Hội thảo trực tuyến với chủ đề “Quản lý tại các Khu bảo tồn tự nhiên và Vườn quốc gia” do Tổng cục Du lịch phối hợp với Đại sứ quán Colombia tại Việt Nam tổ chức vừa diễn ra. Đây là hội thảo thứ 2 nằm trong chuỗi hoạt động hợp tác triển khai Bản Ghi nhớ hợp tác du lịch giữa Bộ VHTTDL Việt Nam và Bộ Thương mại, Công nghiệp và Du lịch Colombia.

Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch Hà Văn Siêu và Vụ trưởng Vụ Phát triển du lịch chất lượng và bền vững (Bộ Thương mại, Công nghiệp và Du lịch Colombia) Nohora Constanza Olaya Cantro đồng chủ trì Hội thảo. Hơn 100 đại biểu đến từ Cục Hợp tác quốc tế (Bộ VHTTDL Việt Nam), Cục Bảo tồn thiên nhiên và Đa dạng sinh học (Tổng cục Lâm nghiệp), các Vụ chức năng của Tổng cục Du lịch Việt Nam, Lãnh đạo Sở quản lý du lịch các tỉnh Ninh Bình, Hải Phòng, Quảng Ninh, Phú Thọ, Nam Định, Cà Mau, Lào Cai, Cao Bằng, Hiệp hội Vườn quốc gia và Khu bảo tồn thiên nhiên Việt Nam, các Vườn quốc gia Ba Vì, Cúc Phương, Cát Bà, Bái Tử Long, Ba Bể, Phia Oắc-Phia Đén, Tam Đảo, Phong Nha - Kẻ Bàng, Cát Tiên, Côn Đảo, Tràm Chim, U Minh Hạ, Phước Bình, Núi Chúa, Kon Ka Kinh, khu bảo tồn thiên nhiên Xuân Liên và các doanh nghiệp kinh doanh du lịch đã tham dự Hội thảo.

Phó Tổng cục trưởng Hà Văn Siêu cho biết, đại dịch Covid-19 đã và đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến kinh tế- xã hội và mọi lĩnh vực của đời sống trên toàn cầu, trong đó du lịch bị ảnh hưởng đầu tiên và nặng nề nhất. Đại dịch khiến ngành Du lịch thế giới phải ngừng trệ hoàn toàn. Tuy nhiên, việc các khu bảo tồn không mở cửa đón khách du lịch trong thời gian này cũng tạo điều kiện cho hệ sinh thái tự nhiên phục hồi nhanh chóng hơn. Mặt khác, đây cũng là thời điểm thích hợp để các nhà quản lý đề ra những kế hoạch, giải pháp cho việc mở cửa các khu bảo tồn một cách bền vững.

Việt Nam là một trong những quốc gia có đa dạng sinh học vào nhóm cao nhất thế giới (đứng thứ 16) với những kiểu hệ sinh thái tự nhiên, nguồn gen phong phú và đặc hữu. Theo nghiên cứu của Quỹ bảo vệ động vật hoang dã thế giới (WWF), hệ thống các khu rừng đặc dụng và khu bảo tồn ở Việt Nam đa dạng cả về giá trị tài nguyên du lịch tự nhiên và văn hóa, tạo điều kiện tốt cho phát triển du lịch sinh thái. Đặc biệt, cộng đồng các dân tộc thiểu số sinh sống trong vùng đệm của khu bảo tồn với những nét văn hóa đặc trưng riêng thu hút sự quan tâm của rất nhiều du khách. Vì vậy, phát triển du lịch sinh thái tại các khu vực bảo tồn tự nhiên là một trong những định hướng phát triển chính của Du lịch Việt Nam.

Thực tế, hoạt động du lịch sinh thái đã mang lại nhiều kết quả tích cực về bảo tồn hệ sinh thái tự nhiên, giữ gìn và phát huy giá trị văn hóa, gia tăng thu nhập cho cộng đồng địa phương, nâng cao nhận thức của cả cộng đồng và du khách về công tác bảo tồn. Tuy nhiên, công tác quản lý và khai thác hoạt động du lịch tại các khu vực này còn nhiều hạn chế, khả năng tự chủ của ban quản lý còn yếu, sản phẩm du lịch còn nghèo nàn, chưa đáp ứng yêu cầu về các nguyên tắc của du lịch sinh thái.

Tại Hội thảo, các chuyên gia của Colombia và Việt Nam đã chia sẻ nhiều thông tin, chính sách và kinh nghiệm phù hợp về quản lý hoạt động du lịch sinh thái tại các khu bảo tồn, phương thức khai thác hiệu quả, bền vững tài nguyên tại các khu bảo tồn cho hoạt động du lịch sinh thái. Các đại biểu dự Hội thảo cũng mong muốn thời gian tới sẽ mở ra nhiều cơ hội hợp tác trong tương lai giữa hai quốc gia về du lịch sinh thái, du lịch tại các khu vực bảo tồn… Hai bên cũng đã chia sẻ về nội dung quản lý và chính sách phát triển du lịch tại các khu bảo tồn thiên nhiên ở Việt Nam; Chiến lược của Colombia về vườn thiên nhiên…

Hiện nay, Việt Nam hiện có 33 Vườn quốc gia, 57 Khu dự trữ thiên nhiên, 13 Khu bảo tồn loài và sinh cảnh, 53 Khu bảo vệ cảnh quan và 9 Khu dự trữ sinh quyển. Trong số đó, tổng cộng chỉ có 61 Vườn quốc gia và Khu bảo tồn thiên nhiên có tổ chức hoạt động du lịch sinh thái.

Du lịch sinh thái góp phần quan trọng để phát triển kinh tế ở địa phương, xóa đói giảm nghèo và bảo vệ môi trường. Du lịch Việt Nam luôn xác định du lịch sinh thái là một định hướng ưu tiên trong chiến lược phát triển và định  hướng này còn có ý nghĩa đặc biệt trong bối cảnh phát triển du lịch sau khi kiểm soát đại dịch Covid-19. Phát triển du lịch hướng tới mô hình tăng trưởng xanh - du lịch xanh cũng góp phần tích cực vào phát triển bền vững. “Ngành Du lịch Việt Nam đang và sẽ nỗ lực để biến những tiềm năng, lợi thế phát triển du lịch sinh thái, góp phần phục hồi và phát triển du lịch cũng như đưa Việt Nam thực sự trở thành điểm đến du lịch sinh thái hấp dẫn của thế giới, ông Hà Văn Siêu cho biết.

Theo đại diện phía Colombia, Colombia có 59 Vườn thiên nhiên quốc gia với tổng diện tích là 17,5 triệu ha và 3 Khu quốc gia quản lý tổng hợp với tổng diện tích là 3,2 triệu ha. Tổng số có 62 khu vực quản lý theo vườn với tổng diện tích 20,7 triệu ha. Trong 59 Vườn có 36 Vườn được định hướng phát triển du lịch sinh thái, 17 Vườn được mở cửa cho du khách với điều kiện đảm bảo an toàn sinh học. Các vườn quốc gia phục vụ khoảng 3,7 triệu lượt khách/năm.