Nguồn nhân lực vừa thừa, vừa thiếu

"Số lao động có chuyên môn, kỹ thuật cao, chất lượng vừa thiếu, vừa yếu nhưng số lượng chưa đáp ứng yêu cầu lại dư thừa", đây là khẳng định của ông Nguyễn Anh Tuấn, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển du lịch (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch).

Ngoài ra, theo ông Nguyễn Anh Tuấn, khó khăn của du lịch vùng Đồng bằng sông Cửu Long hiện nay là thiếu nhân lực đáp ứng đủ yêu cầu ngoại ngữ (khoảng 30 - 40% hướng dẫn viên du lịch, điều hành tour và 70 - 80% nhân viên lễ tân nhà hàng không đạt chuẩn về ngoại ngữ) và hạn chế về công nghệ thông tin trong hoạt động cung cấp dịch vụ, tiện ích du lịch cho khách hàng...

Theo Thạc sĩ Đinh Hiếu Nghĩa, Trường Cao đẳng Du lịch Cần Thơ, nhân lực phục vụ ngành du lịch ở Đồng bằng sông Cửu Long hiện cung đã vượt cầu về số lượng, nhưng lại thiếu hụt nguồn lao động có chuyên môn.

Vấn đề của "bài toán" này nằm ở chỗ, số lượng đào tạo nhân sự du lịch tăng nhưng chưa tính toán kỹ đến chất lượng, đặc biệt là chất lượng cao để đáp ứng yêu cầu thực tiễn. Nguồn nhân lực chất lượng cao trong giai đoạn này không chỉ đơn thuần là tốt nghiệp cao đẳng hoặc đại học, mà quan trọng là những kỹ năng mềm, khả năng đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, ứng dụng khoa học, công nghệ, làm chủ tri thức, thích ứng với bối cảnh hội nhập kinh tế, quốc tế, Thạc sĩ Đinh Hiếu Nghĩa nhấn mạnh.

Theo Hiệp hội Du lịch Đồng bằng sông Cửu Long, năm 2024, số lượng lao động du lịch trực tiếp trong toàn vùng khoảng 67.811 người (tăng trên 9.000 người so với năm 2023) nhưng người qua đào tạo nghiệp vụ chỉ là 43.876 (đạt 64,70%), tăng 4.676 người so với năm 2023.

Dựa trên con số này, nhiều chuyên gia và đại diện doanh nghiệp cho rằng nguồn nhân lực phục vụ ngành du lịch ở Đồng bằng sông Cửu Long rất dồi dào và trên đà tăng trưởng. Tuy nhiên, nguồn nhân lực du lịch được đào tạo của vùng lại thấp nhất cả nước; nhân lực đã qua đào tạo chưa phù hợp và đáp ứng được các yêu cầu.

Qua điều tra thực tế, Giám đốc Vietravel chi nhánh Cần Thơ Lê Đình Minh Thy nhận thấy, hầu hết các trường đại học và cao đẳng trong khu vực Đồng bằng sông Cửu Long đều có đào tạo các chuyên ngành liên quan đến lĩnh vực du lịch, không ngừng mở rộng quy mô và số lượng. Tuy nhiên, đứng trước ngưỡng cửa chuyển đổi số, "bài toán" nguồn nhân lực vẫn còn nhiều vấn đề nan giải, đặc biệt là chất lượng chưa đáp ứng yêu cầu phát triển trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng.

Cùng với các địa phương trong vùng, Cần Thơ đang tập trung phát triển sản phẩm du lịch và chú trọng đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ du lịch theo nhiều hình thức: dài hạn, ngắn hạn… nhằm đáp ứng yêu cầu thực tế. Nhưng thực tế, ngành du lịch thành phố và toàn vùng đang gặp nhiều khó khăn trong đào tạo nguồn cán bộ quản lý, lực lượng lao động du lịch chuyên nghiệp, chất lượng cao, Phó Chủ tịch thường trực UBND thành phố Cần Thơ Dương Tấn Hiển thông in.

Việc phát triển nguồn nhân lực du lịch chất lượng cao ở Đồng bằng sông Cửu Long đang đối mặt với một số thách thức lớn: Chất lượng đào tạo chưa đáp ứng nhu cầu, nhiều cơ sở đào tạo chưa cập nhật chương trình, phương pháp giảng dạy phù hợp yêu cầu thực tiễn. Cùng với đó là việc thiếu gắn kết giữa các cơ sở đào tạo và doanh nghiệp du lịch; hạn chế trong thu hút và giữ chân nhân tài; năng lực ngoại ngữ, kỹ năng mềm chưa đáp ứng nhu cầu thực tế...

Cấp bách đào tạo nguồn nhân lực chất lượng

Cần cấp bách đào tạo nguồn nhân lực chất lượng, đó là giải pháp được các chuyên gia, doanh nghiệp đưa ra nhằm giải "bài toán" nguồn nhân lực để phát triển du lịch vùng Đồng bằng sông Cửu Long.

Để phát triển nguồn nhân lực du lịch chất lượng, ông Nguyễn Anh Tuấn, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển du lịch cho rằng phải giải quyết các vấn đề tồn tại, chú trọng thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp. Theo đó, các cơ sở đào tạo ngành du lịch trong vùng cần nghiên cứu, rà soát quy định, quy chuẩn liên quan để xây dựng khung chương trình đào tạo nhân lực đáp ứng chuẩn đầu ra, phù hợp với nhu cầu thực tiễn phát triển của vùng và hội nhập khu vực, quốc tế.