Hội thảo có sự tham dự của Thứ trưởng Bộ VHTTDL Tạ Quang Đông; Cục trưởng Cục Điện ảnh Đặng Trần Cường; Ủy viên Ủy ban Văn hóa, Xã hội Quốc hội PGS.TS. Bùi Hoài Sơn; Vụ trưởng Vụ Văn hóa - Văn nghệ, Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Trần Thị Phương Lan; Phó Giám đốc Sở VHTT TP.HCM Nguyễn Thị Thanh Thuý; Chủ tịch Hội điện ảnh TP.HCM Dương Cẩm Thúy cùng gần 200 đại biểu là các nhà quản lý, chuyên gia, các đơn vị sản xuất - phát hành phim và doanh nghiệp công nghệ trong nước và quốc tế.

Với hai phiên thảo luận chuyên sâu "Phát triển công nghiệp điện ảnh trong kỷ nguyên mới" và "Ứng dụng công nghệ trong công nghiệp điện ảnh", Hội thảo khẳng định yêu cầu cấp thiết và tất yếu của việc phát triển công nghiệp điện ảnh dựa trên nền tảng công nghệ – xu thế đang định hình tương lai của điện ảnh thế giới.

Điện ảnh Việt Nam đứng trước bước ngoặc mới

Trong phiên thảo luận đầu tiên với chủ đề "Phát triển công nghiệp điện ảnh trong kỷ nguyên mới", ba khách mời gồm: TS. Trần Thị Phương Lan, Vụ trưởng Vụ Văn hóa - Văn nghệ, Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương; PGS.TS Bùi Hoài Sơn, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội và đạo diễn Victor Vũ đã cùng nhau chia sẻ trực diện nhiều vấn đề liên quan đến câu chuyện bản sắc Việt trong điện ảnh, "điểm nghẽn" trong phát triển công nghiệp điện ảnh, cơ hội và thách thức trong bối cảnh hiện tại, hội nhập quốc tế.

TS. Trần Thị Phương Lan cho rằng, thời gian qua nhiều phim Việt được khán giả đón nhận không chỉ thuộc đề tài giải trí, còn có dòng phim lịch sử chiến tranh cách mạng là tín hiệu khởi sắc, đáng mừng.

Tại hội thảo, khái niệm "Kỷ nguyên mới", từ khóa xuyên suốt của Liên hoan Phim năm nay đã được TS. Trần Thị Phương Lan giải mã. Bà cho rằng, "Kỷ nguyên mới" này không chỉ là một khẩu hiệu mà chính là kim chỉ nam chiến lược, sẽ được xác lập từ Đại hội XIV của Đảng (tức tháng 1/2026) dựa trên sự phát triển vượt bậc của khoa học công nghệ, tinh thần sáng tạo và việc phát huy tối đa sức mạnh nội sinh của dân tộc, đặc biệt là tinh thần tự chủ, tự lực, tự cường và tự hào dân tộc.

Nền tảng của Kỷ nguyên mới này được xây dựng hướng tới hai mục tiêu: 100 năm thành lập nước (năm 2045) - Việt Nam sẽ trở thành nước phát triển, có thu nhập cao và 100 năm thành lập Đảng (năm 2030) - Việt Nam sẽ trở thành nước có nền công nghiệp phát triển, thu nhập trung bình cao.

Toàn bộ chính sách văn hóa nói chung và điện ảnh nói riêng cũng bám sát để hiện thực hóa mục tiêu vĩ mô này. TS. Trần Thị Phương Lan bày tỏ niềm vui khi thấy quan điểm của Đảng về phát triển văn hóa rất nhất quán. "Trong dự thảo văn kiện Đại hội XIV lần này, văn hóa vẫn được đặt rất cao, ngang hàng với kinh tế, chính trị, xã hội, là sức mạnh nội sinh, là nguồn lực phát triển của đất nước." - TS. Thị Phương Lan nhấn mạnh.

Chia sẻ tại hội thảo, PGS.TS. Bùi Hoài Sơn cũng nhìn nhận, văn hóa mang trong mình một ý nghĩa rất lớn, giúp tỏa sáng giá trị văn hóa Việt Nam ra thế giới, giá trị lịch sử, giá trị dân tộc và còn có giá trị kinh tế. "Đã đến lúc cần xem xét điện ảnh theo một cách nhìn mới so với trước kia, để nâng vị thế của điện ảnh lên tầm quan trọng hơn trong văn hóa nghệ thuật", PGS.TS. Bùi Hoài Sơn nhấn mạnh.

Nhìn thẳng vào thực tế, PGS.TS. Bùi Hoài Sơn cũng cho rằng, để hiện thực hóa mục tiêu này thì các "điểm nghẽn" về pháp lý như thuế, luật đất đai, hợp tác công - tư, quản lý sử dụng tài sản công... cần được cơ quan quản lý nhà nước sớm nghiên cứu tháo gỡ.

Theo PGS.TS. Bùi Hoài Sơn, luật chuyên ngành hiện tại còn mang tính "tuyên ngôn" nhiều hơn là giải pháp thực tiễn, tạo ra không ít khó khăn cho hoạt động sản xuất phim. "Chúng ta cần tháo gỡ các điểm nghẽn, tạo hệ sinh thái điện ảnh phù hợp, quản lý công tư để nhà nước và tư nhân thuận lợi hợp tác với nhau. Tin rằng, với tầm nhìn chúng ta, sự chung tay góp sức, ý kiến mọi người… các điểm nghẽn sớm được giải quyết", PGS.TS. Bùi Hoài Sơn bày tỏ.

Từ góc độ của người làm phim, đạo diễn Victor Vũ nhấn mạnh, để điện ảnh phát triển bền vững, việc giữ được bản sắc Việt trong câu chuyện mình muốn kể là điều quan trọng nhất. Những giá trị văn hóa truyền thống luôn bền vững theo thời gian. Khi một bộ phim chạm đến cảm xúc khán giả thì khả năng thành công rất cao. Ông Victor Vũ, cho biết hiện đang phát triển 2 dự án mới, trong đó có phần tiếp theo của phim điện ảnh Thám tử Kiên lấy bối cảnh thời Nguyễn, ngoài ra còn một dự án khác về chủ đề sử thi.

Cũng tại hội thảo, bà Đinh Thị Thanh Hương, Phó Chủ tịch HĐQT Galaxy Group - Chủ tịch điều hành HĐQT Galaxy Studio nhìn nhận, Điện ảnh Việt Nam trong những năm gần đây ghi nhận sự tăng trưởng vượt bậc, sau COVID điện ảnh Việt Nam tăng trưởng hơn 20% so với năm 2019, trong khi nhiều nước phát triển mạnh về điện ảnh như Malaysia, Nhật Bản, Hàn Quốc chỉ phục hồi khoảng 60%.

Đặc biệt, năm 2024, phim nội địa Việt ghi nhận đạt 42% thị trường, còn năm 2025 tạm tính đã đạt 62% thị phần toàn quốc. "Đây là một thành công rực rỡ đến từ công sức của tất cả những người tham gia vào điện ảnh Việt cũng như các cơ quan ban ngành đã hỗ trợ", bà Đinh Thị Thanh Hương nhấn mạnh.

Công nghệ - "chìa khóa" để điện ảnh bứt phá

Ở phiên thảo luận thứ 2 với chủ đề "Ứng dụng công nghệ trong công nghiệp điện ảnh", Thượng tá, Phó Giám Đốc Điện ảnh Quân đội nhân dân - Đạo diễn Đặng Thái Huyền; Nhà sáng lập Lumination Hàng Minh Lợi và Tổng Giám đốc, Nhà sáng lập Sconnect Tạ Mạnh Hoàng đã cùng nhau chia sẻ nhiều câu chuyện liên quan đến việc áp dụng công nghệ trong sản xuất, hậu kỳ phim hiện nay.

Ở góc độ doanh nghiệp, ông Tạ Mạnh Hoàng cho biết, nhờ nghiên cứu công nghệ mới, đơn vị đã rút ngắn tiến độ sản xuất phim hoạt hình từ 3 năm xuống chỉ còn khoảng 1 năm, đồng thời tối ưu hóa chi phí đầu tư từ quy mô hàng triệu USD giảm xuống còn vài chục tỉ đồng.

Ông Tạ Mạnh Hoàng nhấn mạnh, công nghệ là "chìa khoá" then chốt để điện ảnh có sự đột phá nhanh nhất trong tương lai và có khả năng dẫn hướng để thúc đẩy các nền tảng khác cùng phát triển.

Cùng quan điểm, ông Hàng Minh Lợi đánh giá, công nghệ giúp hỗ trợ các đoàn phim hai mặt quan trọng, đó là đo lường được thị hiếu khán giả và tiết kiệm chi phí sản xuất cho các cảnh phức tạp. Những cảnh mưa vốn tiêu tốn hàng trăm triệu đồng trước đây nay có thể tái hiện với chi phí thấp hơn nhiều khi áp dụng giải pháp kỹ thuật, kỹ xảo. Khả năng đo lường này giúp đoàn phim có quyết định đầu tư đúng đắn, từ đó tập trung vào sáng tạo và giảm thiểu rủi ro thương mại. Ông Hàng Minh Lợi khẳng định công nghệ chính là yếu tố giúp điện ảnh Việt có thể nhanh chóng đuổi kịp nền điện ảnh thế giới.

Chia sẻ thắng thắn về việc ứng dụng công nghệ vào điện ảnh, Đạo diễn Đặng Thái Huyền, người đã thực hiện dự án điện ảnh "Mưa Đỏ" cho rằng, công nghệ chỉ là công cụ hỗ trợ để hoàn thiện khung hình và mở rộng biên độ sáng tạo. Thế nên công nghệ tuyệt đối không thể thay thế cảm xúc, trải nghiệm hay bản lĩnh kể chuyện của người làm phim.

Đạo diễn Đặng Thái Huyền thừa nhận, dù đã áp dụng một số công nghệ trong quá trình hậu kỳ, nhưng một vài lần khi xem phim trên màn hình lớn, đoàn phim vẫn chưa thực sự hài lòng. Đó là minh chứng rõ ràng cho việc công nghệ không phải là "cây đũa thần" giải quyết được mọi vấn đề nghệ thuật.

Đạo diễn Đặng Thái Huyền khẳng định, công nghệ đóng vai trò hỗ trợ để giúp bộ phim hoàn thiện. Tuy nhiên, việc sử dụng công nghệ cần hài hòa, để không làm mất đi chiều sâu cảm xúc và bản sắc văn hóa trong tác phẩm.

Phát biểu kết thúc hội thảo, Thứ trưởng Bộ VHTTDL Tạ Quang Đông khẳng định, sự kiện đã tập trung làm rõ những vấn đề cốt lõi và định hướng phát triển của ngành điện ảnh từ bản sắc văn hóa Việt, vai trò của truyền thông và phê bình, đến sự thay đổi của khán giả, ứng dụng công nghệ... hoàn toàn phù hợp với "Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045".

Thứ trưởng  Tạ Quang Đông yêu cầu trong thời gian tới, ngành điện ảnh Việt Nam cần tiếp tục tập trung vào ba định hướng lớn, đó là: Giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa Việt Nam; Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ và Hoàn thiện hệ sinh thái điện ảnh. Từ đó tạo những tiền đề, những định hướng để phát triển nền công nghiệp điện ảnh trong kỷ nguyên mới.

Thứ trưởng Tạ Quang Đông tin rằng những ý tưởng, giải pháp và định hướng được trao đổi hôm nay sẽ là hành trang quý báu, giúp điện ảnh Việt Nam đạt nhiều thành công, mở ra một "nền kinh tế điện ảnh" năng động, sáng tạo trong kỷ nguyên mới, nơi bản sắc và hội nhập cùng phát triển mạnh mẽ.