam), ASIAD, các giải châu Á, thế giới và Paralympic, tạo niềm tin và cổ vũ phong trào thi đua yêu nước.

Trong giai đoạn vừa qua, các vận động viên Việt nam liên tiếp mang về tin vui, góp phần làm dày thêm thành tích thi đua yêu nước

Những tấm huy chương, những kỷ lục, những bước tiến về chuyên môn vừa là phần thưởng vừa là nguồn cổ vũ cho hàng triệu người dân tham gia tập luyện, là bằng chứng cho việc thi đua gắn với kết quả thực tế. Báo cáo tổng kết giai đoạn 2021 – 2025 đã nhấn mạnh thành tựu này không chỉ dựa trên nỗ lực của vận động viên mà còn là thành quả của hệ thống đào tạo, công tác xã hội hóa, đầu tư cơ sở vật chất và chính sách khen thưởng, động viên kịp thời.

Phong trào thi đua trong thể thao đã phát huy tác dụng là "bộ lọc" để phát hiện những cá nhân, tập thể xứng đáng được tôn vinh; đồng thời là "đòn bẩy" khuyến khích đổi mới, sáng tạo trong công tác quản lý, huấn luyện và tổ chức.

Công tác khen thưởng tiếp tục được chú trọng, những Huân chương, Bằng khen danh giá của Thủ tướng và Bộ VHTTDL đã được trao cho nhiều HLV, VĐV, cán bộ quản lý có thành tích xuất sắc, trở thành biểu tượng cho nỗ lực và cống hiến. Việc khen thưởng kịp thời, minh bạch góp phần tạo niềm tin và lan tỏa tinh thần thi đua ra cộng đồng.

Đồng thời, nhân rộng điển hình cũng là chiến lược then chốt với các mô hình đào tạo trẻ, câu lạc bộ cộng đồng, mô hình thể thao doanh nghiệp… khi được biểu dương và nhân rộng đã thúc đẩy nguồn lực xã hội hóa, giúp địa phương chủ động hơn trong phát triển phong trào thể thao. Đây chính là một bài học thực tiễn quan trọng cho giai đoạn mới.

Tại Đại hội Thi đua yêu nước Bộ VHTTDL lần thứ IV, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long đã có nhiều gợi mở quan trọng và giao nhiệm vụ cho toàn ngành nói chung, ngành thể thao nói riêng, trong đó, nhấn mạnh yêu cầu biến thi đua thành "động lực đổi mới, cống hiến", đồng thời kêu gọi toàn ngành phát huy tinh thần "tiên phong, khơi thông, đột phá, kiến tạo không gian phát triển" để đưa văn hóa, thể thao, du lịch phát triển nhanh và bền vững trong kỷ nguyên mới.

Phó Thủ tướng Lê Thành Long đã nhấn mạnh, thi đua phải trở thành động lực đổi mới, cống hiến. Đây vừa là phương châm hành động, vừa là kim chỉ nam để thể thao Việt Nam bước vào giai đoạn mới, tự tin vươn tầm châu lục và thế giới.

Những chỉ đạo này vừa nhấn mạnh tầm vóc chiến lược của phong trào thi đua, vừa đặt ra yêu cầu cụ thể để ngành Thể thao chuyển hóa tinh thần thi đua thành hành động, chính sách và chỉ tiêu đo lường.

Bước vào giai đoạn 2025–2030, thể thao Việt Nam đứng trước cả cơ hội lẫn thách thức. Nhiệm vụ quan trọng hàng đầu là tiếp tục phát triển phong trào thể dục thể thao quần chúng, gắn với chương trình "Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại". Phong trào này không chỉ góp phần nâng cao sức khỏe, cải thiện đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân, mà còn là nền tảng vững chắc để phát hiện và nuôi dưỡng những tài năng thể thao trong tương lai. Thể thao học đường cần được quan tâm đúng mức, trở thành môi trường khơi dậy niềm yêu thích vận động, bồi dưỡng kỹ năng, hình thành lối sống lành mạnh cho thế hệ trẻ.

Song song với đó, thể thao thành tích cao phải được phát triển theo hướng chuyên nghiệp, trọng điểm, lấy các môn có khả năng vươn tới Olympic, Paralympic và ASIAD làm mục tiêu then chốt. Muốn vậy, công tác đào tạo vận động viên trẻ phải đi trước một bước, kết hợp với việc nâng cao chất lượng đội ngũ huấn luyện viên, trọng tài và chuyên gia.

Đầu tư cho cơ sở vật chất hiện đại, ứng dụng khoa học công nghệ, y học thể thao và chuyển đổi số trong huấn luyện là những giải pháp không thể thiếu để nâng cao hiệu quả. Chỉ khi đi theo hướng này, thể thao Việt Nam mới có thể duy trì thành tích ổn định và khẳng định vị trí xứng đáng trên đấu trường quốc tế.

Cùng với sự đầu tư từ Nhà nước, xã hội hóa là chìa khóa để mở rộng nguồn lực cho thể thao. Cần tạo cơ chế minh bạch, hấp dẫn nhằm khuyến khích doanh nghiệp đồng hành trong việc xây dựng cơ sở vật chất, tổ chức giải đấu, tài trợ đào tạo vận động viên. Hình thức hợp tác công – tư (PPP) phải được phát huy để tận dụng thế mạnh của cả khu vực công và tư, từ đó xây dựng hệ sinh thái thể thao bền vững, lâu dài.

Một trong những nhiệm vụ giàu ý nghĩa nhân văn của giai đoạn tới là quan tâm phát triển thể thao cho người khuyết tật, mở rộng cơ hội tiếp cận bình đẳng trong tập luyện và thi đấu. Đây không chỉ là trách nhiệm xã hội mà còn là minh chứng cho tinh thần "không để ai bị bỏ lại phía sau". Mỗi thành tích của vận động viên khuyết tật chính là một thông điệp mạnh mẽ về ý chí, nghị lực và niềm tin, góp phần khơi dậy sức mạnh đoàn kết toàn dân tộc.

Công tác thi đua – khen thưởng trong thể thao cũng cần được đổi mới toàn diện. Việc xây dựng tiêu chí đánh giá phải khoa học, lượng hóa rõ ràng, phù hợp với đặc thù của từng lĩnh vực. Cần số hóa cơ sở dữ liệu, minh bạch hóa quy trình để đảm bảo khen thưởng kịp thời, công bằng, thực chất. Khen thưởng không chỉ dừng ở việc ghi nhận thành tích, mà phải trở thành động lực thúc đẩy sáng kiến, sáng tạo và sự cống hiến không ngừng của các tập thể, cá nhân trong toàn ngành.

Nhìn về phía trước, thể thao Việt Nam không chỉ đặt mục tiêu chinh phục những đỉnh cao mới về thành tích, mà còn hướng đến mục tiêu cao cả hơn là góp phần xây dựng con người Việt Nam phát triển toàn diện, lan tỏa tinh thần thi đua yêu nước trong xã hội.

Giai đoạn 2021–2025 đã ghi nhận nhiều thành tựu đáng tự hào của thể thao Việt Nam: từ phong trào quần chúng lan tỏa đến những tấm huy chương trên đấu trường quốc tế, từ những điển hình tiên tiến được tôn vinh đến sự đồng hành của cộng đồng và doanh nghiệp. Tuy nhiên, để biến thành tựu thành nền tảng bền vững, ngành Thể thao cần chuyển hóa phong trào thi đua yêu nước thành các chính sách, cơ chế và hành động cụ thể: hoàn thiện thể chế khen thưởng, số hóa quản trị, đầu tư trọng điểm, phát triển nguồn nhân lực và tăng cường xã hội hóa có kiểm soát.

Như Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Văn Hùng đã khẳng định: "Thi đua là động lực chấn hưng văn hóa và thúc đẩy thể thao phát triển. Với tinh thần đó, sự quyết tâm và hành động đồng bộ của toàn ngành sẽ giúp thể thao Việt Nam tiếp tục tỏa sáng, đóng góp cho khát vọng phát triển đất nước bền vững trong kỷ nguyên mới".

Vụ Tổ chức cán bộ, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch thực hiện