Game Việt Nam: Dùng công nghiệp phần mềm để quảng bá văn hóa
22/10/2025 | 15:27Chuyển đổi số mang lại nhiều cơ hội cho phát triển các ngành công nghiệp văn hóa của Việt Nam, trong đó có ngành công nghiệp giải trí, sáng tạo game Việt. Đây cũng là "cánh cửa lớn" để đưa văn hóa Việt Nam hội nhập toàn cầu trong kỷ nguyên số.
Doanh thu từ thị trường game toàn cầu năm 2024 đạt 187,7 tỷ USD, năm 2025 dự kiến đạt 188,8 tỷ USD và dự báo đến năm 2027 sẽ chạm 213,3 tỷ USD, theo số liệu báo cáo của Newzoo Game Market Report, một đơn vị chuyên nghiên cứu và đưa ra các báo cáo về thị trường game toàn cầu cho hay.
Cũng theo báo cáo này, tổng số người chơi game toàn cầu đạt 3,42 tỷ trong năm 2024, tăng 4,5% so với năm trước, trong đó khu vực châu Á - Thái Bình Dương chiếm 53%, tương đương 1,8 tỷ người chơi. Trong đó, thể thao điện tử là hình thức thi đấu các trò chơi điện tử dành cho các tuyển thủ chuyên nghiệp, nó được diễn ra trực tuyến với sự tham gia của nhiều tuyển thủ, sử dụng đa dạng các thiết bị như mobile, PC… để chơi.

Flappy Bird- tựa game ra mắt vào tháng 5/2013 bởi nhà lập trình Nguyễn Hà Đông (Việt Nam), Flappy Bird trở thành một hiện tượng của làng game quốc tế (ảnh chụp màn hình)
Tại Đông Nam Á, Việt Nam đang nổi lên như một trung tâm thể thao điện tử, xếp thứ 5 khu vực về doanh thu và thuộc top 5 quốc gia sản xuất game di động hàng đầu thế giới năm 2023, với 4,2 tỷ lượt tải toàn cầu, cao gấp 2,5 lần mức trung bình thế giới, theo Bloomberg. Lượng người chơi tăng mạnh trong những năm gần đây, đạt hơn 10 triệu người, ngành game Việt Nam đang khẳng định vị thế quan trọng trong nền kinh tế số, tính đến cuối năm 2024, doanh thu đạt 525 triệu USD, đứng thứ 5 toàn cầu với tốc độ tăng trưởng gấp 2,5 lần thế giới và tăng 8,8% so với 2023, đáng chú ý doanh thu từ người dùng quốc tế dành cho các nhà phát triển game Việt Nam đạt hơn 2.000 tỷ đồng, dự kiến năm 2025 doanh thu ước đạt 1,66 tỷ USD. Tốc độ tăng trưởng của ngành game Việt Nam ước đạt 9,77% mỗi năm, chạm mốc 2,42 tỷ USD vào năm 2029.
Không chỉ gia công các sản phẩm game, Việt Nam cũng đã có nhiều tựa game vươn ra thế giới, điển hình như Flappy Bird, Axie Infinity, Magic Tiles… Với sự phát triển nhanh và mạnh này, Việt Nam ngày càng thu hút sự quan tâm và hợp tác đầu tư của các đối tác game lớn trên thế giới từ Mỹ, Trung Quốc, Hàn Quốc… thông qua hợp tác liên minh chiến lược đa phương.
Các tập đoàn game lớn như Garena (thuộc Sea Group), Tencent (Trung Quốc), Riot Games (Mỹ), Webzen (Hàn Quốc), Roblox Corporation (Mỹ)… thường hợp tác với các công ty Việt Nam như VNG, Gamota, VTC Game để phát hành game, tận dụng sự am hiểu thị trường địa phương như: Tencent đã hợp tác với VNG để phân phối và vận hành các tựa game. Riot Games (Mỹ), nhà phát triển của Liên Minh Huyền Thoại (League of Legends) và Valorant, đã hợp tác với VNG để phát hành và vận hành các tựa game này tại Việt Nam. Hay Roblox, một nền tảng trò chơi trực tuyến và xây dựng thế giới ảo của Mỹ, cũng đã chính thức gia nhập thị trường Việt Nam thông qua sự hợp tác với VNGGames…
Năm 2025, sự kiện Vietnam GameVerse 2025 là minh chứng rõ ràng nhất cho sự phát triển của thị trường game Việt Nam. Tại sự kiện, Giám đốc VTC Mobile Trần Thị Thanh Hằng nhận định, qua 3 mùa tổ chức, Vietnam Gameverse đã thực sự tạo ra một làn sóng thay đổi mang tính hệ thống cho ngành game Việt Nam, "Ngành công nghiệp này đang đi lên, từ một thị trường tiêu dùng sang một hệ sinh thái sáng tạo, có tầm nhìn dài hạn và đầy cơ hội vươn ra khu vực". Giới trẻ đến với sự kiện không chỉ để chơi game, lấy quà mà còn mang khát vọng học hỏi, định hướng nghề nghiệp, để khám phá những góc nhìn mới về eSports, AI, metaverse hay cách văn hóa Việt có thể được tái hiện qua game.
Cũng tại sự kiện này, diễn đàn Game Việt Nam được tổ chức đã gần như mổ xẻ quá trình phát triển ngành game Việt Nam trong những năm qua. Các nội dung trao đổi tại diễn đàn là kết quả cho thấy sự phát triển vượt bậc của ngành game Việt Nam, đồng thời, diễn đàn cũng mang tới cơ hội để các đại biểu, diễn giả tìm lời giải đáp cho câu hỏi làm sao để kết nối nhiều mắt xích khác nhau trong ngành, tạo thành hệ sinh thái hoàn chỉnh, làm thế nào để game mang bản sắc Việt chinh phục thị trường quốc tế, tiềm năng phát triển của ngành game Việt Nam.
Các chủ đề này được chuyên gia trong và ngoài nước đưa ra mổ xẻ, các lãnh đạo từ những ông lớn toàn cầu như Meta, Google nói về vị thế Việt Nam trên trường quốc tế, còn các diễn giả trong nước mang đến nhiều góc nhìn về việc đưa game Việt hướng ra toàn cầu. Đáng chú ý là ý kiến của đại diện 3 cơ quan quản lý Hàn Quốc: Cục trưởng Công nghiệp nội dung game, Chủ tịch Quỹ văn hóa game, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu chính sách Ủy ban quản lý sản phẩm game, chia sẻ các góc nhìn chuyên sâu về cách phân loại, kiểm soát game tại Hàn Quốc. Đây là những kinh nghiệm quản lý rất quan trọng trong quá trình triển khai tại Việt Nam để nâng cao chất lượng công tác quản lý nội dung trò chơi điện tử, tạo ra môi trường giải trí tích cực, an toàn cho người chơi.
Qua 3 mùa tổ chức, Vietnam GameVerse đã dần gắn kết 5 nhà: Nhà nước, nhà phát hành, nhà sản xuất, nhà đầu tư, nhà trường. Các bên đã cùng thảo luận về việc tạo dựng dấu ấn Việt trên toàn cầu, với trọng tâm là "Giá trị văn hóa", bên cạnh các sản phẩm mang tính thị trường, kinh doanh, việc tạo dựng được những sản phẩm mang hàm lượng văn hóa đặc sắc mới có thể giúp xây dựng vị thế riêng của Việt Nam trên bản đồ toàn cầu - để mỗi khi khởi động, người chơi sẽ biết ngay "quốc tịch" của sản phẩm. Theo các chuyên gia, từ những gì đã làm được qua Vietnam GameVerse 2025, viễn cảnh tương lai rất sáng và các mục tiêu đều đang trên đường thành hiện thực. Game không còn là công cụ giải trí thuần túy mà thành ngành công nghiệp có thể thúc đẩy phát triển kinh tế và làm phong phú đời sống tinh thần.

"Hoa"- tựa game độc lập thuần Việt do PM Studios và Skrollcat Studio của Việt Nam sản xuất, ra mắt vào tháng 8/2021, trò chơi nhanh chóng nhận được nhiều đánh giá tích cực của các game thủ trong và ngoài nước và lọt vào top những trò chơi hay nhất của Steam năm 2021
Từ góc độ chuyên gia, ông Phạm Văn Thành, người có kinh nghiệm hơn 20 năm trong lĩnh vực game, nhận định sự phát triển của ngành game năm qua còn thể hiện ở sự đổi mới công nghệ. Các game trên di động đã tiệm cận dòng game trên PC và console, từ đó tiếp đà tăng trưởng, chiếm phần lớn doanh thu lẫn người chơi. Các game đa nền tảng (PC, Console, Mobile) liên tục xuất hiện mở rộng khả năng tiếp cận game cho nhiều đối tượng. Trong khi đó, "AI everywhere - AI ở mọi nơi" là cụm từ được nhắc tới nhiều thời gian qua. AI được áp dụng vào nhiều mặt của ngành game như phát triển game, tăng trải nghiệm người dùng, vận hành game... Còn với xu hướng metaverse và Web3 (blockchain gaming, NFT), sau thời kỳ bong bóng, các dự án đang tập trung vào việc xây dựng giá trị thực tế thay vì chỉ đầu cơ. Một điểm nhấn đáng chú ý khác là eSports tiếp tục bùng nổ và ngày càng chuyên nghiệp hóa. Các giải đấu chuyên nghiệp trong nước và quốc tế được tổ chức thường xuyên, các đội tuyển Việt Nam tham gia đạt những thành tích ấn tượng.
Dưới góc độ cơ quan quản lý, Cục trưởng Cục PTTHTTĐT Lê Quang Tự Do lạc quan khi nghĩ tới tương lai rực rỡ của ngành công nghiệp giải trí đầy tiềm năng này và cho rằng có nhiều yếu tố để tin vào tương lai của ngành công nghiệp không khói này. Việt Nam đang tiến vào kỷ nguyên mới, nơi khoa học công nghệ và kinh tế số đóng vai trò động lực cho phát triển, game hàm chứa rất nhiều chất xám về công nghệ. Nhân sự Việt rất năng động, sáng tạo và nhạy bén với thời đại 4.0, họ cũng ham học hỏi cái mới và có năng lực hội nhập rất cao. Hiện tại, Việt Nam đã xây dựng các chính sách về game, tuy vậy, để ngành game phát triển, các chuyên gia cho rằng cần nghiên cứu thêm chiến lược quốc gia về game văn hóa nhằm xây dựng những IP Việt nổi tiếng toàn cầu. Ngoài ra, cần nghiên cứu có thêm quỹ hỗ trợ để phát triển trò chơi hấp dẫn, gắn liền với quảng bá văn hóa Việt.












