Trong bối cảnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế, gia đình không chỉ là nơi lưu giữ truyền thống mà còn là nhân tố quyết định sự ổn định xã hội. Nhận thức được tầm quan trọng đó, tỉnh Cao Bằng đã triển khai thực hiện Quyết định số 2238/QĐ-TTg, Quyết định số 96/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ cùng nhiều văn bản chỉ đạo, qua đó tạo ra sự chuyển biến mạnh mẽ từ nhận thức đến hành động của các cấp ủy Đảng, chính quyền, đoàn thể và nhân dân. Công tác gia đình được xác định là nhiệm vụ thường xuyên, gắn liền với các kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Điểm nhấn rõ nét trong giai đoạn 2022–2024 là hoạt động tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức về giá trị gia đình. Hơn 3.000 cuộc tuyên truyền đã được tổ chức thông qua mít tinh, tọa đàm, hội thi, diễn đàn, chiếu phim lưu động, phát thanh, truyền hình và các hình thức cổ động trực quan. Trên 2.000 băng rôn được treo, nhiều pano tuyên truyền cố định được duy trì ở trung tâm đô thị và khu dân cư. Nội dung phong phú, nhấn mạnh truyền thống văn hóa, giá trị gia đình Việt Nam, đồng thời đấu tranh chống lối sống thực dụng, tệ nạn xã hội, bạo lực gia đình, hủ tục lạc hậu trong hôn nhân. Các cơ quan báo chí trên địa bàn tỉnh cũng mở chuyên trang, chuyên mục, tăng cường thời lượng phát sóng về công tác gia đình, góp phần quảng bá và tôn vinh nhiều mô hình, gia đình tiêu biểu.

Không dừng lại ở đó, tỉnh đã triển khai "Bộ tiêu chí ứng xử trong gia đình" tại nhiều xã, thị trấn như Đàm Thủy (Trùng Khánh), Đông Khê (Thạch An), Bảo Lạc, Nguyên Bình, Quảng Lâm, Hạ Lang, Trường Hà…, trong đó nhấn mạnh các nguyên tắc tôn trọng, bình đẳng, yêu thương, chia sẻ, gắn bó giữa các thế hệ. Nhân dịp Ngày Gia đình Việt Nam 28/6 và Tháng hành động quốc gia phòng chống bạo lực gia đình, nhiều hoạt động giao lưu văn hóa, thể thao, tọa đàm, hội thi được tổ chức, trong đó diễn đàn "Xây dựng gia đình bình đẳng, hạnh phúc, tiến bộ và hiện đại" năm 2023 đã để lại nhiều dấu ấn khi trao 44 suất quà cho 44 hộ gia đình tiêu biểu với tổng trị giá 44 triệu đồng.

Đáng chú ý, sự phối hợp liên ngành ngày càng chặt chẽ. Các sở, ban, ngành và đoàn thể chính trị - xã hội đã tích cực tham gia vào công tác gia đình, gắn kết phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa" với mục tiêu xây dựng gia đình văn hóa. Trên 20 lớp tập huấn về Luật Hôn nhân và Gia đình, Luật Bình đẳng giới, Luật Trẻ em, Luật Phòng, chống bạo lực gia đình, công ước quốc tế về quyền trẻ em cùng kỹ năng nuôi dạy con, kỹ năng làm cha mẹ đã được triển khai, giúp hàng nghìn cán bộ, đoàn viên, hội viên nâng cao nhận thức. Bên cạnh đó, công tác tư vấn miễn phí về hôn nhân, gia đình, nghề nghiệp cho thanh niên được duy trì thường xuyên.

Sở Tư pháp đã tổ chức 7 lớp bồi dưỡng nghiệp vụ hòa giải ở cơ sở với gần 1.000 lượt học viên tham dự, đồng thời các tổ hòa giải cơ sở giải quyết thành công hơn 1.560 vụ việc, chiếm trên 67% tổng số, trong đó nhiều vụ liên quan đến mâu thuẫn gia đình và bạo lực gia đình. Cùng với đó, các mô hình câu lạc bộ gia đình phát triển bền vững, nhóm phòng chống bạo lực gia đình được nhân rộng, thu hút đông đảo người dân tham gia, góp phần ngăn chặn kịp thời các hành vi bạo lực, nhất là đối với phụ nữ và trẻ em.

Về chính sách an sinh xã hội, Cao Bằng đã thực hiện đầy đủ chế độ trợ cấp, trợ giúp cho các đối tượng bảo trợ xã hội, trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt, người cao tuổi từ 60 tuổi trở lên thuộc hộ nghèo, người già trên 80 tuổi không có lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, trẻ em và người khuyết tật, người nhiễm HIV/AIDS… Việc triển khai kịp thời đã giúp hàng nghìn hộ gia đình ổn định cuộc sống, nâng cao chất lượng đời sống. Nhiều tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác gia đình, phòng chống bạo lực gia đình, xây dựng gia đình văn hóa được biểu dương, khen thưởng.

Đặc biệt, phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa" đạt nhiều kết quả tích cực. Năm 2024, tỷ lệ gia đình văn hóa toàn tỉnh đạt 87%, tăng 2% so với năm 2021. Hàng trăm mô hình "5 không, 3 sạch" của Hội Liên hiệp Phụ nữ được duy trì hiệu quả, gắn với chương trình xây dựng nông thôn mới. Trong dịp kỷ niệm Ngày Gia đình Việt Nam 28/6/2024, Ngày hội Gia đình yêu thương và biểu dương gia đình, phụ nữ tiêu biểu đã được tổ chức tại phố đi bộ Kim Đồng, thành phố Cao Bằng với sự tham gia đông đảo của nhân dân. Chủ tịch UBND tỉnh đã trao bằng khen cho 10 gia đình tiêu biểu, Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh trao tặng khen thưởng cho 14 phụ nữ cao tuổi và 20 gia đình hội viên tiêu biểu.

Song song với đó, các hoạt động tư vấn pháp lý, trợ giúp pháp luật, tổ chức thi tìm hiểu pháp luật bằng hình thức sân khấu hóa, hội thi kiến thức gia đình đã tạo sân chơi bổ ích, vừa giáo dục vừa gắn kết cộng đồng. Đến nay, toàn tỉnh có 8 mô hình phòng chống bạo lực gia đình theo hướng dẫn của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, 1 câu lạc bộ "Gia đình phát triển bền vững", 13 nhóm phòng chống bạo lực gia đình và 332 địa chỉ tin cậy ở cộng đồng dân cư hoạt động hiệu quả.

Những kết quả trên khẳng định công tác gia đình ở Cao Bằng đã có bước chuyển biến rõ nét, góp phần quan trọng vào ổn định và phát triển kinh tế - xã hội địa phương. Gia đình không chỉ là nơi nuôi dưỡng nhân cách, giáo dục thế hệ trẻ, mà còn là chỗ dựa tinh thần, nền tảng đạo đức, là điểm xuất phát của các phong trào, các chính sách xã hội. Qua đó, nhiều giá trị truyền thống tốt đẹp của gia đình Việt Nam được giữ gìn và phát huy, đồng thời các chính sách mới như Luật Phòng, chống bạo lực gia đình đã từng bước đi vào đời sống./.