Ngày hội Văn hóa các dân tộc miền Trung lần thứ IV tại Bình Định, năm 2023 trong khuôn khổ Đề án “Tổ chức định kỳ ngày hội, giao lưu, liên hoan văn hóa, thể thao và du lịch vùng đồng bào các dân tộc thiểu số theo khu vực và toàn quốc giai đoạn 2021 - 2030” được phê duyệt tại Quyết định số 3666/QĐ-BVHTTDL ngày 7/12/2020 của Bộ trưởng Bộ VHTTDL.

Ngày hội là một sự kiện văn hóa với quy mô lớn được tổ chức nhằm tôn vinh những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa của đồng bào các dân tộc miền Trung nói chung và tỉnh Bình Định nói riêng trong nền văn hóa thống nhất, đa dạng của cộng đồng các dân tộc Việt Nam. Góp phần xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước theo Nghị quyết số 33-NQ/TW ngày 09/6/2014 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI; Kết luận số 76- KL/TW ngày 4/6/2020 của Bộ Chính trị. Qua đó, Ngày hội là dịp để các nghệ nhân, diễn viên, vận động viên quần chúng gặp gỡ, giao lưu, trao đổi kinh nghiệm, nâng cao trách nhiệm trong việc bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào các dân tộc miền Trung trong thời kỳ hội nhập và phát triển của đất nước.

Theo Ban chỉ đạo Ngày hội, các nội dung hoạt động của Ngày hội được tổ chức trang trọng, thiết thực, hiệu quả, tiết kiệm, đồng thời tạo không khí vui tươi, phấn khởi, an toàn gắn với các sự kiện chính trị, văn hóa của đất nước, của khu vực và của địa phương. Các chương trình tham gia Ngày hội được chuẩn bị chu đáo, có nội dung tiêu biểu, phù hợp và có tính nghệ thuật cao, đáp ứng nhu cầu sáng tạo và hưởng thụ của nhân dân, đề cao vai trò của chủ thể văn hóa các dân tộc miền Trung, bảo đảm yếu tố bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống gắn với các yếu tố thời đại. Các nội dung hoạt động của Ngày hội do các nghệ nhân, nghệ sĩ, diễn viên, vận động viên quần chúng... là người dân tộc thiểu số thực hiện.

Tại cuộc họp, báo cáo công tác chuẩn bị tổ chức Ngày hội, Vụ trưởng Vụ Văn hóa dân tộc (Bộ VHTTDL) Nguyễn Thị Hải Nhung cho biết: Đến nay, có 11 tỉnh thuộc khu vực miền Trung tham gia gồm: Thanh Hoá, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Phú Yên, Khánh Hoà, Ninh Thuận, Bình Thuận và Bình Định tham dự Ngày hội.

Ngày hội dự kiến diễn ra từ ngày 8 – 10/9, trong đó có các hoạt động chính gồm: Lễ khai mạc được phát sóng trực tiếp trên sóng Đài Truyền hình Việt Nam, Đài PT&TH Bình Định, được tiếp sóng trên Đài PH&TH các tỉnh tham gia Ngày hội (diễn ra tối 8/9 tại Quảng trường Nguyễn Tất Thành, TP Quy Nhơn), Lễ bế mạc được phát sóng trực tiếp trên sóng Đài PT&TH Bình Định, được tiếp sóng trên Đài PT&TH Bình Định các tỉnh tham gia Ngày hội (diễn ra tối 10/9 tại Trung tâm Hội nghị tỉnh); Liên hoan Văn nghệ quần chúng với nội dung giới thiệu bản sắc văn hóa truyền thống phong phú, đa dạng và độc đáo của đồng bào các dân tộc miền Trung (diễn ra từ ngày 8 – 9/9); Trình diễn Trang phục dân tộc truyền thống (thời gian và địa điểm được lồng ghép vào nội dung Liên hoan Văn nghệ quần chúng theo thứ tự trình diễn của mỗi đoàn tại Trung tâm Hội nghị tỉnh); Trình diễn, giới thiệu trích đoạn lễ hội, nghi thức sinh hoạt văn hóa truyền thống dân tộc tại địa phương (diễn ra tối 9/9); Trưng bày giới thiệu, quảng bá văn hóa truyền thống địa phương (diễn ra từ ngày 8 – 10/9); Trưng bày, chế biến và giới thiệu ẩm thực (diễn ra ngày 10/9); Hoạt động thể thao và các trò chơi dân gian dân (diễn ra từ ngày 8 – 10/9); Hoạt động du lịch chủ yếu thi trình diễn kỹ năng du lịch cộng đồng, thuyết minh, giới thiệu điểm đến và tìm hiểu những kiến thức cơ bản phục vụ tại các cơ sở homestay (diễn ra ngày 8/9)…

Phải đảm bảo tính nghệ thuật, bản sắc văn hoá đặc sắc

Tham gia góp ý tại cuộc họp, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Đinh Lâm Hải Giang cho rằng, mỗi địa phương nên chọn một tiết mục để tham gia Ngày hội và chuẩn bị chu đáo có ý tưởng từ đạo diễn.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định bày tỏ, lịch trình tổ chức Ngày hội cần được thống nhất, cụ thể, có kế hoạch chi tiết từng ngày để đảm bảo sự chuẩn bị chu đáo. Theo dự kiến, ngày 6/9, UBND tỉnh Bình Định sẽ đón các đoàn tham gia và ngày 7/9 họp chuyên môn cũng như triển khai điều lệ quy chế bốc thăm chuyên môn. Ngoài ra, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định yêu cầu kịch bản cần chỉnh sửa một số chỗ, chủ đề và lưu ý chỉnh sửa nội dung ẩm thực, sản vật của các dân tộc miền Trung không ăn thịt thú rừng.

Phát biểu kết luận cuộc họp, Thứ trưởng Bộ VHTTDL Trịnh Thị Thủy nhấn mạnh tầm quan trọng của Ngày hội Văn hóa các dân tộc miền Trung lần thứ IV tại tỉnh Bình Định, năm 2023. Cùng đó, đề nghị cần có sự phối hợp đồng bộ, thống nhất và trên tinh thần chia sẻ giữa các đơn vị, địa phương. Trong đó, thống nhất với kế hoạch Bộ VHTTDL đã ban hành. Thứ trưởng Bộ VHTTDL Trịnh Thị Thủy cũng giao cho Vụ Văn hóa dân tộc và Sở VHTT Bình Định làm đầu mối, liên hệ công việc tổ chức Ngày hội đối với các đơn vị, địa phương.

Về hoạt động không gian triễn lãm, trình diễn văn hóa ẩm thực, Thứ trưởng Bộ VHTTDL Trịnh Thị Thủy cũng mong muốn UBND tỉnh Bình Định tạo mọi điều kiện để có diện tích lớn hơn để triển khai tổ chức các hoạt động.

“Sau cuộc họp sẽ có thông báo triệu tập các địa phương tham gia. Đồng thời thống nhất thời gian, địa điểm, nội dung, có văn bản gửi các địa phương triển khai thực hiện”, Thứ trưởng Bộ VHTTDL nói và yêu cầu, chương trình khai mạc, các địa phương lưu tâm ở các tiết mục cần có nghệ sĩ của địa phương tham gia. Đặc biệt, chủ đề Ngày hội phải đảm bảo tính nghệ thuật, bản sắc văn hoá đặc sắc nhất của các dân tộc miền Trung.