Du lịch xanh là hình thức du lịch hướng đến bảo vệ môi trường, sử dụng tài nguyên bền vững và hỗ trợ cộng đồng địa phương. Đây là một phần của xu hướng du lịch bền vững, kết hợp giữa khám phá thiên nhiên, bảo tồn sinh thái và đóng góp tích cực vào nền kinh tế bản địa.

Phát huy tiềm năng sẵn có

Thiên nhiên đã ưu đãi cho mảnh đất Xứ Lạng nhiều cảnh quan thiên nhiên kỳ vĩ. Ngoài ra, Lạng Sơn còn có những vùng sản xuất nông nghiệp với các loại nông sản nổi tiếng như na Chi Lăng, quýt Bắc Sơn, hồng Bảo Lâm, hồng Vành Khuyên... đây là những tiềm năng cho việc phát triển các loại hình du lịch xanh như: du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng, du lịch nông nghiệp, du lịch thám hiểm và nghỉ dưỡng.

Để khai thác và phát huy những tiềm năng sẵn có này, những năm qua, các cấp, ngành trên địa bàn tỉnh đã và đang thực hiện nhiều giải pháp quan trọng. Ông Lưu Bá Mạc, Phó Giám đốc Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch (VHTTDL) cho biết: Để thúc đẩy du lịch xanh, những năm, qua chúng tôi đã triển khai các văn bản hướng dẫn, đôn đốc doanh nghiệp, hộ kinh doanh, người dân phát triển du lịch theo hướng xanh, sạch, bền vững; chú trọng kêu gọi đầu tư phát triển các khu du lịch sinh thái. Bên cạnh đó, ngành du lịch cũng đã quy hoạch và xây dựng hệ thống hạ tầng du lịch tại các khu, điểm du lịch nhằm phát triển du lịch theo hướng bền vững với các loại hình du lịch sinh thái, cộng đồng và du lịch văn hóa lịch sử. Đồng thời, sở đã quan tâm phát triển du lịch cộng đồng gắn với các sản phẩm du lịch nông nghiệp tại các địa phương giàu tiềm năng như Bắc Sơn, Hữu Lũng... nhằm tạo thêm sinh kế bền vững cho người dân.

Hằng năm, Sở VHTTDL đã phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan tổ chức khảo sát, đánh giá hiện trạng phát triển du lịch xanh tại các địa phương, trong đó tập trung đánh giá về cơ sở vật chất kỹ thuật, sản phẩm du lịch, hiện trạng nguồn nhân lực du lịch, đẩy mạnh kêu gọi các đơn vị doanh nghiệp đầu tư phát triển. Đặc biệt, từ năm 2020 đến nay, hằng năm các cơ quan, đơn vị liên quan tổ chức 2 - 4 lớp tập huấn cho các hộ dân trên địa bàn các xã phát triển loại hình du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng nông nghiệp, nông thôn theo hướng xanh, sạch, bền vững

Bà Trần Thị Bích Hạnh, Phó Giám đốc Trung tâm Xúc tiến Đầu tư, Thương mại và Du lịch tỉnh cho biết: Từ năm 2020 đến nay, chúng tôi đã triển khai các kế hoạch phát triển du lịch nông thôn trong xây dựng nông thôn mới tại các xã Hữu Liên, Chi Lăng, Đình Lập, Lộc Bình… Theo đó, chúng tôi đã thực hiện một số giải pháp trọng tâm như: tổ chức sản xuất ấn phẩm, vật phẩm phục vụ xúc tiến, quảng bá du lịch; in 2.000 tờ rơi, xây dựng 1 trang web quảng bá du lịch nông thôn; tổ chức chương trình khảo sát, hội thảo, lấy ý kiến chuyên gia, doanh nghiệp du lịch, khách du lịch phục vụ phát triển thị trường và sản phẩm du lịch; hỗ trợ ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ quản lý và phát triển du lịch; sản xuất phim ngắn để quảng bá, xúc tiến du lịch, xây dựng các bảng pano tấm lớn quảng bá du lịch tại các địa bàn phát triển du lịch… Bên cạnh đó, trong tất cả các gian hàng tham gia các sự kiện hợp tác, xúc tiến, quảng bá du lịch trong nước và quốc tế, trung tâm đều có gian trưng bày về các sản phẩm OCOP (Chương trình mỗi xã một sản phẩm) của tỉnh và các sản phẩm du lịch nông nghiệp sinh thái của Lạng Sơn.

Đặc biệt, tháng 4/2025, UNESCO đã chính thức ghi danh Công viên địa chất Lạng Sơn vào Mạng lưới Công viên Địa chất toàn cầu. Danh hiệu này mở ra cơ hội lớn cho tỉnh trong việc thu hút nguồn lực, trao đổi kinh nghiệm quốc tế, đồng thời đặt ra những yêu cầu cao hơn về bảo tồn và phát triển du lịch bền vững. Theo đó, tỉnh xác định rõ: du lịch địa chất, du lịch mạo hiểm và du lịch văn hóa cộng đồng là ba sản phẩm cốt lõi trong vùng CVĐC; xây dựng 38 điểm du lịch vệ tinh trải dài trên bốn tuyến lớn. Đồng thời xây dựng 5 “Con đường mòn địa chất” để kết nối các điểm đến, dẫn dắt du khách theo hành trình khám phá sâu sắc giá trị địa chất, văn hóa và sinh thái đặc hữu của vùng.

Để phát triển các sản phẩm du lịch theo hướng bảo vệ môi trường, sử dụng tài nguyên bền vững và hỗ trợ cộng đồng địa phương, đơn vị chuyên môn đã phối hợp với chính quyền địa phương và các đơn vị tư vấn khảo sát lập bản đồ, thiết kế hệ thống bảng biển, chòi quan sát, phối hợp với lực lượng thanh niên địa phương trực tiếp tham gia phát quang, kê đá, dựng biển chỉ dẫn; tổ chức tập huấn, đào tạo kỹ năng hướng dẫn, thuyết minh di sản địa chất cho đội ngũ hướng dẫn viên.

Phát triển du lịch xanh

Sự quyết tâm của các cấp, ngành đã mở ra nhiều cơ hội trong phát triển du lịch xanh. Theo đó, nhiều sản phẩm du lịch xanh mang lại những trải nghiệm độc đáo cho du khách đã hình thành và phát triển như: du lịch sinh thái khám phá (suối Mỏ Mắm, xã Vũ Lễ; thác Bản Khiếng, xã Mẫu Sơn; thác Đăng Mò, xã Bình Gia…); du lịch sinh thái nông nghiệp (vườn na Lũng Than, xã Chi Lăng; du lịch vườn dẻ, phường Lương Văn Tri; du lịch đồi chè, xã Đình Lập); du lịch cộng đồng và văn hóa (Làng văn hóa du lịch cộng đồng Hữu Liên; làng văn hóa du lịch cộng đồng Quỳnh Sơn…); du lịch 5 đường mòn địa chất gồm: "Kỳ vĩ sống khủng long - đỉnh Phja Pò"; "Thì thầm hoa đỗ quyên - đỉnh Phja Mè" (xã Mẫu Sơn); "Hành trình đến với trái tim hồ Lân Ty" (xã Hữu Liên); “Hành trình đến với ngôi làng mang tên “Hạnh phúc” hay ngôi làng Net Zero/ Ngôi làng ẩn mình giữa thung lũng thành đá cổ” (xã Cai Kinh); hành trình đến hố sụt Thẩm Lũm (xã Bình Gia)...

Sự đa dạng trong việc phát triển các sản phẩm du lịch xanh đã nhận được những phản hồi rất tích cực từ du khách. Anh Nguyễn Ngọc Sâm, du khách đến từ phường Ba Đình, Hà Nội chia sẻ: Chuyến tham quan làng du lịch cộng đồng Quỳnh Sơn, xã Bắc Sơn thực sự đã vượt ngoài mong đợi của tôi. Đến đây tôi không chỉ được tận hưởng không khí trong lành tôi còn được tham gia trải nghiệm làm bánh và thưởng thức các món ăn truyền thống của người Tày Bắc Sơn ở các nhà sàn cổ và tham gia các hoạt động văn hóa, văn nghệ. Người dân ở đây hòa đồng và gần gũi.

Với những du khách yêu thích khám phá thiên nhiên, những điểm đến như con đường mòn địa chất “Hành trình đến với trái tim hồ Lân Ty” đã để lại ấn tượng sâu sắc. Chị Lê Thị Thu Hà, một du khách đến từ thành phố Hồ Chí Minh bày tỏ: “Vẻ đẹp hoang sơ, hùng vĩ của con đường mòn địa chất thực sự khiến tôi ngỡ ngàng. Điều tuyệt vời nhất là trải nghiệm chèo thuyền trên hồ Lân Ty, một trải nghiệm vừa thư giãn vừa thú vị. Tôi cũng được cắm trại và trải nghiệm đặc sản địa phương ngay giữa không khí mát mẻ, trong lành, tất cả đã khiến mệt mỏi trong tôi dường như tan biến”.

Những phản hồi tích cực từ du khách là minh chứng cho thấy Lạng Sơn đã đi đúng hướng trong việc phát triển du lịch xanh. Bằng cách kết hợp giữa việc bảo tồn cảnh quan thiên nhiên, phát huy giá trị văn hóa và nâng cao chất lượng dịch vụ không chỉ tạo ra những sản phẩm du lịch xanh độc đáo mà còn góp phần vào sự phát triển kinh tế - xã hội một cách bền vững. Trong 8 tháng đầu năm 2025, tổng lượt khách du lịch đến Lạng Sơn ước đạt trên 3,5 triệu lượt (tăng 2,4% so với cùng kỳ năm 2024). Doanh thu du lịch ước đạt trên 3,8 nghìn tỷ đồng (tăng 11,7% so với cùng kỳ năm 2024).

Tin tưởng rằng với sự nỗ lực của các cấp, ngành, các sản phẩm du lịch xanh sẽ tiếp tục được đầu tư ngày càng quy mô hơn, chuyên nghiệp hơn và thực sự trở thành hướng đi bền vững của du lịch Lạng Sơn.

Theo Báo và Đài Phát thanh Truyền hình Lạng Sơn - baolangson.vn