Trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0 đang lan tỏa mạnh mẽ, công nghệ số ngày càng hiện diện sâu rộng trong mọi lĩnh vực của đời sống – từ kinh tế, giáo dục, y tế đến văn hóa, nghệ thuật. Trong dòng chảy ấy, việc phát triển nghệ thuật số không chỉ là xu hướng tất yếu mà còn là cơ hội để các địa phương vươn mình, tạo dấu ấn riêng trong lĩnh vực kinh tế sáng tạo.

Với tầm nhìn chiến lược và sự đầu tư bài bản, tỉnh Thái Nguyên đã cho ra đời dự án phim trường số – một sản phẩm sáng tạo mang đậm dấu ấn địa phương, nhưng hướng đến tầm vóc quốc gia và quốc tế. Và sản phẩm đầu tiên thực hiện trên dự án này chính là bộ phim hoạt hình "Dế mèn: Cuộc phiêu lưu tới xóm Lầy Lội".

Để tìm hiểu sâu hơn về dự án phim trường số cũng như bộ phim hoạt hình, phóng viên Cổng thông tin Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã có buổi trò chuyện với PGS TS. Phùng Trung Nghĩa, Hiệu trưởng trường Đại học Công nghệ thông tin và Truyền thông - Đại học Thái Nguyên (ICTU).

+ Thưa ông, được biết, Dế mèn: Cuộc phiêu lưu tới xóm Lầy Lội là sản phẩm phim hoạt hình đầu tiên của mô hình phim trường số được ra đời bởi sự hợp tác giữa trường Đại học Công nghệ thông tin và Truyền thông - Đại học Thái Nguyên (ICTU) và Hãng phim CinePlus, ông hãy chia sẻ đôi nét về dự án này?

- Trong những năm gần đây, Thái Nguyên đã và đang đẩy nhanh việc cơ cấu lại nền kinh tế, thúc đẩy mô hình tăng trưởng kinh tế dựa trên sự kết hợp hài hòa giữa nội lực và ngoại lực, theo hướng "tự chủ, tự tin, tự lực, tự cường, tự hào dân tộc", dựa trên khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Trong đó, Thái Nguyên xác định phát triển kinh tế số là một nhiệm vụ quan trọng.

Chính vì thế, được sự quan tâm chỉ đạo và tạo điều kiện hỗ trợ của Tỉnh uỷ, UBND Tỉnh Thái Nguyên, Đại học Thái Nguyên, trường Đại học Công nghệ thông tin và Truyền thông, Đại học Thái Nguyên (ICTU) và Hãng phim CinePlus cùng với các đối tác đã triển khai và khởi động bằng dự án phim điện ảnh 3D Dế mèn: Cuộc phiêu lưu tới xóm Lầy Lội thực hiện trên dự án phim trường số.

Phim trường số được đặt tại trường Đại học Công nghệ thông tin và Truyền thông, Đại học Thái Nguyên (ICTU) với cơ sở hạ tầng bao gồm 01 tòa nhà, hệ thống xử lý đồ họa và trường quay phim chuyên dụng.

Đây cũng là sản phẩm hợp tác giữa doanh nghiệp công nghệ và ICTU. Nhân lực nòng cốt của phim trường số gồm trên 200 chuyên gia của doanh nghiệp và gần 10.000 cộng tác viên là sinh viên của ICTU (trong đó nhân lực sinh viên chất lượng cao khoảng 100 người, nhân lực chuyên ngành đồ họa số khoảng 2.000 người). Nhân lực là sinh viên của ICTU tạo ra lợi thế cạnh tranh về số lượng và chi phí, trong khi đó, duy trì được chất lượng ở mức đáp ứng được yêu cầu.

+ Đây có lẽ là lần đầu tiên một trường Đại học về công nghệ thực hiện sản xuất một bộ phim hoạt hình, điều này có ý nghĩa như thế nào đối với Nhà trường và các sinh viên, thưa ông?

- Việc đồng sản xuất bộ phim "Dế Mèn: Cuộc phiêu lưu tới Xóm Lầy Lội" trên dự án phim trường số là một minh chứng khẳng định chất lượng đào tạo, nghiên cứu khoa học, đổi mới sáng tạo và vai trò tiên phong trong việc thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW của ICTU. Nhà trường cũng đã vận dụng sáng tạo để thực hiện nghị quyết 68-NQ/TW trong việc hợp tác với các doanh nghiệp tư nhân, tạo ra mối liên kết chặt chẽ giữa Nhà trường, doanh nghiệp để thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân, thúc đẩy sáng tạo khởi nghiệp cho sinh viên.

Còn đối với các sinh viên, việc tham gia vào thực hiện bộ phim cũng là cơ hội để các bạn được đào tạo thực chiến, học đi đôi với hành, học đi đôi với làm ra sản phẩm thật. Thông qua quá trình tham gia vào dự án, các bạn sinh viên cũng có cơ hội được hiểu biết hơn về lịch sử dân tộc, văn hóa dân tộc, phát huy tinh thần yêu nước. Đồng thời, được sáng tạo tình yêu dân tộc, đất nước thông qua cách làm mới trẻ trung, sáng tạo, gần gũi với giới trẻ, truyền bá những giá trị lịch sử, văn hóa bản địa không chỉ trong nước mà cả ra nước ngoài, góp phần khẳng định vị thế đất nước trên bản đồ thế giới.

+ Phải nói rằng, việc thực hiện một bộ phim hoạt hình là điều không dễ dàng, đặc biệt với Nhà trường lần đầu tiên thực hiện sản xuất, ông nghĩ sao về điều này, thưa ông?

- Sản xuất phim hoạt hình, đặc biệt là hoạt hình 3D chiếu rạp là lĩnh vực đầu tư tốn kém với rất nhiều công đoạn phức tạp. Tuy nhiên, để tháo gỡ những khó khăn này, Nhà trường đã liên kết chặt chẽ với các doanh nghiệp, các chuyên gia hàng đầu ngành hoạt hình, đồ họa kết hợp với sử dụng nguồn lực sinh viên năng động, sáng tạo của trường. Các bạn sinh viên được trang bị kiến thức nền tảng qua quá trình đào tạo tại trường được doanh nghiệp đào tạo thêm tại chỗ và được tiếp cận môi trường làm việc chuyên nghiệp và các công nghệ mới nhất. Các em cũng nhận được sự hướng dẫn tận tình của các chuyên gia trong quá trình sản xuất phim.

Việc vượt qua các khó khăn để thiết lập quy trình, môi trường giúp sinh viên đang học được trực tiếp tham gia vào sản xuất bộ phim đã cho chúng tôi những bài học kinh nghiệm bổ ích, và là một minh chứng cho quá trình đổi mới sáng tạo không có giới hạn, ai cũng có thể tham gia, ai cũng có thể sáng tạo từ chính các công việc mình đang làm, để tìm ra các cánh làm mới hiệu quả hơn.

+ Bộ phim đã tạo ra được hướng đi mới như thế nào trong việc ứng dụng Công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong sản xuất các sản phẩm về quảng bá văn hóa, du lịch, nghệ thuật của tỉnh Thái Nguyên nói riêng, Việt Nam nói chung, thưa ông?

- Phim trường số là vừa là giải pháp, vừa là sản phẩm của tỉnh Thái Nguyên triển khai Nghị quyết 57-NQ/TW trong lĩnh vực nghệ thuật, tập trung vào thúc đẩy phát triển nghệ thuật số, đóng góp trực tiếp vào phát triển kinh tế số của Thái Nguyên nói riêng và của Việt Nam nói chung. Phim trường số là nền tảng sáng tạo, với khát vọng cụ thể hóa ước mơ về việc cho ra đời các tác phẩm điện ảnh số xuất sắc về đề tài văn hóa - lịch sử Việt Nam.

Đồng thời, dự án phim trường số là minh chứng rõ nét cho tiềm năng của các ngành công nghiệp văn hóa trong nâng tầm thương hiệu địa phương; thúc đẩy xuất khẩu văn hóa số, đồng thời mở ra cơ hội lớn trong công tác đào tạo, phát triển đội ngũ nhân lực sáng tạo chất lượng cao cho tương lai.

Với sản phẩm đầu tay của dự án phim trường số - Phim điện ảnh "Dế Mèn: Cuộc phiêu lưu tới Xóm Lầy Lội" dù đang ở giai đoạn đầu triển khai, đã ghi nhận nhiều phản hồi tích cực từ công chúng trong và ngoài tỉnh. Thành công bước đầu này cho thấy năng lực sản xuất nội dung hiện đại tại Thái Nguyên, đồng thời khẳng định hướng đi đúng đắn của tỉnh trong việc đầu tư vào ngành công nghiệp sáng tạo và nội dung số.

Bên cạnh đó, không chỉ là nơi sản xuất phim hoạt hình hay nội dung kỹ thuật số, phim trường số còn là không gian thực nghiệm đa ngành - nơi giao thoa giữa công nghệ, giáo dục, văn hóa và du lịch. Trong bộ phim Dế Mèn: Cuộc phiêu lưu tới Xóm Lầy Lội, nhiều hình ảnh đặc sắc của Thái Nguyên như: đồi chè, đoàn tàu địa phương, cảnh quan thiên nhiên và nếp sống vùng trung du Bắc Bộ đã được lồng ghép tinh tế dưới góc nhìn nghệ thuật, góp phần quảng bá mạnh mẽ cho lịch sử, văn hóa - du lịch địa phương nói riêng và Việt Nam nói chung.

+ Sau bộ phim Dế mèn: Cuộc phiêu lưu tới xóm Lầy Lội, các dự án tiếp theo sẽ được Nhà trường triển khai như thế nào trên phim trường số, thưa ông?

- Chúng tôi dự kiến, từ năm 2026, mỗi năm phim trường số sẽ cho ra mắt tối thiểu 1 tác phẩm điện ảnh về đề tài văn hóa - lịch sử của Việt Nam. Ngoài phim điện ảnh, sản phẩm của phim trường số còn là phim bộ, truyện tranh, hệ thống giải trí số và đặc biệt là lực lượng nhân sự trẻ, được đào tạo bài bản, thực chiến để cung cấp cho thị trường Việt Nam và quốc tế.

Đặc biệt, chúng tôi đặt kỳ vọng đến năm 2030, phim trường số sẽ cho ra mắt những sản phẩm phục vụ và được đón nhận ở thị trường quốc tế../.

+ Xin cảm ơn ông đã chia sẻ!