Bộ sưu tập quý giá "Từ Mỹ thuật Đông Dương đến Mỹ thuật Gia Định (1925-1975)" được ông bà Lê Tất Luyện và Thụy Khuê sưu tầm và giữ gìn nhiều năm tại Pháp. Sau khi hoàn tất quy trình tiếp nhận tại Pháp, bộ sưu tập đã được vận chuyển về Việt Nam, đánh dấu một hành trình "hồi hương các tác phẩm mỹ thuật" đầy ý nghĩa.

Bộ sưu tập hội tụ tác phẩm của nhiều họa sĩ từng học tập và tốt nghiệp tại Trường Mỹ thuật Đông Dương và Mỹ thuật Gia Định như Lê Phổ, Vũ Cao Đàm, Bùi Xuân Phái, Tạ Tỵ, Phạm Tăng, Trần Phúc Duyên, Thái Tuấn… cũng như những danh họa Việt Nam sau này sinh sống, làm việc ở Pháp.

Đây là bộ sưu tập thứ ba và là lần hiến tặng thứ tư, của ông bà Lê Tất Luyện - Thụy Khuê. Năm 2018 và 2019, ông bà đã trao tặng 27 tác phẩm (26 tác phẩm của nữ họa sĩ Lê Thị Lựu và 01 tác phẩm của ông Ngô Thế Tân). Đến năm 2023, Bảo tàng tiếp tục được đón nhận bộ sưu tập lớn gồm 236 tác phẩm và tư liệu quý của họa sĩ Lê Bá Đảng.

Ba bộ sưu tập được hiến tặng liên tiếp trong chưa đầy một thập kỷ đã hình thành một mạch liên kết đặc biệt, gắn kết di sản nghệ thuật Việt Nam ở trong và ngoài nước, đồng thời khẳng định sự tin tưởng của ông bà Lê Tất Luyện - Thụy Khuê đối với Bảo tàng Mỹ thuật TP.HCM trong việc gìn giữ và phát huy giá trị nghệ thuật.

Ông bà Lê Tất Luyện - Thụy Khuê bày tỏ mong muốn bộ sưu tập lần này khi được hiến tặng và Bảo tàng Mỹ thuật TP. Hồ Chí Minh trực tiếp tiếp nhận, sẽ trở thành nơi lưu giữ và giới thiệu những tác phẩm tiêu biểu, qua đó giúp công chúng tiếp cận một cách hệ thống với tiến trình nghệ thuật tạo hình Việt Nam.

Việc trưng bày các tác phẩm thuộc nhiều thế hệ, bao gồm cả những nghệ sĩ từng hòa nhập với dòng chảy nghệ thuật thế giới, sẽ khuyến khích công chúng tìm hiểu, nghiên cứu mỹ thuật nước nhà, đồng thời tạo thêm sức hút cho Bảo tàng Mỹ thuật TP.HCM trong mắt người yêu mỹ thuật.

Trong lần tiếp nhận này, ông bà tiếp tục ủy quyền cho bà Phạm Lan Hương và ông Lâm Nhân (Hiệu trưởng trường ĐH Văn hóa TP.HCM) làm đại diện tại Việt Nam, giám sát việc bảo quản và phát huy giá trị của bộ sưu tập.

Sự trở về của các tác phẩm lần này không chỉ góp phần làm phong phú, đa dạng thêm bộ sưu tập của Bảo tàng Mỹ thuật TP.HCM mà còn góp phần đưa công chúng trong nước và quốc tế đến gần hơn với tiến trình phát triển của hội họa Việt Nam thế kỷ XX.

Đây cũng là minh chứng cho thấy sự gắn kết bền chặt giữa di sản nghệ thuật Việt Nam trên thế giới với quê hương, để giá trị ấy sẽ tiếp tục được lưu giữ, phát huy, lan tỏa đến với kiều bào và người dân Việt Nam trong hôm nay và mai sau.

Bộ sưu tập quý giá được hiến tặng gồm các tác phẩm: Lê Phổ: Hải quỳ (Anémone) (sơn dầu), Hoa huệ (sơn dầu); Vũ Cao Đàm: Rạng đông xanh (sơn dầu), Phụ nữ Bắc vấn tóc trần (lụa); Nhị Kiều (sơn dầu); Thái Tuấn: Cô Tấm (sơn dầu); Phạm Đình Tín: Người mẹ Nam Bộ (sơn dầu), Người mẹ Rha-đê (sơn dầu), Thiếu nữ Rha-đê (sơn dầu); Văn Đen: Tắm trăng (sơn mài trừu tượng); Bùi Xuân Phái: Tuồng đời (sơn dầu), Biển (sơn dầu), Chữ Phái (sơn dầu); Tạ Tỵ: Xóm chài (sơn mài); Trần Phúc Duyên: Chùa Thầy (sơn mài); Phạm Tăng: Thiên thai (sơn dầu);

Võ Đình: Trải vách quế gió vàng hiu hắt (sơn dầu), Cánh chim lạc xứ (sơn dầu), Tan tác (sơn dầu), Vực thẳm vũ trụ (sơn dầu); Trịnh Cung: Chải tóc (sơn dầu), Trăng trên sông Seine (sơn dầu trừu tượng), Bên bờ Địa Trung Hải (sơn dầu), Chân dung tự họa (sơn dầu); Đinh Cường: Trong lòng biển cả (màu nước); Phạm Duy (sơn dầu), Ta con bê vàng lạc dáng chiều xanh (sơn dầu siêu thực), Trịnh Công Sơn (chân dung, sơn dầu); Đi về với gió du côn. Mở giông bão xuống cõi tồn sinh phai (Chân dung Bùi Giáng) (màu nước), Thụy Khuê (bút chì); Nguyễn Trung: Một tòa thiên nhiên (sơn dầu), Một mảnh trừu tượng (sơn dầu); Đỗ Quang Em: Bát máu (sơn dầu); Bửu Chỉ: Quan tài Nguyễn Tuân (sơn dầu siêu thực).

Được biết, sau khi nhận được các tác phẩm trong bộ sưu tập quý này, Bảo tàng Mỹ thuật TP.HCM đã lên kế hoạch tổ chức trưng bày bộ tập này và dự kiến mở cửa đón khách tham quan vào cuối năm nay./.