Nỗ lực bảo tồn

Vịnh Hạ Long nằm ở phía Đông Bắc của Việt Nam thuộc địa phận tỉnh Quảng Ninh, có diện tích 1.553 km2 bao gồm 1.969 hòn đảo (trong đó 980 hòn đảo đã có tên). Vịnh Hạ Long đã vinh dự hai lần được UNESCO công nhận là Di sản Thiên nhiên Thế giới vào năm 1994 và 2000 với giá trị về cảnh quan tự nhiên và địa chất, địa mạo. Niềm tự hào của Quảng Ninh và Việt Nam cứ thế nhân lên khi một lần nữa vịnh Hạ Long vượt qua 200 kỳ quan từ hơn 200 quốc gia và vùng lãnh thổ lọt vào top 7 kỳ quan thiên nhiên mới của thế giới năm 2011.

Càng tự hào về di sản, kỳ quan thiên nhiên thế giới càng đặt ra cho chúng ta trách nhiệm, quản lý, bảo tồn, phát huy hiệu quả giá trị, tiềm năng của Vịnh Hạ Long. Đó cũng là nhiệm vụ hết sức quan trọng mà Quảng Ninh cùng các bộ, ngành liên quan dành nhiều nguồn lực, tâm huyết, trách nhiệm thực hiện trong thời gian qua.

Theo đó, cơ chế chính sách quản lý Di sản Vịnh Hạ Long được tập trung xây dựng, bổ sung để tăng cường quản lý chặt chẽ Di sản về tổng thể và trên từng lĩnh vực trọng tâm về môi trường, du lịch. Cụ thể, đối với kế hoạch quản lý di sản, định kỳ 5 năm, tỉnh giao Ban Quản lý vịnh Hạ Long phối hợp với các cơ quan liên quan xây dựng kế hoạch cho phù hợp cho giai đoạn tiếp theo làm căn cứ thực hiện. Hằng năm, thực hiện rà soát, điều chỉnh, bổ sung Quy chế quản lý Vịnh Hạ Long để kịp thời cập nhật các quy định quản lý phù hợp với định hướng của UNESCO và luật pháp Việt Nam.

Cùng với đó, tỉnh đã lập hồ sơ quản lý đối với các đảo, hang động, các hệ sinh thái, di tích lịch sử, địa điểm có giá trị lịch sử văn hóa trên Vịnh Hạ Long; triển khai thực hiện trên 50 đề tài khoa học, chương trình, hoạt động bảo tồn để nghiên cứu, làm rõ các giá trị của di sản, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội khu vực Vịnh Hạ Long. Đồng thời, xây dựng bộ tiêu chí đánh giá về công tác bảo tồn giá trị đa dạng sinh học; đưa hệ sinh thái rừng trên núi đá vôi Vịnh Hạ Long với tổng diện tích 5.032ha vào hệ thống rừng đặc dụng; thành lập khu bảo tồn thiên nhiên để bảo vệ nghiêm ngặt; kiểm kê khoanh vùng 7 địa điểm khảo cổ trên vịnh...

Các hoạt động kinh tế - xã hội diễn ra trên Vịnh Hạ Long cũng được quản lý chặt chẽ, bố trí lực lượng thường trực 24/24h để nắm bắt thông tin, kịp thời phát hiện, phối hợp các cơ quan chức năng xử lý nghiêm các vi phạm. Công tác quản lý môi trường được triển khai đồng bộ với nhiều nỗ lực và giải pháp mới, hạn chế thấp nhất các tác động tiêu cực xâm hại đến giá trị di sản.

Nâng tầm giá trị kỳ quan

Với việc được công nhận là kỳ quan thiên nhiên mới của thế giới, Vịnh Hạ Long đã tiếp tục mở ra cơ hội “vàng” cho du lịch Việt Nam nói chung và Quảng Ninh nói riêng. Sau rất nhiều năm được công nhận các danh hiệu song, sức hấp dẫn của Vịnh Hạ Long chưa bao giờ giảm sút mà đến nay vẫn là một trong những điểm đến hàng đầu của du lịch biển đảo đối với du khách ở cả trong nước và quốc tế. Trước khi chịu ảnh hưởng của dịch Covid-19, giai đoạn 2017-2019, trung bình mỗi năm Vịnh Hạ Long đón trên 12,4 triệu lượt khách tham quan, du lịch.

Phát huy giá trị và thế mạnh hàng đầu đó của Vịnh Hạ Long, tỉnh đã chú trọng phát triển đa dạng các sản phẩm, dịch vụ du lịch trên vịnh Hạ Long theo hướng bền vững, thân thiện với thiên nhiên, tăng tính kết nối, trải nghiệm cho du khách. Cùng với việc mở rộng 5 tuyến, 28 điểm/ cảnh điểm du lịch trên vịnh, một số sản phẩm dịch vụ cao cấp đã hình thành và phát triển như trải nghiệm bay trực thăng ngắm cảnh Vịnh Hạ Long, hoạt động thử nghiệm du thuyền khám phá... Hạ tầng tại các điểm tham quan trên Vịnh Hạ Long được chỉnh trang, tôn tạo, đảm bảo tuân thủ theo quy hoạch, hài hòa với cảnh quan và an toàn cho du khách. Công tác tuyên truyền, giới thiệu quảng bá di sản cũng như nâng cao nhận thức cộng đồng về bảo vệ di sản tiếp tục được đẩy mạnh bằng nhiều hình thức phong phú, hiệu quả.

Thời gian tới, tỉnh Quảng Ninh tiếp tục ưu tiên dành nguồn lực cho công tác bảo vệ môi trường và phát triển du lịch bền vững trên Vịnh Hạ Long bằng các giải pháp quản lý tổng hợp như: Quy hoạch tổng thể Di sản thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050; phương án quản lý du lịch Vịnh Hạ Long, thành lập khu bảo tồn thiên nhiên Vịnh Hạ Long, thành lập khu du lịch Vịnh Hạ Long; thành lập Quỹ bảo tồn di sản Vịnh Hạ Long.... Đặc biệt, tiếp tục làm tốt công tác phối hợp với TP Hải Phòng lập hồ sơ đề cử Di sản thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long - quần đảo Cát Bà. Qua đó, không ngừng mở rộng ranh giới di sản, góp phần bổ sung thêm giá trị nổi bật toàn cầu và tăng tính toàn vẹn cho khu di sản của Vịnh Hạ Long.

Một số danh hiệu Vịnh Hạ Long được công nhận giai đoạn 2011-2021:

- Vịnh Hạ Long lọt top 10 kỳ quan thiên nhiên của châu Á do Trang Allwomenstalk công bố bình chọn (năm 2013).

- Vịnh Hạ Long lọt top 20 kỳ quan địa chất đẹp nhất thế giới do trang du lịch Rough Guides của Anh bình chọn (năm 2014).

- Vịnh Hạ Long vinh dự có mặt trong top 2/15 điểm du lịch hấp dẫn "Phải đến một lần trong đời" do trang Buzzfeed (Mỹ) bình chọn (năm 2015).

- Vịnh Hạ Long đứng thứ 3 trong danh sách 10 Di sản UNESCO ấn tượng nhất châu Á theo công bố của chuyên trang du lịch nổi tiếng của Anh Rough Guides (năm 2016).

- Vịnh Hạ Long được trang du lịch uy tín Touropia bầu chọn là một trong 10 kỳ quan thiên nhiên đẹp nhất thế giới (năm 2017).

- Vịnh Hạ Long lọt top 1 trong 17 địa điểm lý tưởng nhất thế giới dành cho du khách mê chụp ảnh (2017).

- Vịnh Hạ Long được Bộ VH,TT&DL, Tổng cục Du lịch trao tặng danh hiệu Khu du lịch hàng đầu (năm 2017, 2018).

- Vịnh Hạ Long nằm trong danh sách 25 thắng cảnh hàng đầu trên trái đất của tạp chí Esquire (năm 2018).

- Vịnh Hạ Long lọt top 10 điểm ngắm bình minh đẹp nhất thế giới năm 2019 do MSN (The Microsoft Network) là một website tổng hợp các dịch vụ Internet được cung cấp bởi Microsoft, bình chọn và đánh giá (năm 2019).

- Vịnh Hạ Long được Tạp chí Insider (Mỹ) bình chọn là một trong 50 kỳ quan thiên nhiên đẹp nhất thế giới (năm 2020).

- Vịnh Hạ Long đứng đầu trong bảng xếp hạng top 10 vịnh biển đẹp nhất hành tinh do Trang mạng du lịch nổi tiếng thế giới Touropia bình chọn (năm 2021).