Tại Đại hội đại biểu Bộ VHTTDL lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030, trình bày tham luận với chủ đề: "Quan điểm, nhận thức về bảo tồn di sản văn hóa dân tộc qua văn kiện Đại hội Đảng Cộng sản Việt Nam toàn quốc lần thứ XIV (Đại hội XIV) và Báo cáo chính trị của Ban chấp hành Đảng bộ Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch", Cục trưởng Cục Di sản văn hóa Lê Thị Thu Hiền cho biết, hiện nay Việt Nam đã có 34 di sản văn hóa được UNESCO ghi danh/công nhận, trong đó có 08 di sản thế giới, 16 di sản văn hóa phi vật thể trong các danh sách của UNESCO và 10 di sản tư liệu. 143 di tích quốc gia đặc biệt, 3628 di tích quốc gia, khoảng 11.000 di tích cấp tỉnh thành phố; 70.000 di sản văn hóa phi vật thể được kiểm kê, 610 di sản văn hóa phi vật thể được đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia; 203 bảo tàng, trong đó có 76 bảo tàng ngoài công lập, lưu giữ hơn 4.000.000 hiện vật, có 327 bảo vật quốc gia.

"Đó là các tài sản văn hóa vô giá đóng góp vào sự phong phú và làm giàu kho tàng văn hóa Việt Nam, qua đó khẳng định vai trò, vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế. Nhiều di sản văn hóa của Việt Nam đã trở thành điểm đến, là sức hút của du lịch, mang lại doanh thu hàng ngàn tỷ đồng cho các địa phương và người dân vùng có di sản, qua đó phát triển kinh tế đất nước, củng cố chính trị, xã hội", Cục trưởng Lê Thị Thu Hiền cho hay.

Theo Cục trưởng Cục Di sản văn hóa, việc bảo tồn bền vững di sản thiên nhiên, bảo vệ danh lam thắng cảnh đã tạo động lực thúc đẩy bảo vệ môi trường thiên nhiên, môi trường xã hội. Bảo vệ di sản văn hóa cũng chính là bảo tồn các giá trị di sản văn hóa vật thể và di sản văn hóa phi vật thể; các khu phố cổ, làng cổ, nhà cổ, các lễ hội truyền thống, nghề thủ công truyền thống, các bí quyết được trao truyền thông qua các cuốn sách tư liệu, mộc bản, thực hành của nghệ nhân… là kho tàng văn hóa, di sản văn hóa phong phú làm nền tảng cho sự sáng tạo, phát triển của công nghiệp văn hóa ở Việt Nam.

Di sản văn hóa nhìn trên khía cạnh giá trị văn hóa dân tộc, truyền thống đã trở thành thương hiệu quốc gia góp phần củng cố, tăng cường vai trò, vị thế đất nước trên trường quốc tế và trên khía cạnh phát triển kinh tế, giao lưu văn hóa quốc tế.

Cục trưởng Lê Thị Thu Hiền cho biết, tổng kết 05 năm thực hiện Nghị quyết đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII đã tiếp tục khẳng định vai trò, vị trí, sự đóng góp của di sản văn hóa dân tộc trong lĩnh vực văn hóa.

Về nhận thức lý luận, trong Văn kiện Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII đã xây dựng dự thảo báo cáo tổng kết, tổ chức đánh giá toàn diện về văn hóa, đánh giá các kết quả đạt được, rút ra các bài học, hạn chế mà nhiệm kỳ Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII giai đoạn 2021- 2025 đã thực hiện.

Trong đó Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã có nhìn nhận, đánh giá sự đóng góp, tầm ảnh hưởng rộng lớn của di sản văn hóa đến đời sống nhân dân, sự phát triển kinh tế, xã hội, an ninh, quốc phòng của đất nước.

Cụ thể, Văn kiện đã nêu: "Công tác bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa dân tộc đã có nhiều chính sách, định hướng quan trọng, khẳng định vai trò của di sản văn hóa trong sự nghiệp phát triển của đất nước. Xác định di sản văn hóa là nguồn lực nội sinh quan trọng để phát triển bền vững đất nước, là sức mạnh mềm trong giao lưu hợp tác quốc tế. Phát huy giá trị di sản văn hóa chính là khai thác sức mạnh nội sinh để phát triển đất nước phồn vinh, thịnh vượng và bền vững; bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa là công việc thường xuyên của cộng đồng, của nhà nước mà trong đó đảng luôn giữ vai trò lãnh đạo".

Văn kiện Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII cũng đã đánh giá và ghi nhận các thành tựu của công tác bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa trong xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam, cụ thể: "Nhiều di sản văn hóa vật thể được tu bổ tồn tạo; nhiều di sản văn hóa trong nước và quốc tế được công nhận, xếp hạng; nhiều di sản văn hóa phi vật thể được sưu tầm truyền dạy và thực hành. Chủ trương xã hội hóa hoạt động bảo tồn di sản văn hóa đã thu hút được các nguồn lực trong xã hội tham gia bảo vệ bản sắc văn hóa dân tộc; việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa, thiên nhiên gắn với phát triển du lịch bền vững được chú trọng".

Về giải pháp đề xuất trong nhiệm kỳ Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV, Văn kiện cũng đã chỉ ra những nhiệm vụ giải pháp cụ thể, trong đó định hướng phát triển văn hóa gắn với bảo tồn, tôn tạo di sản văn hóa dân tộc, đó là: "Bảo tồn, tôn tạo và phát huy mạnh mẽ giá trị văn hóa truyền thống của nhân dân. Đẩy mạnh truyền thống, quảng bá nền văn hóa, các di sản văn hóa vật thể, di sản văn hóa phi vật thể đặc thù, đặc trưng của Việt Nam có sức cạnh tranh quốc tế".

Cũng theo Cục trưởng Cục Di sản văn hóa, nhận thức đối với Báo cáo chính trị của Ban Chấp hành Đảng bộ Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch trên phương diện bảo tồn di sản văn hóa dân tộc.

Cục trưởng Cục Di sản văn hóa Lê Thị Thu Hiền cho rằng, để đẩy mạnh công tác phát huy bền vững giá trị di sản văn hóa, theo đúng tinh thần Báo cáo chính trị về kết nối sâu rộng với du lịch và các ngành công nghiệp văn hóa tạo ra nhiều giá trị mới, trong thời gian tới, một số nhiệm vụ trọng tâm, có tính đột phá, trong lĩnh vực Di sản văn hóa, đó là:

Tổ chức thực hiện tốt, có hiệu quả Luật Di sản văn hóa 2024; Tuyên truyền, phổ biến, nâng cao nhận thức của toàn xã hội về ý thức bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa.

Tiếp tục xây dựng và hoàn thiện các hồ sơ khoa học đề nghị công nhận, ghi danh di sản văn hóa, khai thác tốt các giá trị di sản văn hóa, nguồn lực phát triển kinh tế-xã hội và tài nguyên vô giá cho phát triển du lịch, phát triển công nghiệp văn hóa; Tiếp tục nghiên cứu, xây dựng và hoàn thiện các hồ sơ khoa học di sản văn hóa đề nghị , UNESCO công nhận, ghi danh trong thời gian tới.

Bên cạnh đó, đổi mới nội dung, hình thức trưng bày bảo tàng, chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động trưng bày, giới thiệu và giáo dục tại bảo tàng;

Thực hiện có hiệu quả Dự án số hóa di sản văn hóa Việt Nam, tư liệu hóa hệ thống tài liệu và xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về di sản văn hóa, số hóa di sản văn hóa... phục vụ cho công tác lưu trữ, bảo tồn, vận hành, kết nối, khai thác chia sẻ dữ liệu liên thông trên toàn quốc, thực hiện mục tiêu để mỗi di sản văn hóa của Việt Nam đều có hiện diện số và hình thành bản di sản số để người dân, khách du lịch có thể truy cập thuận lợi trên môi trường số, phát huy giá trị di sản văn hóa dân tộc trên môi trường điện tử trong kỷ nguyên mới.